«жыція ефрасінні полацкай» («аповесці жыцця і смерці святой і блажэннай і найпадобнейшай еўфрасінні, ігуменні манастыра святога спаса і найсвяцейшай ягонай маці, што ў горадзе полацку»): пачынаецца «жыці» зваротам: « ўважлі памякчыўшы нівы сэрцаў вашых, і прыміце ў іх насенне ўратавальнага жыцця найпадобнейшай той, яе подзвігі і працу святую і любоў да бога».князь усяслаў меў многа сыноў. у меншага яго сына георгія нарадзілася дзяўчынка, якую назвалі прадславай. была яна вельмі здольнай да кніжнай навукі. шырока разышлася слава пра яе мудрасць і прыгажосць. князі пачалі пасылаць да бацькі прадславы сватоў. даведаўшыся, што яе збіраюцца выдаць замуж, юная князёўна сказала сабе: «што ж учынілі нашыя роды, якія былі да нас? жаніліся і выходзілі замуж і княжылі, але не вечна жылі; жыццё іх праплыло, і загінула іхняя слава, быццам прах, горай за павуцінне». прадслава пайшла ў манастыр і пастрыглася ў манашкі пад імем ефрасіння. бацька, даведаўшыся, што зрабіла яго любая дачка, моцна перажываў.спачатку ефрасіння жыла ў мураванай келлі ў царкве святой сафіі. потым епіскап ілья па божаму знаку адправіў маладую манашку ў сяльцо, дзе стаяла царква святога спаса. стаўшы ігуменняй, ефрасіння пострыгу сясцёр гарыславы і звеніславы.за 30 тыдняў ефрасінняй была пабудавана каменная царква святога спаса і створаны пры ёй манастыр. у другую збудаваную царкву ефрасіння унесла, з дазволу царградскіх цара мануіла і патрыярха лукі, абраз божай маці, напісаны пры жыцці яе.сабрала ефрасіння ўсіх сваіх братоў і аб'явіла аб рашэнні ісці ў іерусалім. перад загадала епіскапу дыянісію пастрыгчы пляменніц кірыяну і волыу, назваўшы адну агаф'яй, другую — яўфіміяй.дайшоўшы з братам даві і сястрой еўпраксіяй да іерусаліма, ефрасіння цалавала гроб госпадаў, прасіла ў малітве бога, каб прыняў яе дух у святым горадзе. калі«божым занядужыла і пачала хварэць», то паслала купіць сабе іну ў камры святой багародзіцы. праз 24 дні ефрасіння «аддала душу ў рукі бога і ўвайшла ў пакоі нябесныя». твор заканчваецца пахвалой ефрасінні полацкай.держи: )
Казка пачынаецца эпіграфам, радкамі верша Янкі Купалы: «Не шукай ты шчасця, долі на чужым далёкім полі».
Ціхім летнім ранкам нарадзілася Хмарка. З вышыні ёй здавалася ўсё на зямлі прыгожым і шчаслівым. Не заўважала, з якой надзеяй пазіралі на яе каласкі пажоўклага жыта. Радасная, светлая Хмарка плыла ўсё далей і далей. Пад вечар апынулася сярод высокіх гор. Скала спытала Хмарку, што тая бачыла. Хмарка пачала гаварыць пра шчаслівае жыццё на зямлі. Арол не пагадзіўся з ёй: «Там палі выплакалі апошнія слёзы, каб даць табе жыццё, шчаслівая Хмарка! I цяпер там нават расы не бывае. Але не для таго назначаліся слёзы, каб радзіць цябе на свет для бадзяння па чужых краях...»
Паплыла далей Хмарка, але яна ўжо не адчувала сябе шчаслівай. Доўга хадзіла па свеце і нідзе не было ёй супакою. Нарэшце вярнулася туды, дзе нарадзілася. «Пажоўклыя палі, сухія травы, пагарэлая збажынка гаротна віталі Хмарку». Зажурылася яна, пацямнела і заплакала.
Стары Дуб сказаў Буслу, каб той моцна наказаў дзецям не бадзяцца дарэмна па свеце, у родным кутку работы хопіць кожнаму.
Казка пачынаецца эпіграфам, радкамі верша Янкі Купалы: «Не шукай ты шчасця, долі на чужым далёкім полі».
Ціхім летнім ранкам нарадзілася Хмарка. З вышыні ёй здавалася ўсё на зямлі прыгожым і шчаслівым. Не заўважала, з якой надзеяй пазіралі на яе каласкі пажоўклага жыта. Радасная, светлая Хмарка плыла ўсё далей і далей. Пад вечар апынулася сярод высокіх гор. Скала спытала Хмарку, што тая бачыла. Хмарка пачала гаварыць пра шчаслівае жыццё на зямлі. Арол не пагадзіўся з ёй: «Там палі выплакалі апошнія слёзы, каб даць табе жыццё, шчаслівая Хмарка! I цяпер там нават расы не бывае. Але не для таго назначаліся слёзы, каб радзіць цябе на свет для бадзяння па чужых краях...»
Паплыла далей Хмарка, але яна ўжо не адчувала сябе шчаслівай. Доўга хадзіла па свеце і нідзе не было ёй супакою. Нарэшце вярнулася туды, дзе нарадзілася. «Пажоўклыя палі, сухія травы, пагарэлая збажынка гаротна віталі Хмарку». Зажурылася яна, пацямнела і заплакала.
Стары Дуб сказаў Буслу, каб той моцна наказаў дзецям не бадзяцца дарэмна па свеце, у родным кутку работы хопіць кожнаму.