Айгүлдің зертханалық жұмысы айгүл қазтамақ өсімдігін 4 тәулік қараңғы жерге қояды. төрт тәуліктен соң қараңғы жерден алып, бір жапырағының алақанын екі жағынан қара қағазбен жапты. бетіндегі қара қағазға “крахмал” деген сөзді ойып жазды. сосын өсімдікті 8-10 сағатқа жарыққа қойды. кейін белгіленген
жапырақты кесіп алды және бірінші қайнаған суға, сосын ыстық спиртке салды. спирт жасылға боялған кезде жапырақты шығарып алып жапырақты жуды, кейін табақшаның ішіне салды. сосын әлсіз йод ерітіндісін жапырақ үстіне тамызды. түссіз жапырақта көк түсті “крахмал” жазуы шықты. 21. ыстық спиртті жасыл
түске бояйтын пигмент a) хлорофилл b) хроматофор c) ксантофилл d) каротин e) лейкопласт 22. зерттеудің негізгі мақсаты неде a) жапырақтың құрамында көк түсті лейкопластардың болатынын дәлелдеу b) жарық пен көмірқышқыл газы жетіспегендіктен жапырақ көгеретеніндігін көрсету c) органикалық зат
жапырақта тек жарық түскенде ғана түзілетінін көрсету d) оттегі жетіспегендіктен жапырақ көгеретіндігін байқау e) су жетіспегендіктен жапырақ көгеретіндігін байқау 23. айгүл бұл зерттеуді өсімдік жапырағынан басқа өсімдік мүшесінде жасай алмайды. себебі a) йод тек жапыраққа әсер етеді b) органикалық
зат жапырақта түзіледі c) жапырақта су жиналады d) жарық тек жапыраққа түседі e) жапырақта ғана көмірқышқыл болады 24. йод тамызғанда жапырақтың көк түсті болуының себебі неде a) йод ерітіндісінің түсі көк болғандықтан b) айгүл өзі жапырақты көк түспен бояды c) крахмал йодпен әрекеттескенде көк
түске боялады d) жапырақтың құрамында көк түсті хлорофилл пайда болды e) крахмал көк түсті болғандықтан 25. айгүлдің өсімдікті қараңғыға қою себебін анықтаңыз a) қараңғыда көк түсті хлорофиллдер пайда болады b) жарықта тұрса йод әсер етпейді c) қараңғыда крахмал түзілмейді d) қараңғыда иод әсер
етпейді e) қараңғыда қант тез ериді нұсқау: «сізге бір немесе бірнеше дұрыс жауабы бар тапсырмалар беріледі. таңдаған жауапты жауап парағындағы берілген пәнге сәйкес орынға, дөңгелекшені толық бояу арқылы белгілеу қажет». 26. тығыз қабықпен қапталған ерекше жасуша a) таллом b) вакуоль c) тұқым d)
перистом e) хроматофор f) спора g) ризоид h) ядро 27. шар тәрізді бактериялар a) бацилдер b) коккалар c) рецессивтілер d) вибриондар e) доминанттар f) спирилдер g) эфемеройтар h) эндемиктер 28. пияз тұқымдастарының жемісі a) жинақталған b) жаңғақ c) қауашақ d) көп сүйекті e) тұқымша f) қанатты g)
бұршаққап h) бұршаққын 29. сүтқоректілерге тән белгілер a) аралас қан тарайды b) тістері жеке топтарға бөлінеді c) плакоидтармен қапталады d) көкет пайда болды e) температурасы тұрақсыз f) жүрегі үш қуысты g) қуығы болмайды h) іштей ұрықтанады 30. шеміршекті қтар класына жатады a) сазан b) бекіре
c) кета d) шортан e) аққайран f) шөміқ g) тұтасбас h) ақмарқа 31. кеуде қуысында орналасқан кеуекті жұп мүше a) жұтқыншақ b) альвеолла c) кеңірдек d) мұрын e) жүрек f) өкпе g) бронхы h) ауыз 32. тыныс алу мүшелерінің ауруы(-лары) a) гипертония b) тұмау c) акромегалия d) туберкулез e) гипотония
f) цирроз g) гемофилия h) қаназдық 33. зәр шығару мүшелерінің ауруын емдейтін дәрігер a) уролог b) гинеколог c) хирург d) педиатр e) пульмонолог f) окулист g) кардиолог h) терапевт 34. саңырауқұлақтардың жыныссыз көбею кезінде түзіледі a) бүршік b) зигота c) конидий d) циста e) зооспора f)
спора g) пелликула h) гамета 35. гүлкекіренің гүлшоғыры a) себетгүл b) шатырша c) масақ d) сырға e) шашақ f) сыпыртқы g) шоғырбас h) собық 36. кірпікшелі кебісшедегі үлкен ядроның қызметі a) бүрлемелену b) сірқабық тастау c) жынысты көбею d) зат алмасу e) қоректену f) спора түзу g) жалған аяқ
шығару h) бүршіктену 37. нейрондар бөлінеді a) сұр зат b) қозғалтқыш c) жүйке ұштары d) аралық e) дендрит f) аксон g) сезімтал h) синапс 38. хламидомонаданың бір жасушалы жасыл ерекшелігі a) екі талшықты b) жіптері тарамдалған c) қызыл көзшесінде d) талломында e) хроматофоры оралмалы f) шоғырлы
жасуша g) хлоропласта h) жіп тәрізді 39. суда өмір сүретін бунақденелілер a) b) суаршын c) маса d) сушалқақ e) көнқоңыз f) құмырсқа g) шыбын h) суқандала 40. дәнекер ұлпаларына жатады a) тамыр b) май c) тері d) қан e) бұлшықет f) көп қабатты g) жүйке h) сүйек
Трубчатые кости птиц, в отличие от других наземных позвоночных, не содержат костного мозга и заполнены воздухом. Они легки и очень прозрачны. Даже плотные и крепкие кости черепа птиц тонки и легки, срастаясь между собой, образуют очень прочный череп. Уменьшению массы скелета укорочение хвостового отдела позвоночника, отсутствие ряда костей. Таким образом, скелет птиц очень прочный и в то же время исключительно легкий. Кроме того, в скелете есть и другие при к полету: поясничные и крестцовые позвонки прочно соединены, являясь опорой туловищу. К грудным позвонкам прикрепляются ребра, которые соединяются с брюшной стороны с грудиной, образуя грудную клетку. На грудине имеется большой выступ — , к нему прикрепляются хорошо развитые мышцы, приводящие в движение крыло. В черепе птиц различают крупную округлую мозговую коробку с большими глазницами и вытянутыми костями челюстей, лишенными зубов.
Кожа у птиц сухая. У основания рулевых перьев почти у всех птиц располагается , выделяющая маслянистую жидкость. Птица смазывает ею перья, что предохраняет их от намокания и делает эластичными. Расположение мышц в организме птицы своеобразно: на спинной стороне их почти нет, основная масса находится на брюшной стороне и особенно сильно развиты грудные мышцы, а также мышцы голени и бедра.
В связи с отсутствием зубов у птиц имеется ряд особенностей в строении и работе органов пищеварения. Пищевод птиц образует выпячивание — , где постепенно накапливается пища, здесь же она увлажняется и размягчается и затем поступает в желудок, состоящий из двух отделов:железистого и мускулистого. В железистом пища перерабатывается химически, под действием желудочного сока. В мускулистом отделе у птиц имеются мелкие камешки, которыми пища перетирается, размельчается и еще больше растворяется. Далее пища обрабатывается желчью печени и соком поджелудочной железы и, всасываясь стенками короткого кишечника, усваивается. Пищеварение проходит у птиц быстро, непереваренные остатки пищи не задерживаются в задней кишке и выбрасываются наружу. Все это имеет большое значение при полете.
. Легкие птиц отличаются от мешкообразных легких земноводных и от ячеистых легких пресмыкающихся. Легкие птиц имеют губчатое строение. Входящие в них бронхи многократно ветвятся. Ряд разветвлений бронхов оканчивается в полости легких, а некоторые, выходя из них, расширяются, образуя , которые расположены между мышцами, внутренними органами и в трубчатых костях. Дыхание в покое осуществляется посредством расширения и сужения грудной клетки. В полете такое дыхание невозможно. В это время оно осуществляется так: при каждом взмахе крыла воздушные мешки растягиваются и заполняются воздухом, при опускании крыльев мешки сжимаются и воздух через легкие выходит наружу. Благодаря этому воздух автоматически дважды проходит через легкие, и птицы даже при очень быстром полете не страдают от одышки.
. Сердце у птиц, в отличие от пресмыкающихся, четырехкамерное: состоит из двух предсердий и двух желудочков. Левая половина сердца содержит артериальную кровь, правая — венозную. Движение крови происходит, как у земноводных и пресмыкающихся, по двум кругам кровообращения. Но артериальная кровь никогда не смешивается с венозной. Благодаря этому у птиц постоянная температура тела, во многих случаях более высокая, чем у человека (40-45°C). Правда, у птенцов она колеблется, и их необходимо согревать. Птицы относятся к теплокровным животным.
— парные почки. От них отходят мочеточники, по которым моча попадает в клоаку. Мочевой пузырь отсутствует.
, по сравнению с таковым у рыб, земноводных, пресмыкающихся, развит сильнее, особенно мозжечок, обеспечивающий координацию движений, и большие полушария, что обусловливает более сложное поведение птиц. Из наиболее развиты органы зрения и слуха. Глаза у птиц, как и у пресмыкающихся, снабжены тремя веками: верхним, нижним и мигательной перепонкой.
Орган слуха состоит из трех отделов: внутреннего, среднего и наружногослухового отверстия.