В повести «Журавлиный крик» шестеро солдат у железнодорожного переезда должны держать оборону в течение суток, обеспечивая отход батальона. Они вступили в неравный бой, не ища для себя Первым заметил немецких мотоциклистов Фишер, он почувствовал: «пришло время, когда определяется весь смысл его жизни» . Ему хотелось, чтобы старшина изменил о нем мнение. Очевидно в эту ночь «не мудреная мерка солдатских достоинств, принадлежащих старшине, в какой-то мере стало жизненным эталоном для Фишера» . Его выстрелы предупредили старшину Карпенко и остальных, и он вправе был позаботиться о себе. Но Фишер не знал, что убежать или затаиться в его положении – вполне пристойно и честно. Ему представилось строгое скуластое лицо старшины, он почти наяву услышал презрительный окрик: « Эх ты, растяпа! » И тогда весь мир для него ограничился укоризненным взглядом сурового старшины и этой цепочкой мотоциклов. И он дождался переднего, выстрелил, попал, и тотчас очередь из автомата размозжила ему голову.
Мотив действительно безыскусен: интеллигент, близорукий книжник, боится упреков в нерасторопности и трусости больше, чем смертельной опасности, он хочет соответствовать меркам старшины, то есть общей мерки долга, тягот, риска. Он хочет быть вровень с другими, иначе ему – стыдно.
После Фишера, в самый разгар боя на переезде гибнут Карпенко и Свист. О себе Карпенко не очень тревожился: он сделает все, что от него потребуется. Это надежный служака, не избалованный жизнью. Его действия в бою предрешены. А смерть Свиста наступила вследствие неравного единоборства с немецким танком: он бросил одну за другой гранаты под гусеницы, но отбежать не успел.
Повесть заканчивается, когда Василий Глечик, самый юный из шестерых, еще жив, но, судя по всему, обречен. Мысль о том чтобы оставить позицию была для него неприемлемой. Нельзя нарушить приказ комбата, его нужно выполнить любой ценой, и, конечно, присяга и долг перед родиной.
Писатель дал почувствовать, как горько, когда обрывается такая чистая и молодая, верующая в добро жизнь. До Глечика донеслись странные печальные звуки. Он увидел, как за исчезающей стаей летел отставший, видно, подбитый журавль; отчаянный крик птицы безудержной тоской захлестнул сердце юноши. Этот журавлиный крик – полная печали и мужества песня прощания с павшими и призывный клич, возвещающий о смертельной опасности, и этот мальчик потрясенно открыл для себя: ему скоро предстоит умереть и ничего изменить нельзя. Он схватил единственную гранату и занял свою последнюю позицию. Без приказа. Хорошо зная, что это конец. Не желая умирать и, не умея выживать любой ценой. Это была героическая позиция.
Герои повести «Журавлиный крик» при всем разнообразии своих характеров схожи в главном. Все они сражаются до конца, своей кровью, своей жизнью обеспечивая организованный отход батальона. Через их трагическую судьбу очень убедительно показывается трагедия первых военных лет и реалистически раскрывается неброское во внешних своих проявлениях мужество солдат, которые в конечном итоге обеспечили нашу победу.
Максім Багдановіч (М. Б. ) выступіў у літарары ў 1907г. Яго паэзія з'яуляецца глыбока рэалістычнай, цесна связанай з вызваленчай барацьбой беларускага народа. Любоў да Радзімы — адна з галоўных тэм лірыкі М. Б. Ён паказвае моцную прывязанасць простых людзей да Беларусі, да роднай зямлі. Выгнаныя голадам з роднага краю, беззямельныя сяляне жывуць успамінамі аб Радзіме.
”Эмігранцкая песня". Тэма любві да Радзімы гучыць і ў вершах, прысвечаных мінуламу Беларусі. У час паездкі ў 1911г. у Вільню М. Б. пазнаеміўся з рукапісамі старажытных беларускіх кніг. Яго зацікавіла гістарычнае мінулае беларускага народа. З'явіліся вершы "Кніга", "Слуцкія ткачыхі", "Перапісчык".
Верш "Слуцкія ткачыхі” — адзін з лепшых твораў гэтага цыклу. У ім уваскрашаецца далекае феадальнае мінулае Беларусі, паказваецца паднявольная праца слуцкіх ткачых у час прыгону. Вобраз Васілька набывае ў вершы абагульняючае значэнне. Ён зліваецца з вобразамі Радзімы, становіцца сімвалам народнага мастацтва. Разам з вобразамі Радзімы ў лірыцы М. Б. даецца вобраз народа. Паэт гаварыць аб яго цяжкім жыцці. ”Народ, беларускі народ”.
М. Б. бачыць, як пад уздзеяннем рэвалюцыі 1908г. абуджаюцца да жыцця народныя сілы. Паэт параўноўвае бел. народ з каштоўным дыяментам, які не блішчыць у час змяркання і ў цемені ночы, затое пры сонечным святле зіхаціць дзіўнаю красою. ”Не блішчыць у час змярканя". Вобразы сонца, усходу, вясны ўвасабляюць у ліріцы М. Б. шчастлівую долю народа. Паэт заклікае Беларусь шукаць сабе свабодны шлях. Ён верыць у сілы белар. народа, у яго лепшую будучыню.
Беларусь, твой народ дачакаецца Залацістага яснага дня. Паглядзі, як усход разгараецца, Сколькі ў хмарках агня.
Такой жа палымянай верай у сілы народа, у яго будучыню прасякнуты верш М. Б. ” Паміж пяскоў Егіпецкай зямлі.” Жменя насення, якая праляжала 1000 гадоў у зямлі і не страціла жыццевай сілы, набывае ў творы сімвалічнае значэнне. Гэта сімвал жыцця, бессмяротнасці Яна нагадвае паэту лес бел. народу. Прыгнечаны на працягу многіх вякоў, ён выжыў, захаваў сваю сілу. М. Б параўноўвае абуджаны рэвлюцыяй 1905г. бел. народ з магутнай падзямельнай крыніцай, якая гатова прабіцца кожную хвіліну на шырокі прастор.
Адзін з найвышэйшых узлетаў М. Б. з'яуляецца верш "Пагоня". Твор народжаны запаветным болем за Беларусь, які праходзіў тады на пачатку 20 стагоддзя да многіх, несучы безнадзейнасць і нявер'е. Паэта хвалявала гераічная мінуўшчына, вялікая гісторыя прарочыла нац. будучыню. Напісаны гэты верш за некалькі месяцаў да апошняга ад'езду ў Крым. Верш упару паспеў збалелай Беларусі, якую катавала імперыялістычная вайна. М. Б. даў нацыі на ўсе 20 стагодзе верш-звон, верш-сцяг, верш-гімн.
У паэтычным уяулені старадаўнія воіны пагоні — змагары супраць сеняшней нац. здрады, супраць нявер'я ў свой народ, просіць ён скіраваць духоўныя мячы іх, мячы мінуўшчыны, мячы гісторыі.
Біце ў сэрца, біце мячамі. Не давайце чужынцамі быць. Хай пачуюць, як сэрца начамі Аб радзімай старонцы баліць.
Наступная страфа — споведзь, прызнанне радзіме з вайсковай прысягай аддаць свае жыццё за яе.
Маці-родная, маці-краіна Не ўсцішыцца гэтакі боль. Ты прабач, ты прымі свайго сына. За цябе я памерці гатоў
Мотив действительно безыскусен: интеллигент, близорукий книжник, боится упреков в нерасторопности и трусости больше, чем смертельной опасности, он хочет соответствовать меркам старшины, то есть общей мерки долга, тягот, риска. Он хочет быть вровень с другими, иначе ему – стыдно.
После Фишера, в самый разгар боя на переезде гибнут Карпенко и Свист. О себе Карпенко не очень тревожился: он сделает все, что от него потребуется. Это надежный служака, не избалованный жизнью. Его действия в бою предрешены. А смерть Свиста наступила вследствие неравного единоборства с немецким танком: он бросил одну за другой гранаты под гусеницы, но отбежать не успел.
Повесть заканчивается, когда Василий Глечик, самый юный из шестерых, еще жив, но, судя по всему, обречен. Мысль о том чтобы оставить позицию была для него неприемлемой. Нельзя нарушить приказ комбата, его нужно выполнить любой ценой, и, конечно, присяга и долг перед родиной.
Писатель дал почувствовать, как горько, когда обрывается такая чистая и молодая, верующая в добро жизнь. До Глечика донеслись странные печальные звуки. Он увидел, как за исчезающей стаей летел отставший, видно, подбитый журавль; отчаянный крик птицы безудержной тоской захлестнул сердце юноши. Этот журавлиный крик – полная печали и мужества песня прощания с павшими и призывный клич, возвещающий о смертельной опасности, и этот мальчик потрясенно открыл для себя: ему скоро предстоит умереть и ничего изменить нельзя. Он схватил единственную гранату и занял свою последнюю позицию. Без приказа. Хорошо зная, что это конец. Не желая умирать и, не умея выживать любой ценой. Это была героическая позиция.
Герои повести «Журавлиный крик» при всем разнообразии своих характеров схожи в главном. Все они сражаются до конца, своей кровью, своей жизнью обеспечивая организованный отход батальона. Через их трагическую судьбу очень убедительно показывается трагедия первых военных лет и реалистически раскрывается неброское во внешних своих проявлениях мужество солдат, которые в конечном итоге обеспечили нашу победу.
”Эмігранцкая песня". Тэма любві да Радзімы гучыць і ў вершах, прысвечаных мінуламу Беларусі. У час паездкі ў 1911г. у Вільню М. Б. пазнаеміўся з рукапісамі старажытных беларускіх кніг. Яго зацікавіла гістарычнае мінулае беларускага народа. З'явіліся вершы "Кніга", "Слуцкія ткачыхі", "Перапісчык".
Верш "Слуцкія ткачыхі” — адзін з лепшых твораў гэтага цыклу. У ім уваскрашаецца далекае феадальнае мінулае Беларусі, паказваецца паднявольная праца слуцкіх ткачых у час прыгону. Вобраз Васілька набывае ў вершы абагульняючае значэнне. Ён зліваецца з вобразамі Радзімы, становіцца сімвалам народнага мастацтва. Разам з вобразамі Радзімы ў лірыцы М. Б. даецца вобраз народа. Паэт гаварыць аб яго цяжкім жыцці. ”Народ, беларускі народ”.
М. Б. бачыць, як пад уздзеяннем рэвалюцыі 1908г. абуджаюцца да жыцця народныя сілы. Паэт параўноўвае бел. народ з каштоўным дыяментам, які не блішчыць у час змяркання і ў цемені ночы, затое пры сонечным святле зіхаціць дзіўнаю красою. ”Не блішчыць у час змярканя". Вобразы сонца, усходу, вясны ўвасабляюць у ліріцы М. Б. шчастлівую долю народа. Паэт заклікае Беларусь шукаць сабе свабодны шлях. Ён верыць у сілы белар. народа, у яго лепшую будучыню.
Беларусь, твой народ дачакаецца
Залацістага яснага дня.
Паглядзі, як усход разгараецца,
Сколькі ў хмарках агня.
Такой жа палымянай верай у сілы народа, у яго будучыню прасякнуты верш М. Б. ” Паміж пяскоў Егіпецкай зямлі.” Жменя насення, якая праляжала 1000 гадоў у зямлі і не страціла жыццевай сілы, набывае ў творы сімвалічнае значэнне. Гэта сімвал жыцця, бессмяротнасці Яна нагадвае паэту лес бел. народу. Прыгнечаны на працягу многіх вякоў, ён выжыў, захаваў сваю сілу. М. Б параўноўвае абуджаны рэвлюцыяй 1905г. бел. народ з магутнай падзямельнай крыніцай, якая гатова прабіцца кожную хвіліну на шырокі прастор.
Адзін з найвышэйшых узлетаў М. Б. з'яуляецца верш "Пагоня". Твор народжаны запаветным болем за Беларусь, які праходзіў тады на пачатку 20 стагоддзя да многіх, несучы безнадзейнасць і нявер'е. Паэта хвалявала гераічная мінуўшчына, вялікая гісторыя прарочыла нац. будучыню. Напісаны гэты верш за некалькі месяцаў да апошняга ад'езду ў Крым. Верш упару паспеў збалелай Беларусі, якую катавала імперыялістычная вайна. М. Б. даў нацыі на ўсе 20 стагодзе верш-звон, верш-сцяг, верш-гімн.
У паэтычным уяулені старадаўнія воіны пагоні — змагары супраць сеняшней нац. здрады, супраць нявер'я ў свой народ, просіць ён скіраваць духоўныя мячы іх, мячы мінуўшчыны, мячы гісторыі.
Біце ў сэрца, біце мячамі.
Не давайце чужынцамі быць.
Хай пачуюць, як сэрца начамі
Аб радзімай старонцы баліць.
Наступная страфа — споведзь, прызнанне радзіме з вайсковай прысягай аддаць свае жыццё за яе.
Маці-родная, маці-краіна
Не ўсцішыцца гэтакі боль.
Ты прабач, ты прымі свайго сына.
За цябе я памерці гатоў