1-Тапсырма М.Шаханов «Нарынқұм зауалы»
Шығарма үзінділерін оқи отырып, кейіпкердің іс-əрекетіне талдау жасаңыз. Ойыңызды «Түйін» кестесін толтыру арқылы тұжырымдаңыз.
A) Əттең, біздің сор маңдайлы Жайықта, Ерлер аз ғой бара алатын байыпқа. Тым кеш ұқтым,
Махамбеттей батырға,
Бүкіл қазақ ғашық болса айып па?!.
B) Адам емес,
Ең бірінші, надансың,
Ел дəстүрін,
Ер дəстүрін қорлаған.
Нақ мынадай қасиетсіз оқиға
Бұрын қазақ топырағында болмаған...
C) Қараладың қасиетті мекенді, Жараладың тұрмастай ғып əкеңді, Мына жолмен өткен жұрттың аузынан Махамбеттің жырын тыңдап жат енді. Мүмкін, сонда ұғынарсың қатеңді. Кім аяққа басса заңын даланың- Ұмытқаны қатал тарих сабағын...
Түйін кестесі
Менің ойымша...
Себебін былай түсіндіремін...
Мына фактімен дəлелдей аламын...
Былай қорытамын...
Бүркүт (лат. Aquila chrysaetos) – карчыга сымалдуулар тукумуна кирген эң ири кыраан куш. Узундугу 90 смге, канатын жайганда узундугу 2 мге жетет. Борбордук Азиянын бардык тоо кыркаларында таралган. Жайында деңиз деңгээлинен 2–3 миң м бийик зоолордо жашайт. Уясын аска-зоолорго салып, аны башка жырткыч канаттуулардан кылдат кайтарат. Март айында 1–2 жумуртка тууп, ургаачысы 45 күндө басып чыгарат. Бүркүт көзү курч, кыраан жырткыч куш. Түлкү, суур, эчки-теке, улар жана башка алып азыктанат. Кыргыздар эзелтен аны таптап, аң уулоодо пайдаланат. Мүнүшкөрлөр бүркүткө түлкү, карышкыр жана башка алдырат. Кыргызстандын Кызыл китебине катталган.
Відповідь:
Халқимизда “Устоз отангдек улуғ” — деган ҳикмат бежиз айтилмайди. Ўтган улуғларимиз, ота-боболаримиз устоз ва муаллимларнинг ҳаққини яхши билганлар, уларнинг қадри нечоғли баланд эканини теран англаганлар ва шунга кўра муомала қилганлар. Имоми аъзам Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳ шундай деганлари ривоят қилинади: «Устозим Ҳаммоднинг ҳурмати учун унинг уйи томонга оёғимни узатмаганман. Ҳолбуки, унинг уйи билан менинг уйим орасида еттита кўча бор эди. Ҳаммод вафот этгандан сўнг қачон намоз ўқисам ҳар сафар албатта ота-онамга қўшиб, унга ҳам Аллоҳдан мағфират сўраганман. Нафақат у устозим, балки кимдан нимадир ўрганган бўлсам ёки кимдир менга нимадир ўргатган бўлса, албатта, ўша кишилар учун ҳам доим Аллоҳдан мағфират сўрайман».
Пояснення: