Ранішняе сонца, што чырвоніла хвойнік угары, яшчэ не магло прабіцца да нізу, да зямлі, і на рэдкай траве тут мутна трымалася - зрабиць транскрыпцыю сказа.
1. Аўтар у вобразе бабра раскрывае не толькі жывёльныя якасці. Галоўны герой сваімі ўчынкамі нагадвае чалавека, якога лёс прымусіў пакінуць родныя мясціны і які ў роспачы ўспамінае родную зямлю. Яднае яго з чалавекам і тое, што бабёр падобны на клапатлівага бацьку, які нясе адказнасць за сваю сям'ю. Менавіта клопат пра нашчадкаў прымушае бабра адправіцца ў рызыкоўную вандроўку. 2. Узгадаем эпізод, калі бабёр доўга ішоў пехатою праз зараснікі лубіну і ламачча, стаміўся, а потым, зусім нечакана, перад ім адкрылася палоска чыстай вады. Аўтар псіхалагічна абгрунтавана перадае душэўны стан бабра, які "подбегам кінуўся да вады, ад радасці забыўшыся пра асцярогу, нырнуў, быццам не верыў, што скончылася яго сухая дарога". Гэты прыклад і іншыя дазваляюць сцвярджаць, што пісьменнік — выдатны псіхолаг. 3. Тое месца, дзе жыла зараз бабровая сям'я, было такім: зарослая трыснягом сажалка, побач завод, дзе рабілі газіраваную ваду. З аднаго боку стаяў "на ўзгорку бор, пад ім хат з пяць маленькае вёсачкі". Месца для жылля амаль не было. Небяспека пагражала і з боку "маленькага заводзіка". Адправіцца ў далёкую вандроўку бабра прымусіла жаданне знайсці сваё "прасторнае спрадвечнае пасяленне". 4. Бабра сагравалі ўспаміны пра тое месца, дзе ён некалі жыў. Гэта была "прасторная рака", іх "спрадвечнае месца", "дзе было так вольна і шчасліва". На тым месцы, спадзяваўся ён, у іх пачнецца новае жыццё, такое ж вольнае і шчаслівае. Там і ён будзе здаровы і "будзе жыць вечна". 5. Чалавек з'явіўся прычынай таго, што бабры былі вымушаны сысці са старога месца. Людзі " не пакінулі на рацэ ні прысадаў, ні травы, ні самое глыбокае ракі". 6. Аўтар выкарыстоўвае параўнанні (узгоркі, як горы; лубін, як дрот, дарога — прамыіна), каб апісаць поле, якое праходзіць бабёр. Дзякуючы вобразна-выяўленчым сродкам створаная ім карціна прыроды атрымалася вобразнай,выразнай, натуральнай. 7. Тэма: ахова прыроды, зберажэнне яе багаццяў (экалагічная). Галоўная думка: чалавек нясе адказнасць за жывёльны і раслінны свет.
пакуль рыцар у чорным адважна сек толькі ворагаў, книпроде падабраўся да літавора і смяротна яго параніў. убачыўшы гэта, невядомы волат кінуў камандора долу адным ударам мяча. бой быў выйграны. рымвид і чорны рыцар схіліліся над параненым князем.
голас параненага не быў падобны на голас князя літавора. чорны вершнік пасадзіў яго да сябе ў сядло і адвёз у замак. там ён памёр, а на плошчы ўзвялі пахавальны вогнішча, да якога прывязалі яшчэ жывога дзітрыха фон книпроде. жыхары навагрудскага замка ў жалобе па любімаму князю. жрэц ўжо сабраўся падпаліць вогнішча пад апранутым у латы целам князя, як раптам чорны рыцар спыніў цырымонію. ён зняў шлем, і народ убачыў літавора, жывога і здаровага. на вогнішчы ляжаў, не князь, а яго жонка, выдатная гражына.
сказаўшы гэта, князь кінуўся ў агонь
у навагрудку выдавец знайшоў пастарэлага княгіні, які і распавёў усё астатняе.
начная размова гражыны з князем не дапамог - літавора з насмешкай адмовіў жонцы. тады княгіня загадала пажу адправіць немцаў дадому, чым смяротна абразіла магістра ордэна. гражына пайшла да мужа, каб іць яму аб магчымай бітве з немцамі, і заспела князя што сплю. тады княгіня надзела даспехі мужа і заняла яго месца. прачнуўшыся, літавора усё зразумеў і паспяшаўся на поле бою, але гражыну выратаваць не паспеў.
2. Узгадаем эпізод, калі бабёр доўга ішоў пехатою праз зараснікі лубіну і ламачча, стаміўся, а потым, зусім нечакана, перад ім адкрылася палоска чыстай вады.
Аўтар псіхалагічна абгрунтавана перадае душэўны стан бабра, які "подбегам кінуўся да вады, ад радасці забыўшыся пра асцярогу, нырнуў, быццам не верыў, што скончылася яго сухая дарога". Гэты прыклад і іншыя дазваляюць сцвярджаць, што пісьменнік — выдатны псіхолаг.
3. Тое месца, дзе жыла зараз бабровая сям'я, было такім: зарослая трыснягом сажалка, побач завод, дзе рабілі газіраваную ваду. З аднаго боку стаяў "на ўзгорку бор, пад ім хат з пяць маленькае вёсачкі". Месца для жылля амаль не было. Небяспека пагражала і з боку "маленькага заводзіка". Адправіцца ў далёкую вандроўку бабра прымусіла жаданне знайсці сваё "прасторнае спрадвечнае пасяленне".
4. Бабра сагравалі ўспаміны пра тое месца, дзе ён некалі жыў. Гэта была "прасторная рака", іх "спрадвечнае месца", "дзе было так вольна і шчасліва". На тым месцы, спадзяваўся ён, у іх пачнецца новае жыццё, такое ж вольнае і шчаслівае. Там і ён будзе здаровы і "будзе жыць вечна".
5. Чалавек з'явіўся прычынай таго, што бабры былі вымушаны сысці са старога месца. Людзі " не пакінулі на рацэ ні прысадаў, ні травы, ні самое глыбокае ракі".
6. Аўтар выкарыстоўвае параўнанні (узгоркі, як горы; лубін, як дрот, дарога — прамыіна), каб апісаць поле, якое праходзіць бабёр. Дзякуючы вобразна-выяўленчым сродкам створаная ім карціна прыроды атрымалася вобразнай,выразнай, натуральнай.
7. Тэма: ахова прыроды, зберажэнне яе багаццяў (экалагічная). Галоўная думка: чалавек нясе адказнасць за жывёльны і раслінны свет.
пакуль рыцар у чорным адважна сек толькі ворагаў, книпроде падабраўся да літавора і смяротна яго параніў. убачыўшы гэта, невядомы волат кінуў камандора долу адным ударам мяча. бой быў выйграны. рымвид і чорны рыцар схіліліся над параненым князем.
голас параненага не быў падобны на голас князя літавора. чорны вершнік пасадзіў яго да сябе ў сядло і адвёз у замак. там ён памёр, а на плошчы ўзвялі пахавальны вогнішча, да якога прывязалі яшчэ жывога дзітрыха фон книпроде. жыхары навагрудскага замка ў жалобе па любімаму князю. жрэц ўжо сабраўся падпаліць вогнішча пад апранутым у латы целам князя, як раптам чорны рыцар спыніў цырымонію. ён зняў шлем, і народ убачыў літавора, жывога і здаровага. на вогнішчы ляжаў, не князь, а яго жонка, выдатная гражына.
сказаўшы гэта, князь кінуўся ў агонь
у навагрудку выдавец знайшоў пастарэлага княгіні, які і распавёў усё астатняе.
начная размова гражыны з князем не дапамог - літавора з насмешкай адмовіў жонцы. тады княгіня загадала пажу адправіць немцаў дадому, чым смяротна абразіла магістра ордэна. гражына пайшла да мужа, каб іць яму аб магчымай бітве з немцамі, і заспела князя што сплю. тады княгіня надзела даспехі мужа і заняла яго месца. прачнуўшыся, літавора усё зразумеў і паспяшаўся на поле бою, але гражыну выратаваць не паспеў.