Нура191

02.02.2022 01:23 •  Беларуская мова

Адасобленыя члены сказа і параўнальныя звароты (тэставыя заданні, 8 кл.) І варыянт

1.Адзначце сказы з адасобленымі дапасаванымі азначэннямі: 1) Толькі недзе далёка на ўсходзе абазначылася светласць неба, але ноч, кароткая, летняя, ужо заканчвалася; 2) Калі пад’ехалі людзі, то са здзіўленнем убачылі, што Мікітка спакойны, вясёлы, нібы з ім нічога асаблівага не здарылася; 3) Лапінкамі чырванеў чабор, угрэты і духмяны на сонцы; 4) Потым крыніца цякла новаю вузкаватаю канаваю, з роўнымі і стройнымі алешынамі, з вадой, якая пахла жалезнаю рудою; 5) Збоку ціха паплыў нізкі бераг, з балотным хмызняком і шырокімі разлівамі вады.
2.Адзначце сказы, у якіх выдзеленыя азначэнні адасабляюцца: 1) Снег цямнеў, і нудны, беспрасветны церусіў дождж; 2) Нават зацярушаныя снегам сосны здаюцца нейкімі іншымі – маленькімі, прысадзістымі; 3) На другі дзень, калі бацька і маці сядзелі на канапе, да іх падбег Толя вясёлы, шчаслівы; 4) Не ведаю, чым кінуўся мне ў вочы томік у цвёрдым пярэстым пераплёце; 5) Нейкі час яны не ведалі, што рабіць, і ашаломленыя стаялі на мяжы.
3.Адзначце сказы з адасобленымі дапаўненнямі (знакі прыпынку не пастаўлены): 1) На галінках замест лісця віселі кропелькі вады; 2) У хаце было асабліва светла; 3) Пазней нічога ўжо не было акрамя ўспышак усё таго ж агню; 4) Першым пасяленцам асабліва моладзі старыя расказвалі пра безліч гусей і качак; 5) Сёння змоўклі нават сырыя вятры доўгай восені, якія штодня надакучліва шумелі ў галлі бярозы і секлі мне ў твар кроплямі дажджу.
4.Адзначце сказы. у якіх на месцы пропускаў трэба паставіць коску: 1) Бярозка няясна пачувала волю, прастор, сонца і_ стоячы тут, сярод гэтых дрэў, ні з кім не гаварыла пра свае думкі; 2) Яны то_ гойдаючыся_ пырхаюць з дрэва на дрэва, то вылятаюць у поле; 3) Лідачка пакаштавала, скрывілася_ і, адсунуўшы ўбок талерку, пачала разглядаць малюнкі ў новым часопісе для жанчын; 4) Нарэшце ў дзверы звоняць, і_ паважна ступаючы хворымі нагамі_ маці ідзе адчыняць; 5) Ужо злазячы долу_ аступілася і_ збаяўшыся, што можа разбіць яйкі, упала.
5.Адзначце сказы, у якіх выдзеленыя акалічнасці адасабляюцца: 1) Лявон плыў не спяшаючыся, але ўпэўнена; 2) Кожны раз прачынаючыся знаходзіў вачыма стрэлкі гадзінніка на запаветных рысках; 3) Я не асабліва ўслухоўваючыся ў іх спевы і то налічыў больш за дзясятак розных спевакоў; 4) Я не ведаю, калі ты адпачываеш: ты нават ясі стоячы; 5) Міколкавым сябрам надакучыла стаяць склаўшы рукі.
6. Адзначце сказы з адасобленымі удакладняльнымі членамі: 1) Там, у Кіеве, святкаваў Уладзімір свой шлюб з Рагнедаю; 2) Мужчыны, ведаючы, што бяроза можа ўпасці, загадзя, вясною, усцягнулі барану на высокую маладую ліпу; 3) Яўген Галубовіч у гасцёўні свайго дома ў Кліўлендзе часцяком раскладваў на стале карту роднай Гомельшчыны і ўяўляў, што едзе ў цягніку; 4) Першы зборнік Я.Купалы, “Жалейка”, убачыў свет у знакамітай суполцы “Загляне сонца і ў наша аконца” ў лютым 1908 года ў Пецярбургу; 5) Жаваранак з песняю падымаўся на ўзлеску ў блакіт неба, вітаючы надыход новага дня.
7.Адзначце сказы, у якіх ёсць параўнанні: 1) Выцякаў ручаёк з крыніц кіламетры за два адсюль, з-пад двух вялікіх, як горы, узгоркаў; 2) Рэдкія вываратні, выгінаючыся, нагадваюць дагістарычных жывёлін; 3) Супакойвала адно: вёсачка была як рукой падаць; 4) Раптам недзе за плячыма жоўтым полымем здрыганулася неба; 5) Сена на хаце было накладзена як не да самага вільчыка.
8.Адзначце сказы, у якіх параўнальны зварот выконвае ролю выказніка: 1) – Глядзі, глядзі ў мяне, – сказала рэчка, – бо твая душа чыстая і празрыстая, як мая вада! 2) Як завадныя стракаталі конікі; 3) Грыбы ж былі маладыя, крэпкія, важкія, шапкі зверху чорныя, а спаднізу белыя, бы кужаль; 4) Варта было саступіць на некалькі крокаў з той пазіцыі, адкуль рысаваўся замак, каб ён распаўся, як дым; 5) Хлопцы, як мурашкі, абляпілі човен і з натужным крэктам пачалі спіхваць яго ў ваду.
Тэкст для заданняў 9, 10:
(1) Палкоўнік у адстаўцы Андрэй Сяргеевіч Кавалёў сышоў з дарогі і прысеў на бярозу, паваленую ветрам. (2) Бяроза была старая, з дуплом, вяршыня свежа бялела бяростай, а камель быў чорны. (3) Абапал дарогі раслі такія ж бярозы, старыя, роўныя па росце і таўшчыні з паваленай. (4) Стаяў дзень позняй восені ціхі сонечны крыштальна-празрысты з высокім небам чыстым паветрам. (5) Апалае лісце бяроз бязважка ляжала на густой шчотцы азіміны, усцяж усёй дарогі.
9.Адзначце сказы з адасобленымі членамі.
10.Пастаўце неабходныя знакі прыпынку ў 4-м сказе, падкрэсліце яго па членах сказа.