Галоўным героем аповесці “Сірочы хлеб” з’яўляецца Данік Малец. Хлопчык у хуткім часе застаецца сіратой.Аднак яму пашанцавала сустрэцца з вельмі выдатным чалавекам Міколам Кужалевічам.Мікола быў намнога старэйшы за Даніка, аднак Данік лічыў Кужалевіча сваім лепшым сябрам.Кужалевіч абараняў Даніка ад ворагаў Палуянчыкаў. Таксама Мікола адкрыў хлопчыку свет друкаванага беларускага слова, абудзіў у Даніку нацыянальную годнасць.Адным словам, Мікола стаў настаўнікам юнака.Мікола Кужалевіч распаведаў Даніку пра творчасць народнага пісьменніка Беларусі Янкі Купалы. Прыпадаў хлопчыку заняткі беларускай мовы.Даніку падабаўся яго настаўнік, бо з ім заўсёды было прыемна гутарыць на любыя тэмы і на любое пытаннем Даніка, Мікола заўсёды находзіў адказ.Мікола Кужалевіч адносіцца да той катэгорыі людзей, якія жадаюць людзям дабра і уносяць вялікі уклад у развіццё краіны і роднай мовы. Іменна Кужалевіч дапамог сіраце сфарміравацца у жыцці. Ён заўважыў адароннасць Даніка і вельмі дапамог яму. Разам з Данікам Мікола іскаў жыццёвую праўду, раіўся, адстаіваў свой погляд і усё жыццё жыў дзеля другіх.
Сенька ніколі не любіў вучыцца. Вучоба, вядома ж, не мёд, таму хлопец на занятках кляваў носам, аніякае рады на яго не было. Настаўнікі толькі ўздыхалі і прадказвалі, што калі-небудзь Сеня на сваё нарвецца. Сеня ж толькі рагатаў у адказ. Але на яго ліха прыйшоў час экзаменаў. Толькі пачало на дзень займацца, а Сеня ўжо стаяў пад кабінетам ні жывы, ні мёртвы і не сваім голасам прасіў у аднакласнікаў шпаргалкі. Але выкарыстаць іх яму не давялося. Экзаменатары не спускалі вачэй з гультая, бо на свае вочы бачылі, на свае вушы чулі, як Сеня ўвесь час вучыўся. Нарэшце выклікалі Сеню адказваць. Пайшоў ён, не сабраўшы розуму. Адказ на языку круціцца, а сфармуляваць аніяк не ўдаецца. Навёрз Сеня сем карабоў, што на думку прыйшло. Здаецца, нішто сабе атрымалася. Але экзаменатары вырашылі інакш: адправілі хлопца на перасдачу. Вось і знайшоў лодар прыгоду на сваю галаву.
Сенька ніколі не любіў вучыцца. Вучоба, вядома ж, не мёд, таму хлопец на занятках кляваў носам, аніякае рады на яго не было. Настаўнікі толькі ўздыхалі і прадказвалі, што калі-небудзь Сеня на сваё нарвецца. Сеня ж толькі рагатаў у адказ.
Але на яго ліха прыйшоў час экзаменаў. Толькі пачало на дзень займацца, а Сеня ўжо стаяў пад кабінетам ні жывы, ні мёртвы і не сваім голасам прасіў у аднакласнікаў шпаргалкі.
Але выкарыстаць іх яму не давялося. Экзаменатары не спускалі вачэй з гультая, бо на свае вочы бачылі, на свае вушы чулі, як Сеня ўвесь час вучыўся.
Нарэшце выклікалі Сеню адказваць. Пайшоў ён, не сабраўшы розуму. Адказ на языку круціцца, а сфармуляваць аніяк не ўдаецца. Навёрз Сеня сем карабоў, што на думку прыйшло. Здаецца, нішто сабе атрымалася. Але экзаменатары вырашылі інакш: адправілі хлопца на перасдачу. Вось і знайшоў лодар прыгоду на сваю галаву.