Bugun eng ko‘p ishlatilayotgan so‘zlarimizdan biri – “korrupsiya”. Ijtimoiy hayotda uning domiga tushib, oyog‘i qoqilayotganlar oz emas. Qadimgi dunyoda ba’zi qabilalarda muayyan mavqega ega bo‘lish uchun uning sardoriga turli sovg‘a-salom berish odatidan korrupsiyaning ildizlari boshlangan ekan. U vaqtlarda bu amal odatiy hol deb qabul qilingani tabiiy. Biroq jamiyat hayotining murakkablashuvi va markazlashuvi korrupsiyaning mamlakat rivojiga katta to‘siq ekanini ko‘rsatdi.Tez-tez eshitib qolayotganimiz: bolalar bog‘chasidan to oliy o‘quv yurtlarigacha, qorovuldan to hokimgacha, ayblanuvchidan to qozigacha bu illat qurboniga aylanib, qancha jazolansa-da, tamagirlikka qarshi qattiq kurashilsa-da, korrupsiyaga to‘la barham berib bo‘lmayapti. Xo‘sh, nega shunday? Sababi oddiy: odamlar uncha-muncha ishni azbaroyi vaqtini behuda sarflamaslik uchun emas, o‘sha yumushi ayrim nopok, tamagirlar tomonidan o‘rnatilgan turli soxta g‘ovlar sabab bitmay qolishidan qo‘rquv tufayli ham pora berish payida bo‘ladi. Shu zaylda ko‘pchilik “beraveradi”, kamchilik “olaveradi”. Albatta, bundaylar safi oshishi va nafsi hakalak otishida sizu biz ham, barchamiz aybdormiz!Bir kishining internetda “Hatto korrupsiyaga qarshi kurashadigan idoralarda ham korrupsiya bor”, deya qoldirgan izohi kishini chuqur o‘ylantirib qo‘yadi. Bu fikrni XVII asrda yashagan Tomas Gobbsning “Korrupsiya -davrlar osha o‘sib kelayotgan ildiz bo‘lib, u har xil orzu-havaslar ortidan birortayam qonunni mensimaslikdir”, degan gapi yanada mustahkamlaydi.Aslida insoniyat tarixida korrupsiyaga qarshi kurash qadimdan boshlangan. Gerodotning xabar berishicha, qadimgi fors davlati – Ahamoniylar saltanatida shoh Kir II ning o‘g‘li Kambis II davrida pora olgan sudyaning tiriklayin terisi shilinib, kursisiga tortib qo‘yilgan va uning o‘g‘li shu vazifaga tayinlanganki, toki sudda ish ko‘rayotgan chog‘ida qaysi kursida o‘tirganini unutmasin. Ruslarda 1556 yilda Ivan Grozniy tomonidan poraxo‘rlik uchun o‘lim jazosi joriy etilgan.
Bugun eng ko‘p ishlatilayotgan so‘zlarimizdan biri – “korrupsiya”. Ijtimoiy hayotda uning domiga tushib, oyog‘i qoqilayotganlar oz emas. Qadimgi dunyoda ba’zi qabilalarda muayyan mavqega ega bo‘lish uchun uning sardoriga turli sovg‘a-salom berish odatidan korrupsiyaning ildizlari boshlangan ekan. U vaqtlarda bu amal odatiy hol deb qabul qilingani tabiiy. Biroq jamiyat hayotining murakkablashuvi va markazlashuvi korrupsiyaning mamlakat rivojiga katta to‘siq ekanini ko‘rsatdi.Tez-tez eshitib qolayotganimiz: bolalar bog‘chasidan to oliy o‘quv yurtlarigacha, qorovuldan to hokimgacha, ayblanuvchidan to qozigacha bu illat qurboniga aylanib, qancha jazolansa-da, tamagirlikka qarshi qattiq kurashilsa-da, korrupsiyaga to‘la barham berib bo‘lmayapti. Xo‘sh, nega shunday? Sababi oddiy: odamlar uncha-muncha ishni azbaroyi vaqtini behuda sarflamaslik uchun emas, o‘sha yumushi ayrim nopok, tamagirlar tomonidan o‘rnatilgan turli soxta g‘ovlar sabab bitmay qolishidan qo‘rquv tufayli ham pora berish payida bo‘ladi. Shu zaylda ko‘pchilik “beraveradi”, kamchilik “olaveradi”. Albatta, bundaylar safi oshishi va nafsi hakalak otishida sizu biz ham, barchamiz aybdormiz!Bir kishining internetda “Hatto korrupsiyaga qarshi kurashadigan idoralarda ham korrupsiya bor”, deya qoldirgan izohi kishini chuqur o‘ylantirib qo‘yadi. Bu fikrni XVII asrda yashagan Tomas Gobbsning “Korrupsiya -davrlar osha o‘sib kelayotgan ildiz bo‘lib, u har xil orzu-havaslar ortidan birortayam qonunni mensimaslikdir”, degan gapi yanada mustahkamlaydi.Aslida insoniyat tarixida korrupsiyaga qarshi kurash qadimdan boshlangan. Gerodotning xabar berishicha, qadimgi fors davlati – Ahamoniylar saltanatida shoh Kir II ning o‘g‘li Kambis II davrida pora olgan sudyaning tiriklayin terisi shilinib, kursisiga tortib qo‘yilgan va uning o‘g‘li shu vazifaga tayinlanganki, toki sudda ish ko‘rayotgan chog‘ida qaysi kursida o‘tirganini unutmasin. Ruslarda 1556 yilda Ivan Grozniy tomonidan poraxo‘rlik uchun o‘lim jazosi joriy etilgan.
Объяснение:
mana