Дзеепрыслоўі незакончанага трывання ўтвараюцца ад асновы цяперашняга часу дзеясловаў 1 спражэння з дапамогаю суфіксаў –учы(ючы): несцi – несучы, браць – беручы. Ад дзеясловаў 2 спражэння – з дапамогай суфіксаў –ачы(ячы): пішуць – пішучы, ідуць – ідучы, косяць – косячы.Ад некаторых дзеясловаў 2 спражэння дзеепрыслоўі незакончанага трывання ўтвараюцца з дапамогай суфіксаў –учы(ючы), а не –ачы(ячы):баяцца – баючыся, крычаць – крычучы, дрыжаць – дрыжучы.
Дзеепрыслоўі закончанага трывання ўтвараюцца ад асновы інфінітыва (або часу) з дапамогаю суфіксаў –ўшы (пасля галосных) і –шы (пасля зычных): раскінуць – раскінуўшы, прачытаць – прачытаўшы, зразумець – зразумеўшы. Ад асно часу ўтвараюцца дзеепрыслоўі ў тых выпадках, калі ў інфінітыве дзеясловы маюць перад суфіксам –ці гук [с’], які ўзнік у выніку дысіміляцыі [д], [т]прывесці – прывядуць – прывёў – прывёўшы; калі ў інфінітыве маюць суфікс–ну-,які ў форме часу выпадае:высахнуць – высах – высахшы; калі дзеясловы ў інфінітыве заканчваюцца суфіксам–чы-,у якім гук [ч] узнік са спалучэнняў: спячы – спёк – спёкшы.
Нам продкаў кемкасць захавала
Шмат весцяў дзіўных з быўшых год, - метафара
Хоць гэтых весці ўжо нямала
Ў няпамяць кінуў сам народ. - метафара
Усё ж яшчэ штось засталося
Унукам з прадзедаў жыцця...
Няхай жа гэтыя калоссі
Мінуць скаранне небыцця! - эпитет
Няхай той час, што згінуць мусіў
У беспрасветнай векаў мгле, - эпитет
Для беспрыпыннай Беларусі - эпитет
Хоць толькі ў песні ажыве.
Збіраць пачнем зярно к зярняці,
Былое ў думках ускрашаць, - метафара
Каб быт на новы лад пачаці
I сеўбу новую пачаць. - метафара
Пачнём дакапывацца самі
Разгадкі нашых крыўд і бед,
Што леглі цёмнымі лясамі
На нашай долі з даўных лет. - метафара
Пачнём някратаны паданні
Сачыць пад бацькаўскай страхой, - метафара
Шукаць ад рання і да рання,
А толькі хай шукае свой.
Дзеепрыслоўі незакончанага трывання ўтвараюцца ад асновы цяперашняга часу дзеясловаў 1 спражэння з дапамогаю суфіксаў –учы(ючы): несцi – несучы, браць – беручы. Ад дзеясловаў 2 спражэння – з дапамогай суфіксаў –ачы(ячы): пішуць – пішучы, ідуць – ідучы, косяць – косячы.Ад некаторых дзеясловаў 2 спражэння дзеепрыслоўі незакончанага трывання ўтвараюцца з дапамогай суфіксаў –учы(ючы), а не –ачы(ячы):баяцца – баючыся, крычаць – крычучы, дрыжаць – дрыжучы.
Дзеепрыслоўі закончанага трывання ўтвараюцца ад асновы інфінітыва (або часу) з дапамогаю суфіксаў –ўшы (пасля галосных) і –шы (пасля зычных): раскінуць – раскінуўшы, прачытаць – прачытаўшы, зразумець – зразумеўшы. Ад асно часу ўтвараюцца дзеепрыслоўі ў тых выпадках, калі ў інфінітыве дзеясловы маюць перад суфіксам –ці гук [с’], які ўзнік у выніку дысіміляцыі [д], [т]прывесці – прывядуць – прывёў – прывёўшы; калі ў інфінітыве маюць суфікс–ну-,які ў форме часу выпадае:высахнуць – высах – высахшы; калі дзеясловы ў інфінітыве заканчваюцца суфіксам–чы-,у якім гук [ч] узнік са спалучэнняў: спячы – спёк – спёкшы.