Что касается северо-западных соседей, то Витовту, правителю Литовскому тюрко-монголы, в период распада Золотой Орды были полезны. Конечно, он не хотел восстановления могущественной Золотой Орды эпохи Узбек-хана, однако тюрко-монгольские враждующие улусы были ему на руку, так как в их составе всегда можно найти ярых охотников до грабительского набега на московские области. Такова же, по существу, была и точка рения господствующего класса тогдашней Польши.
Распад Золотой Орды на самостоятельные орды и ханства – это завершение той игры центробежных феодальных сил, которая в свой круговорот захватила полукочевых и кочевых феодалов в лице принцев, ханов, эмиров и прочих влиятельных лиц. Первые такого рода сложившиеся государственные образования появляются в конце первой трети XV в.
Основным преемником Золотой Орды была Большая Орда, располагавшаяся в Нижнем Поволжье. Именно отношения России с этим государственным образованием и привели к событиям, известным как свержение тюрко-монгольского ига. Уже в 80-х гг. XV в. это государственное объединение не представляло сколько-нибудь серьезную угрозу для Русского государства и использовалось лишь до поры до времени в качестве противовеса усиливающемуся Крымскому ханству.
По мере распада Золотоордынского государства выделились следующие крупные государственные объединения: Ногайская Орда, Казанское ханство, Крымское ханство, Касимовское ханство, Астраханское ханство, Сибирское ханство, Узбекское ханство, Казахское ханство, – каждое из которых, став самостоятельным, было достаточно сильным. Остановимся на наиболее значительных, на наш взгляд, государствах – преемниках Золотой Орды, которые сыграли важную роль в гео политике Евразии XV–XVIII вв.
Ғүндар Еділден өтіп, алдарына сармат-аландарды сала отырып, Еуропаға енді. Енді азияльщ ғұндар Еуропалық жазбаларда "гундер" деп атала бастады. Олар Доннан Дунайға дейінгі ежелгі готтарды Дунайдың арғы жағына ығыстырды. Кейін готтар (герман тайпалары), остготтар (шығыс готтар) да ғұндармен одақтасуға мәжбүр болды. Ғұндар Керчь бұғазы арқылы өтіп, Босфор патшалығын талқандады. Бүкіл Қара теңіз жағалауынан Днестрге дейін аралық ғұндардың қол астына көшті.
376 жылы ғұндар Рим империясы шекарасына тақап келді. V ғасырдың 30-жылдарында ғұн басшысы Румыния және Венгр жерінде мемлекет басына келгеннен бастап мемлекет күшейіп, әлемге әйгілі болды. Ғұндар патшасы Аттила Еуропада Ғұн мемлекетін кұрып, елді кеңейту мақсатында Рим империясына қарсы күресті.
Рим империясы әскерлері мен 250 мың Аттила әскерлері арасында Шалон қаласы түбінде шайқас болды. Ол Рим империясының кейбір аудандарын басып алды. VI ғасырда Еуропада Аттила бейнесі кескінделген алтын, күміс ақшалар шығарылған.
Батыс готтар ғұндармен бірігіп Ежелгі Рим империясына үлкен қауіп төндірді. Сонымен қатар тайпалардың антропологиялық түс-келбетінің өзгеруіне әсер ете отырып, түркі тілінің таралуына ықпал жасады. Түркі тілінің жергілікті диалектісі қалыптасты.
Распад Золотой Орды на самостоятельные орды и ханства – это завершение той игры центробежных феодальных сил, которая в свой круговорот захватила полукочевых и кочевых феодалов в лице принцев, ханов, эмиров и прочих влиятельных лиц. Первые такого рода сложившиеся государственные образования появляются в конце первой трети XV в.
Основным преемником Золотой Орды была Большая Орда, располагавшаяся в Нижнем Поволжье. Именно отношения России с этим государственным образованием и привели к событиям, известным как свержение тюрко-монгольского ига. Уже в 80-х гг. XV в. это государственное объединение не представляло сколько-нибудь серьезную угрозу для Русского государства и использовалось лишь до поры до времени в качестве противовеса усиливающемуся Крымскому ханству.
По мере распада Золотоордынского государства выделились следующие крупные государственные объединения: Ногайская Орда, Казанское ханство, Крымское ханство, Касимовское ханство, Астраханское ханство, Сибирское ханство, Узбекское ханство, Казахское ханство, – каждое из которых, став самостоятельным, было достаточно сильным. Остановимся на наиболее значительных, на наш взгляд, государствах – преемниках Золотой Орды, которые сыграли важную роль в гео политике Евразии XV–XVIII вв.
Ғүндар Еділден өтіп, алдарына сармат-аландарды сала отырып, Еуропаға енді. Енді азияльщ ғұндар Еуропалық жазбаларда "гундер" деп атала бастады. Олар Доннан Дунайға дейінгі ежелгі готтарды Дунайдың арғы жағына ығыстырды. Кейін готтар (герман тайпалары), остготтар (шығыс готтар) да ғұндармен одақтасуға мәжбүр болды. Ғұндар Керчь бұғазы арқылы өтіп, Босфор патшалығын талқандады. Бүкіл Қара теңіз жағалауынан Днестрге дейін аралық ғұндардың қол астына көшті.
376 жылы ғұндар Рим империясы шекарасына тақап келді. V ғасырдың 30-жылдарында ғұн басшысы Румыния және Венгр жерінде мемлекет басына келгеннен бастап мемлекет күшейіп, әлемге әйгілі болды. Ғұндар патшасы Аттила Еуропада Ғұн мемлекетін кұрып, елді кеңейту мақсатында Рим империясына қарсы күресті.
Рим империясы әскерлері мен 250 мың Аттила әскерлері арасында Шалон қаласы түбінде шайқас болды. Ол Рим империясының кейбір аудандарын басып алды. VI ғасырда Еуропада Аттила бейнесі кескінделген алтын, күміс ақшалар шығарылған.
Батыс готтар ғұндармен бірігіп Ежелгі Рим империясына үлкен қауіп төндірді. Сонымен қатар тайпалардың антропологиялық түс-келбетінің өзгеруіне әсер ете отырып, түркі тілінің таралуына ықпал жасады. Түркі тілінің жергілікті диалектісі қалыптасты.