Тэст. Сказы з адасобленымі членамі. Сказы з параўнальнымі зваротамі. Варыянт 2
А1 Адзначце ўмовы адасаблення прыдатка ў сказе: Ластаўка - працавітая птушка – высока ўгары за мошкамі гайсае.
а) адносіцца да асабовага займенніка;
б) мае ўдакладняльнае значэнне;
в)развіты прыдатак стаіць пасля паяснёнага слова;
г) мае дадатковае адценне прычыны.
А2 Адзначце, у якіх сказах адасоблены недапасаваныя азначэнні.
а) Светлага воласу, з абветраным тварам і рэдкімі вяснушкамі на пераноссі, ён здаваўся ціхманым і не вельмі рухавым.
б) Узнімаючы кош вінаграду, напоўнены цераз край.
в) Ва ўпор высвечаны сонцам, блішчыць шырокі адхон насыпу
г) Вёскаю, пасярод вуліцы, ішоў чалавек, у лапцях, шарачковых портах.
АЗ Адзначце сказы, у якіх выдзеленыя словы трэба адасобіць.
а) Вёска дрэмле ў лянівых праменнях майскага сонца пустая разамлелая.
б) Народны паэт БССР Янка Купала нарадзіўся ў 1882 годзе.
в) Гэты куфар асабліва любіла Алеся.
г) Сарамлівая рабіна глядзела ў ваду ўпрыгожыўшы завадзь сабой.
А4 Адзначце сказы, у якіх знакі прыпынку пастаўлены правільна.
а) Яна, гэтая дарослая дзяўчына агледзела Андрэя калючым позіркам.
б) У дзвярах застылі два лучнікі, гатовыя па першым знаку выпусціць стралу.
в) Усё лета, за выключэннем некалькіх дзён Сымон працаваў на калгасных палях.
А5 Адзначце сказы, у якіх выдзеленыя словы маюць удакладняльнае значэнне.
а) На грудах збоч дарогі пракінуліся лапікі чорнай зямлі.
б) Дзесьці ў прасторы зазвінелі бомы.
в) Летнім вечарам пасля дзённага грукату і пылу цягне за горад,
А6 Адзначце сказы, у якіх трэба выдзеліць параўнальны зварот.
а) Вада ў калодзежы была смачная, заўжды сцюдзёная і чысцюткая як сляза.
б) Праз некалькі хвілін драўляны будынак ўспыхнуў як свечка.
в) У тыя часы наша Еўропа мела зусім нетакі выгляд як цяпер.
г) Стракозы быццам верталёты: ім кожны ліст-- аэрадром.
А7 Адзначце сказы, у якіх трэба адасобіць адзіночнае дзеепрыслоўе.
а) Бацька сядзіць задумаўшыся...
б) Добрае тое дзіця, што пойдзе плачучы, а вернецца скачучы. (Прыказка).
в) Гуляючы розуму не прыдбаеіц. (Прыказка.)
г) Дзеці сагрэўшыся таксама заснулі.
А8 Адзначце сказы, у якіх знакі прыпынку пастаўлены правільна.
а) А потым пачаліся снягі сінія бясконцыя.
б) Выехаўшы з-за хмары, засвяціла сонца, зырка і суха, як на дождж.
в) Усе І леснікі, і мы пасталі вакол вогнішча.
г) Лес, пераважна дубовы, стаяў на ўзгорку.
А9 Адзначце сказы, якія трэба дапоўніць знакамі прыпынку.
а) Абодвух іх Лабановіч ведаў як землякоў.
б) слухаюць яго вушы развесіўшы.
в) У беларускіх лясах гняздзіцца жаўна або чорны дзяцел.
г) Хто вам пакажа апроч нас верны шлях дамоў?
я.купала паказаў у творы цяжкі шлях беларускага сялянства ў пошуках страчанай бацькаўшчыны, зямлі і волі. галоўны герой драмы — сымон, старэйшы сын зяблікаў. гэта свабодалюбівы, непакорны, моцны духам чалавек. ён здольны абараніць сваю чалавечую годнасць, заступіцца за іншых. "свайго ў крыўду не папушчу, хоць бы там свет дагары нагамі перакуліўся", — гаворыць ён. зоська і незнаёмы параўноўваюць яго з вольнай птушкай, магутным арлом: "птушкаю-арлом быць бы табе і лётаць па паднябессі, як лётае вецер гэты вольны! ". вобраз сымона пададзены ў развіцці. спачатку ён, як і яго бацька, спадзяецца на справядлівасць суда і законаў. упэўнены ў сваёй праваце, ён, калі дваровыя людзі заворваюць пасевы, з сякераю ў руках бароніць сваю зямлю. як чалавек рашучы, настойлівы і ўпарты, сымон хоча дабіцца праўды ўласнымі сіламі. на бацькавай магіле ён дае клятву "жывым не сысці з гэтага месца, з гэтага разграбленага хай б'юць, рэжуць, катуюць". на прапанову маці скарыцца, пайсці да паніча на службу сымон рашуча адказвае: "пакарыцца? . гэта, мамачка, значыць: прадаць, утапіць сябе, цябе, нас усіх у няволю ім на векі вечныя — запрасіцца ў вечнае рабства, з якога выхаду ніколі не знойдзем ні мы, ні тыя, што пасля нас рабства ў спадчыну атрымаюць". прымірыцца з панічом для сымона — гэта здрадніцтва, адступніцтва. становіцца зразумелым, чаму герой так строга асуджае зосю, якая свядома пайшла на сувязь з панічом і аддала сябе на "загубу, на глум вечны". шлях да актыўнай і дзейснай барацьбы сымон адшукаў не адразу. пераканаўшыся ў марнасці намаганняў сваімі сіламі дабіцца справядлівасці, сымон пачынае задумвацца над сэнсам бацькавых слоў, што "трэба розумам ваяваць, а не тапаром". пад уплывам перажытага (смерці бацькі, страты зямлі і хаты, ганьбы зоські), а таксама агітацыі незнаёмага погляды галоўнага героя драмы на шляхі вызвалення з няволі мяняюцца: "i я розумам буду ваяваць і другіх вучыць да гэтае вайны. годзе крыўды, годзе няпраўды! " разам з незнаёмым ён ідзе "на вялікі сход! па бацькаўшчыну! " на гэтым сходзе, па словах незнаёмага, будзе вырашацца пытанне аб тым, як выгнаць з роднай зямлі страшнага смока-упыра, як далей змагацца за поўнае вызваленне
війна. просто слово. п'ять літер. але скільки асоціацій пробуджує в нас воно! біль, героїзм, патріотизм, туга за близькими людьми, ненависть та
що таке війна? чому вона так впливає на людину? щоб розібратися в цьому питанні, я вирішив зазирнути до історії людства. колись війна була для первісних людей запорукою виживання, необхідністю. вони захищалися від хижих звірів, від нападів інших племен.
з часом люди збудували села та міста, захищаючись від хижаків. також навчилися розводити худобу та вирощувати хліб. начебто потреба у війні мала зникнути.
але, звільнившись від потреби воювати заради виживання, люди почали воювати заради слави та збагачення. імена великих завойовників збереглися донині в історії: олександр македонський, чінгісхан, тамерлан, наполеон. про великі війни складені перекази та легенди. а який хлопчина в дитинстві не грав у війну? не мріяв мчати з мечем на коні, грізним виглядом розлякуючи ворогів?
проте що несе війна мирному населенню? от скоро сімдесят років, як закінчилася велика вітчизняна війна. її відголоски дотепер відгукуються вибухами забутих у полях мін та снарядів. на досвіді воєнного покоління ми знаємо, що війна — це біль та страждання. зараз уявляється неможливим лежати в окопі в сорокаградусний мороз. або жити на чотириста грамів хліба в день. з чим можемо ми порівняти біль жінки, що отримала похоронку на чоловіка або сина? або біль дівчини, яка проводжала на війну хлопця, а дочекалася скаліченого інваліда?
зараз я спостерігаю за промінчиком сонця, що заходить. він теплий та лагідний. я знаю, що за заходом має бути схід. а яким він буде, чи теплим і лагідним, чи жорстоким та кривавим, залежить від нас. і народжується відчуття: не треба більше війни. ніколи. перреведеш на свой)