Вулица выводзиць на рынак.Ён застауле.Н..ы вазами з паднятыми угору аглоблями.Шум и тлум стаиць навокал.Игнась глядзиць па бака.Х.. и дзивицца, як многа сабралася людзей.Вунь на возе сядзиць тоусты мужчына.Ён прымайстравау да аглобли вагу - стралу и гандлюе яблыками. Бацька увесь час трымае у руках лейцы и варочае беднага Гнядога и туды и сюды : гэта каб не зачапицца за чый-небудзь воз.А Гняды так стараецца дастаць канюшыну, або сена з чужога воза нибы не... ну тры дн.i.. Усю дарогу Алеся адольвали неспакойныя думки.Прывыкшы спаць у дарозе, ён заплюшчыу вочы, але яму усё мроилися дрэвы и сон зникау.Колы кацилися пациху, драбины рыпели пагражаючы, нибы вось- вось ра.сс..ыплюцца, и Алесем авалодала такая абыякавасць да усяго навакольнага,што ён нi.. разу н.е. падагнау каня. Адзинокия дрэвы у палях, нерухомыя и бязгучныя ,н.е.. кивали н..i. адной сваёй галинкай.Ноч насунулася знянацку. Алесь н.е. зауважыу як сцямнела.На захадзе як след ад сонца засталася тольки (жоута-чырвоная паласа и тая увачавидки ра...сплывалася у цемр.ы. Прыгадау даунину маладосць.Ды якую даунину! Хлопцам будучы таксама на заробки хадзиу,па Расе пл.ыты ганяу,вугаль палиу,лес рыхтавау. Працы перароблена не зличыць. А кольки пражыу? Глупства:только чацвёрты дз.е.сятак скончыуся,а старасць ужо сивизной у галаву ды бараду лезе.
Дрэва моцнае свае каранямі , рака — вытокамі , а чалавек — сваімі продкамі. На змену дубам-дзядулям уздымаюцца «ценькія дубочкі» , магутныя кроны якіх праз некаторы час зашумяць у дуброве жыцця, — такі галоўны закон вечнасці і неўміручасці кожнага народа.
Першая ўмова закону вечнасці — каб унукі ведалі : «хто такія іх продкі» , каб помнілі і бераглі як зрэнку вока , створаную імі і пакінутую ў спадчыну маёмасць . Можна ўзгадаць мудрасць тоесную мудрасці шляхціца Завальні з твора Яна Баршчэўскага «Мінулае вучыць нас , як жыць сёння». З люстра мінуўшчыны глянуць на нас вочы Святой нябесная заступніцы Ефрасіні Полацкай . Шасцёра сыноў знакамітага князя-вешчуна Усяслава Чарадзея ўзбагацілі радаводнае дрэва полацкай дынастыі Рагвалодавічаў шматлікімі атожылкамі. Сам Усяслаў Чарадзей княжыў 57 гадоў , і за гэты час Полацкае княства дасягнула найвялікшага росквіту . Нямала Чарадзеевых нашчадкаў увайшло ў гісторыі . Але найбольшую славу прынясуць Полацку пасля Усяслава не ваяры . Зрабіць гэта наканавана было яго ўнучцы — Еўфрасініі Полацкай. Яе жыццё, «як прамень сонечны», прасвятліла «зямлю Полацкую». «Была яна дапамогай пакрыўджаным , суцяшэннем засмучаным , распранутым — адзеннем , хворым — наведаннем ці , проста кажучы, — для ўсіх была ўсім». Заслуга яе перад нашай нацыяй не толькі ў манацтве і перапісванні кніг , не толькі ў садзеянні будаўніцтву скага сабора, распісанага ўнікальнымі фрэскамі . З яе імем звязана і стварэнне ў 1161 годзе полацкім майстрам Лазарам Богшам паводле яе заказу нацыянальнай рэліквіі — крыжа . Гэта сімвал палітычнай самастойнасці і культурнага росквіту Полацкага княства — старажытнага правобраза Беларусі.
У галерэі партрэтаў нашых слынных продкаў , па якіх нас прымае свет — Францыск Скарына. » І Скарына наш друк распачаў за паўвека да Фёдарава», — з гонарам пісаў Пімен Панчанка ў вершы «Мы з тых беларусаў». У тым, што мы ёсць сёння як нацыя і грамадзяне , першая заслуга Францыска Скарыны. Ен не толькі наш першы Доктар навук — ён першы беларускі ўніверсітэт . У яго творчай спадчыне — пачаткі ўсіх нашых пачаткаў , бо ён і філосаф , і педагог , і гісторык, і эстэтык, і батанік, і медык…. Надзённа гучыць Скарынаў успамін усім нам , што светам валадарыць любоў , бо яна самая дасканалая з усіх даброт і каштоўнасцей, без якой марна ўсё ў свеце.
Імя Кастуся Каліноўскага — гэта сімвал нашай Радзімы, а вобраз яго шырока ўвасобіўся ў творах мастакоў . Каліноўскаму за месяц да гібелі споўнілася б 26 год . » За такі час большасць паспявае зрабіць мала . А гэты паспеў стварыць вольную беларускую прэсу, пасеяць насенне народнага гневу , узрасціць яго і зжаць пасеў».
Сапраўдны подзвіг — гэта жыццё беларускіх пісьменнікаў. Яны , нягледзячы на прыгнёт , пісалі па-беларуску. На жаль, расцаніць па сапраўднаму іх майстэрства ўдалося не адразу . Бо сапраўдны талент генія апяраджае свой час. Янка Купала, Якуб Колас, Максім Танк, Максім Багдановіч — яркі прыклад людзей, што стаялі сцяной за мову родную і ўзбагачалі няспынна скарбніцу беларускай культуры.
Усе гэтыя людзі павінны быць прыкладам для нас. Тыя, на каго варта раўняцца. Менавіта яны стварылі радасць і гонар за права беларусам звацца. Людзі , якія і па сённяшні дзень абуджаюць беларускія сэрцы сваёй жыватворнай сілай. Людзі, які праслаўляюць і дагэтуль наш край. Мы шчаслівыя ад таго, што наш народ мае такіх людзей з вялікай літары.
Бацька увесь час трымае у руках лейцы и варочае беднага Гнядога и туды и сюды : гэта каб не зачапицца за чый-небудзь воз.А Гняды так стараецца дастаць канюшыну, або сена з чужога воза нибы не... ну тры дн.i..
Усю дарогу Алеся адольвали неспакойныя думки.Прывыкшы спаць у дарозе, ён заплюшчыу вочы, але яму усё мроилися дрэвы и сон зникау.Колы кацилися пациху, драбины рыпели пагражаючы, нибы вось- вось ра.сс..ыплюцца, и Алесем авалодала такая абыякавасць да усяго навакольнага,што ён нi.. разу н.е. падагнау каня.
Адзинокия дрэвы у палях, нерухомыя и бязгучныя ,н.е.. кивали н..i. адной сваёй галинкай.Ноч насунулася знянацку. Алесь н.е. зауважыу як сцямнела.На захадзе як след ад сонца засталася тольки (жоута-чырвоная паласа и тая увачавидки ра...сплывалася у цемр.ы.
Прыгадау даунину маладосць.Ды якую даунину! Хлопцам будучы таксама на заробки хадзиу,па Расе пл.ыты ганяу,вугаль палиу,лес рыхтавау. Працы перароблена не зличыць. А кольки пражыу? Глупства:только чацвёрты дз.е.сятак скончыуся,а старасць ужо сивизной у галаву ды бараду лезе.
Дрэва моцнае свае каранямі , рака — вытокамі , а чалавек — сваімі продкамі. На змену дубам-дзядулям уздымаюцца «ценькія дубочкі» , магутныя кроны якіх праз некаторы час зашумяць у дуброве жыцця, — такі галоўны закон вечнасці і неўміручасці кожнага народа.
Першая ўмова закону вечнасці — каб унукі ведалі : «хто такія іх продкі» , каб помнілі і бераглі як зрэнку вока , створаную імі і пакінутую ў спадчыну маёмасць . Можна ўзгадаць мудрасць тоесную мудрасці шляхціца Завальні з твора Яна Баршчэўскага «Мінулае вучыць нас , як жыць сёння». З люстра мінуўшчыны глянуць на нас вочы Святой нябесная заступніцы Ефрасіні Полацкай . Шасцёра сыноў знакамітага князя-вешчуна Усяслава Чарадзея ўзбагацілі радаводнае дрэва полацкай дынастыі Рагвалодавічаў шматлікімі атожылкамі. Сам Усяслаў Чарадзей княжыў 57 гадоў , і за гэты час Полацкае княства дасягнула найвялікшага росквіту . Нямала Чарадзеевых нашчадкаў увайшло ў гісторыі . Але найбольшую славу прынясуць Полацку пасля Усяслава не ваяры . Зрабіць гэта наканавана было яго ўнучцы — Еўфрасініі Полацкай. Яе жыццё, «як прамень сонечны», прасвятліла «зямлю Полацкую». «Была яна дапамогай пакрыўджаным , суцяшэннем засмучаным , распранутым — адзеннем , хворым — наведаннем ці , проста кажучы, — для ўсіх была ўсім». Заслуга яе перад нашай нацыяй не толькі ў манацтве і перапісванні кніг , не толькі ў садзеянні будаўніцтву скага сабора, распісанага ўнікальнымі фрэскамі . З яе імем звязана і стварэнне ў 1161 годзе полацкім майстрам Лазарам Богшам паводле яе заказу нацыянальнай рэліквіі — крыжа . Гэта сімвал палітычнай самастойнасці і культурнага росквіту Полацкага княства — старажытнага правобраза Беларусі.
У галерэі партрэтаў нашых слынных продкаў , па якіх нас прымае свет — Францыск Скарына. » І Скарына наш друк распачаў за паўвека да Фёдарава», — з гонарам пісаў Пімен Панчанка ў вершы «Мы з тых беларусаў». У тым, што мы ёсць сёння як нацыя і грамадзяне , першая заслуга Францыска Скарыны. Ен не толькі наш першы Доктар навук — ён першы беларускі ўніверсітэт . У яго творчай спадчыне — пачаткі ўсіх нашых пачаткаў , бо ён і філосаф , і педагог , і гісторык, і эстэтык, і батанік, і медык…. Надзённа гучыць Скарынаў успамін усім нам , што светам валадарыць любоў , бо яна самая дасканалая з усіх даброт і каштоўнасцей, без якой марна ўсё ў свеце.
Імя Кастуся Каліноўскага — гэта сімвал нашай Радзімы, а вобраз яго шырока ўвасобіўся ў творах мастакоў . Каліноўскаму за месяц да гібелі споўнілася б 26 год . » За такі час большасць паспявае зрабіць мала . А гэты паспеў стварыць вольную беларускую прэсу, пасеяць насенне народнага гневу , узрасціць яго і зжаць пасеў».
Сапраўдны подзвіг — гэта жыццё беларускіх пісьменнікаў. Яны , нягледзячы на прыгнёт , пісалі па-беларуску. На жаль, расцаніць па сапраўднаму іх майстэрства ўдалося не адразу . Бо сапраўдны талент генія апяраджае свой час. Янка Купала, Якуб Колас, Максім Танк, Максім Багдановіч — яркі прыклад людзей, што стаялі сцяной за мову родную і ўзбагачалі няспынна скарбніцу беларускай культуры.
Усе гэтыя людзі павінны быць прыкладам для нас. Тыя, на каго варта раўняцца. Менавіта яны стварылі радасць і гонар за права беларусам звацца. Людзі , якія і па сённяшні дзень абуджаюць беларускія сэрцы сваёй жыватворнай сілай. Людзі, які праслаўляюць і дагэтуль наш край. Мы шчаслівыя ад таго, што наш народ мае такіх людзей з вялікай літары.