ЗАВТРА ТЕСТ И ВСЕМУ КЛАССУ ЭТО ТОТ ТЕСТ
1. Адзначце радкі, у якіх выразы не з’яўляюцца словазлучэннямі:
1) поле і лес;
2) самы добры;
3) хай бы прыйшоў;
4) хтосьці з нас;
5) учора вырашылі.
2. Адзначце словазлучэнні, у якіх дапушчаны памылкі ў кіраванні:
1) паслаць па бацьку;
2) падзякаваць сябра;
3) кватэра на два пакоі;
4) насміхацца над няўмелым;
5) накіравацца ў грыбы.
3. Адзначце словазлучэнні, у якіх галоўнае слова кіруе залежным;
1) падараваць радасць;
2) спяваць моцна;
3) спяваць песню;
4) сшытак брата;
5) мара вучыцца.
4. Адзначце неразвітыя сказы:
1) Печ халодная.
2) Летам дні доўгія.
3) Ужо заспявалі.
4) Чысты голас.
5) Сумна і прыветна.
5. Адзначце сказы, у якіх дзейнік выражаны назоўнікам ў назоўным
склоне :
1) Яны стаялі, падтрымлівалі адна адну і ціха плакалі.
2) Зямля набывае матава-белы колер, а валаконцы ўсѐ ткуцца.
3) Там вецер, а тут заўсѐды ўтульна.
4) Кожны з нас маўкліва праводзіў вачыма жураўліны клін.
5) Заходняя Дзвіна – мая малая радзіма, калыска майго маленства.
6. Адзначце сказы, у якіх на месцы пропускаў абавязкова ставіцца
працяжнік:
1) Беларуская народная творчасць _ гэта паэма народа, люстра яго
душы.
2) Лічыцца, што пасля мовы адзенне _ найважнейшая этнічная
прымета народа.
3) Вада ў моры _ як шкло, аж відаць на дне пясок.
4) Увосень ночы _ доўгія.
5) Маѐ вялікае жаданне _ ва ўсім будзѐнным бачыць урачыстасць.
7. Адзначце сказы, у якіх правільна падкрэслены галоўныя члены сказа:
1) Нашы дзяды і бацькі ўмелі шанаваць хлеб.
2) Язэп Драздовіч – постаць незвычайная ў гісторыі мастацтва.
3) І расказаў дзед Талаш пра свае прыгоды.
4) На той хутар начальнік з байцамі трапіў другі раз.
5) У паветры сыра.
8. Адзначце сказы з недапасаванымі азначэннямі:
1) Пасля пацягнуўся поплаў з празрыстаю сінізною далечы.
2) Паляванне на грыбы – прыемнае правядзенне часу.
3) Прайшлі цѐплыя дажджы, сонца дорыць зямлі невычарпальную
ласку.
4) Жаданне пайсці на рыбалку не пакідала да самага вечара.
5) Тонкія серабрыстыя валаконцы асядаюць на зямлю.
9. Вызначце від выказніка ў сказе: То там, то тут былі бачны зубры дзеяслоўны;
2) састаўны дзеяслоўны;
3) састаўны іменны.
10. Адзначце сказы, у якіх выказнік ужыты ў няправільнай форме:
1) Усе прысутныя бачылі, што старшыня нечым усхваляваны.
2) Тры высокія дубы ўзвышалася над хатай.
3) Частка студэнтаў адмовілася ад экскурсіі.
4) Мала хто з прысутных падтрымалі дырэктара.
5) Пяцѐра малых сядзела на беразе рэчкі.
11. Адзначце двухсастаўныя сказы:
1) Папараць жоўтая, буланая, а месцамі чырвоная, як агонь.
2) У расчыненыя дзверы павеяла вільготнай свежасцю.
3) Ды і з выгляду ѐн – хлопец нішто сабе.
4) Хто з грыбнікоў не ведае асаблівага паху маладых дароў прыроды.
5) Са свайго языка спусціш, на чужым не зловіш.
12. Устанавіце адпаведнасць паміж аднасастаўнымі сказамі:
1) Пахаладала.
2) Не рабі ліхога і не бойся нікога.
3) Раніца.
4) Хаджу, любуюся наваколлем.
5) Беларусь называюць краем блакітных азѐр.
6) Абагульнена-асабовы.
7) Назыўны.
8) Няпэўна-асабовы.
9) Пэўна-асабовы. 10.Безасабовы.
13. Адзначце сказы, у якіх аднародныя члены выдзелены коскамі
правільна:
1) Вецер калыхаў высокія жоўтыя сосны, і яны шумелі несціхана вакол
заставы, пасля супакойваліся і ціха шапталі пра нешта таемнае.
2) Раніцаю на ўслоне ляжалі пяць боханаў хлеба пышных,
зарумяненых, злѐгку асвежаных і даспявалі.
3) Я амаль забыўся пра тую мімалѐтную, франтавую сустрэчу і
ўспомніў пра яе толькі праз васямнаццаць год.
4) Аголеныя дрэвы шумелі глуха, надрыўна.
5) Неяк нечакана і непрыкметна з’явілася круглае, чырвонае сонца.
14.Адзначце сказы, у якіх няправільна вызначана сінтаксічная роля
выдзеленых слоў:
1) Рака ў гэты час спакойная і велічная, і ні адна зморшчынка не
пярэсціла яе чало. – аднародныя выказнікі.
2) Растае снег, бягуць ручайкі, спяваюць жаўрукі. – аднародныя
выказнікі.
3) Дзень пагоды, восеньскай цеплыні і бясхмар’я панаваў навокал у
прыродзе. – аднародныя азначэнні.
4) Аголеныя дрэвы шумелі глуха, надрыўна, шалѐна біліся аб сцены
аканіцы. – аднародныя акалічнасці.
5) Здавалася, не будзе канца завірухі лютай сіле, яе злоснаму
завыванню. – аднародныя дапаўненні.
15. Адзначце сказы, у якіх знакі прыпынку пры абагульняльных словах
пастаўлены няправільна:
1) Лес заўсѐды шумеў: узімку і ўлетку, вясной і ўвосень.
2) Паўната адчування жыцця, жывая сувязь з людзьмі, пачуццѐ
адказнасці перад народам – усѐ гэта складае змест кніг П. Панчанкі.
3) А ты, сведка, плывеш і плывеш удаль, убіраючы ў сябе ўсѐ – добрае
і благое, радаснае і скрушнае.
4) Побач не было нікога: ні бацькоў, ні сваякоў, ні сяброў.
5) Вясна прыгожая ўсюды – у полі, у лесе, у горадзе.
Прыназонк службовая часцна мовы. Удакладняе значэнне скосных склона паказвае на адносны памж назонкам (займеннкам, лчэбнкам) ншым словам сказе ц словазлучэнн: пакла на стол.
Прыназонк бываюць:
простыя: ад, аб, пад, над, перад, прад, з, за, без: адыйшо ад навукi, пад столлю;
складаныя: накшталт, замест, звыш, услед, насустрач, упоперак, наконт: папытаюся наконт кватэры.л, прыйду да цябе.
Прыназонк пра, праз, на, у звычайна жываюцца з внавальным месным склонам: чытаю пра падзе за мяжой, едзем праз Германю, адзежа на свята, прыйду сераду, снег на страсе, дзячына хустцы.
Объяснение:
подписаяся
Кнігі валодаюць здольнасцю неўміручасці.
Яны самыя даўгавечныя плён чалавечай дзейнасці.
Сэмюэл Смайлс
Наш век- гэта стагоддзе інфармацыйных тэхналогій, у кожнага з нас даўно ёсць тэлевізар, камп'ютар і Інтэрнэт, а таксама сучасны мабільны тэлефон. Што такое кніга? "Кніга- гэта чыстая сутнасць чалавечай душы", - лічыў Томас Карлэйл. Цяпер усё радзей сустракаюцца людзі з кнігамі. А чаму так адбылося і адбываецца?
Мне здаецца, што гэта ўсё з-за камп'ютэрных тэхналогій. Людзям стала цікавей гуляць у камп'ютарныя гульні, чым чытаць кнігу, лічачы прачытанне кніг пустым марнаваннем часу. У кампутарных гульнях чалавек менш думае, свет за яго ў гульні ўжо створаны. А калі чытаеш кнігу, то сам ствараеш свой свет і персанажаў. Тады наспявае пытанне: "Ці варта наогул у век высокіх тэхналогій чытаць кнігі?»
Вядома, нават у нашы дні чытаць кнігі проста неабходна! Ні радыё, ні тэлебачанне, ні кампутар не можа замяніць чытання кніг! бо менавіта чытанне кніг утварае, пашырае кругагляд, робіць чалавека больш інфармаваным. Калі чалавек чытае што-небудзь, ён суперажывае станоўчым героям, ацэньвае іх учынкі, параўноўвае са сваімі. Калі людзі чытаюць, яны думаюць, у іх развіваецца мысленне. На сваім вопыце скажу: калі ты чытаеш кнігу, аўтаматычна становішся больш граматным. І пры пісьме арфаграфічных памылак становіцца значна менш, гаворка гучыць прыгажэй. Нават вельмі добры фільм не заменіць прачытаную кнігу. Гюго пісаў: "Творца кнігі - аўтар, творца яе лёсу - грамадства». Экранізацыя можа дапамагчы ўспрыняць кнігу больш эмацыйна, душэўна, але не замяніць яе.
А ў якім узросце трэба прывіваць любоў да кнігі? Любоў да чытання неабходна прывіваць з дзяцінства. А як казаў Ленін: "Кніга-вялізная сіла". Бацькі абавязаны выхаваць любоў да кнігі ў дзіцяці, карыстаючыся літаратурай класікаў і сучаснікаў. Таксама чытанне кніг фармуе духоўныя каштоўнасці і духоўны свет у цэлым. Я цвёрда ўпэўненая ў адным: якіх бы вышыняў ня дасягнула чалавецтва ў сваім развіцці, трэба заўсёды будзе берагчы і шанаваць кнігу.