С
1.адзначце сказы з некалькімі даданымі часткамі:
1.так незаўважна прыйшла пара, калі з кастусём яны скончылі новы дом, а калісь пасаджаны кастусём клянок даваў улетку ўжо вялікі цень.
2.завішнюк адчуў, што за плечы крадзецца холад, і падаўся да агню.
3.ён успомніў, што сёння 20 мая, на дварэ ніякая не зіма, а зялёнае лісце і даўно ўжо цвіце яблыня.
4.ён увайшоў у цесныя сенцы-кухню, і першае, што ўбачыў праз шыбу ў дзвярах пакоя, – гэта як нюра хавалася пад коўдру.
5.калі конік-цвыркун змаўкаў, адразу было чуваць, як булькоча ў канцы вёскі рака і брэша, глуха і працяжна, нечы сабака.
2.адзначце сказы з паслядоўным падпарадкаваннем:
1.ігнат сядзеў на самым версе, калі адчуў, што з другога боку вуліцы на яго пазірае хлапчук гадоў 8.
2.калі на двары не сталі тупаць нагамі і не скрыпеў ужо калодзеж, ён устаў, пахадзіў па
3.нарэшце ён ужо добра прывык да таго, што наперадзе два дні свят і яна будзе ехаць дадому.
4.пільневіч адчуў, што цяпер ён зусім інакш стаў глядзець на тое, на што раней пазіраў праз пальцы.
5.каб пазнейшых нашых дэкадэнтаў, якія апявалі занядбаныя панскія замкі, пакінуць тут хоць бы на адну ноч, яны хутка запрасіліся б на траву, на цёплае сонейка.
3.адзначце складаназалежныя сказы з сузалежным неаднародным падпарадкаваннем:
1.са здзіўленнем спыніўся я перад трохпавярховым домам, адна палавіна якога была разбурана, а ў другой жылі людзі.
2.першая бомба ўпала недзе ў канцы вуліцы, у раёне таго дома, дзе жанчына выбівала дарожку, і, напэўна, трапіла ў будынак, бо высока ўгару шугануў слуп чорнага і белага дыму.
3.васіль прыслухаўся, што чуваць з чарнушкавага двара, пачакаў, ці не пачуе ганнінага голасу.
4.старая выкідала з печы цёплыя, што пахлі ўжо гаркаватаю карою, алехавыя ружаватыя дровы, азіралася на дзверы, за якімі драпалася і вішчала ўпушчаная некім ноччу ў сенцы трапяткая сучачка.
5.калі б хто спытаў у гэтую хвіліну, аб чым ён думае, лабановіч, напэўна, не даў бы адказу.
4.адзначце сказы са змешаным падпарадкаваннем:
1.завішнюку рабілася сумна і неяк трывожна ад таго, што ён не ведае ні гэтай песні, ні тых, хто спявае яе, што ён многа чаго не ведае ў лонве.
2.зноў я стаяў на дарозе і да болю ў вачах прыглядаўся да машын, якія кацілі і з боку гарадка, праз які дарога ішла на мінск, і з боку дальняга райцэнтра, куды бегла гравейка.
3.за драбналессем пачалося знаёмае канюшыннае поле, дзе лясяня з маці не раз ласаваліся смачнаю травою, а калі не было надта горача, то і ляжалі, адпачывалі, напіўшыся вады ў блізкай рэчцы і вяртаючыся ад яе ў лес.
4.я вельмі люблю дарогі і думаю, што калі прыйдзе час і я не здолею ездзіць, то ці варта тады ўвогуле жыць.
5.вельмі можа быць, што ён не менш як тры гадзіны ляжаў тварам угару, пакуль убачыў над сабой ноч, і неба, і зоры.
5.адзначце складаназалежныя сказы, у якіх правільна пастаўлены коскі паміж часткамі:
1.ужо ўвесь край неба палаў ружовым водбліскам, і хоць сонца яшчэ не было над зямлёю, птушкі ўжо бачылі яго і спявалі, узнімаючыся высока.
2.маці сказала, што калі я буду паслухмяным, то ў суботу мяне возьмуць у горад.
3.уночы аліку снілася, што ён згубіў свае лыжы, доўга шукаў іх і што лыжы схаваў ад яго юрка.
4.я ехаў па дарозе, дзе мне было знаёма кожнае дрэва і кожны куст, і дзе ўсё мне напамінала былое.
5.вялікія дрэвы раслі пры дарогах, і чым вышэй яны ішлі ў неба, тым неба здавалася вышэйшым.
6.расстаўце ў сказах прапушчаныя знакі прыпынку:
1.хоць за ўвесь гэты доўгі час тут і не было вельмі калі але я перачытаў гэтулькі кніг што аж самому дзіва колькі чалавек можа ўсяго перачытаць.
2.цяпер чубар акурат ужо быў перакананы што адлегласць якая аддзяляла яго ад верамеек і якая ўвесь час падаўжалася заключала ў сабе нешта такое за што трэба было непакоіцца.
3.добра калі трэскаецца аб бок патэльні яйка і сквірчыць вяндліна і чарнее кава ў белай філіжанцы.
4.успаміналася як у халодным восеньскім полі капалі бульбу як ужо ўвечары калі марозна барвянілася зара на захадзе бацька накладаў мяшкі на калёсы а ён скакаў навокал рады што зараз паедуць у двор і ён добра-добра адагрэецца на гарачай печы.
5.снег ляпіў па нашых тварах калі мы выйшлі на бульвар і яна злавіла таксі і ўсё стаяла побач.
У гэтым годзе майму роднаму гораду спаўняецца 58 гадоў. Для горада гэта зусім не вялікі ўзрост. Салігорск яшчэ расце і развіваецца, аб чым сведчаць шматлікія будоўлі, новыя мікрараёны, жылыя дамы, школы, дзіцячыя сады і супермаркеты.
Салігорск - невялікі горад. Яго плошча - ўсяго пятнаццаць кіламетраў квадратных. У той жа час, гэта другі па колькасці насельніцтва горад Мінскай вобласці. Салігорск - густанаселены горад. Новых жыхароў сюды прыцягваюць кар'ерныя магчымасці, развітая інфраструктура, прыгажосць горада.
Салігорск з'яўляецца раённым цэнтрам. Ён размешчаны на рацэ Случ. На яе берагах ёсць абсталяваныя месцы для адпачынку. Побач з горадам знаходзіцца Салігорскае вадасховішча. У горадзе ёсць лесапаркавая зона, дзе мясцовыя жыхары з задавальненнем збіраюць грыбы і ягады. На жаль, у апошні час усё большая частка лесапаркавай зоны высякаецца, каб даць месца пашырацца гораду. Мабыць, хутка апошні буйны зялёны куток знікне назаўсёды. Але пакуль што, ў параўнанні з іншымі гарадамі Беларусі, Салігорск - зялёны горад. Тут мноства дрэў, газонаў, кветнікаў. Вясной і летам ад усяго гэтага проста немагчыма адвесці погляд.
Экалагічную абстаноўку ў горадзе псуюць размешчаныя вакол калійныя камбінаты, дзякуючы якім і ўзнік Салігорск. Аднак там пастаянна ўкараняюцца найноўшыя тэхналагічныя распрацоўкі, якія зніжаюць колькасць шкодных выкідаў у паветра і дазваляюць бяспечна жыць у горадзе.
Салігорск з'яўляецца прамысловым горадам. Тут знаходзяцца такія вядомыя не толькі на тэрыторыі Беларусі, але і за мяжой буйныя прадпрыемствы, як "Беларуськалій", "Калінка", "Купалінка", "Пасат".
У нашым горадзе ёсць, дзе добра правесці вольны час. У Салігорску ёсць свой кінатэатр, палац культуры, музей, бібліятэкі. Ёсць тут і рэстараны, бары, клубы і кафетэрыі.
На мой погляд, гораду не хапае яшчэ адной паліклінікі. Наша адзіная паліклініка абслугоўвае больш за сто тысяч насельніцтва горада, а таксама насельніцтва ўсяго раёна. Таму там вельмі вялікія чэргі, а да спецыялістаў практычна немагчыма трапіць. На жаль, замест таго, каб пабудаваць другую паліклініку, у горадзе ўзводзяцца чарговыя супермаркеты і забаўляльныя цэнтры.
Але я ўсё роўна люблю свой горад і не прамяняў бы яго ні на які іншы.
Паэзія Якуба Коласа – такая ж натуральная, такая простая і такая складаная як і сама прырода.
Над лесам, выплыўшы з туману, стаяў месяц, мяккі і ціхі, ён быў цяпер белы, што малако.
Словы дзядзькі гучалі як прароцтва.
Каля крамы ,як звычайна ў нядзелю ,тоўпілася многа святочнага народу.
Усё навокал як бы дыхала святочна-радасным настроем веснавога абуджэння.
З гулкай пушчы ,як з радыёстудыі, салавей вясну абвясціў на ўвесь свет.
Дуб як вежа вартавая.
Мы будзем паўставаць перад наступнымі пакаленнямі ,як нацыя, як еднасць людзей на куточку, названым нашымі продкамі Беларуссю.
Табе Андрэй, бачу, гэты завод як костка ў горле.
Ні адно дрэва не шуміць так трывожна і глуха ,як елка.
Капа цёмных валасоў на галаве як незавершаны стог.
Хата як хата. І што б там, здавалася, у ёй асаблівага.