Рим өз тарихының алғашқы ғасырларында ежелгі Италияның басқа қалалары арасында еш ерекшелігімен көзге түспеді. Археологтар қазбалары болашақ қаланың орнындағы ең ежелгі елді мекендер б. э. бұрынғы сонау X ғасырда пайда болғанын көрсетті. Кейінірек Тибр өзенінің бойындағы шоқыларды б. э. бұрынғы VIII ғасырда біртұтас қалалық қауымға айналған италиялық тайпалар — латындар мен сабиндердің қоныс-жайлары пайда болды. Б. э. бұрынғы VIII—VI ғасырларда, ежелгі тарихшылар мәлімдеуінше, Римді патшалар басқарған, олардың ең соңғылары этрустардың Тарквинийлер әулетінен шыққан. Этрустар қуылған соң б. э. бұрынғы VI ғасырдың аяғынан Рим республикасының кезеңі басталды. Құл иеленушіліктің өрістеуіне орай дүние-мүлік теңсіздігі күшейіп, еркін тұрғындардың негізгі екі тобының — бай, бекзада патрицийлер мен толық правосы жоқ плебейлер арасында күрес үдей түсті. Б. э. бұрынғы III ғасырда плебейлердің азаматтық толық правоға қолы жетіп, патрицийлер өз артықшылықтарынан айрылды. Бай плебейлер бірте-бірте патрицийлер қатарына қосылып бүкіл билік бір уысқа жинақталған нобилитет құрды. Римнің күшеюіне мықты да тәртіпті армиясы көмектесті. Б. э. бұрынғы IV—III ғасырларда Рим этрус қалаларын, бұдан соң бүкіл Апеннин түбегін бағындырды.
Б. э. бұрынғы III—II ғасырлардағы қан төгіс соғыстарда римдіктер өздерінің басты бәсекелесі — Карфагенді күйретіп, осының ізінше Грекия мен Шығыс Жерорта теңізі өңірінің мемлекеттерін жаулап алды. «Римдіктер белгілі дүниенің бәрін дерлік өзіне бағындырып алды»,— деп жазды б. э. бұрынғы II ғасырда аса көрнекті грек тарихшысы Полибий, сөйтіп, өз құдіретін ата-бабаларының үш ұйықтаса түсіне кірмеген, ал кейінгі ұрпақтары басып оза алмайтын шырқау биікке көтерді». Б. э. бұрынғы I ғасырда Рим ежелгі дүниенің аса ірі құл иеленуші державасын құрды. Соғыс кезінде қолға түскен тұтқындар есебінен үздіксіз ағылып келген құлдар тасқыны құл иеленушілік құрылыстың гүлденуіне жол ашты. Италияда ірі жер иеленудің өрістеуі ұсақ, орта жер иелерінің күйреуіне әкеп соқтырды. Құлдарды жан түршігерлік езу б. э. бұрынғы II ғасырдың аяғы мен I ғасырда орасан зор көтерілістер туғызды. Толық праволы римдіктер мен жер және саяси право үшін күрескен италиялық шаруалар арасында, Римді билеген сенатор шонжарлармен байыған құл иеленушілердің жаңа топтары арасында, Рим мен оған бағындырылған провинциялар арасында әлеуметтік қайшылықтар өрши түсті. Құл иеленуші тап ішіндегі үстемдік жолындағы күрес б. э. бұрынғы I ғасырда Республиканың құлауымен, Империяның орнауымен аяқталған ұзаққа созылған азаматтық соғысқа ұласты.
Рим мәдениеті этрустар мен гректердің пәрменді ықпалымен дамыды. Ерте дәуірде, әсіресе, этрустар едәуір әсер етті. Римдіктер этрустардан азаматтарды сословиеге бөлуді және мемлекеттік қызметті, діни ұғымдар мен әдет-ғұрыптарды, құрылыс тәсілі мен театр ойын-сауықтарын, әскерді ұйымдастыру мен гладиаторлық шайқастарды алды. Рим республикасының бүкіл тарихында дерлік б. э. бұрынғы II ғасырға дейін этрустардың мәдени тұрғыдан басымдығы сақталып келеді.
Беседа по иллюстративному материалу «Есть ли связь между фотографиями, расположенными слева (учёный, художник, композитор) и слева (учащиеся школы искусств, ученики, выполняющие лабораторную работу)».
Конструирование схем: «Человек – носитель культуры», «Человек – творец культуры» (на основе иллюстративного материала).
Учебный диалог: чтение и обсуждение текста учебника (с.13-14)
5. Работа в группах: «Объяснение значения пословиц и поговорок разных народов».
Цель: Формирование представления о человеке – творце и человеке-носителе культуры. Определение места нравственности в культуре общества.
Тип урока: открытие новых знаний.
Задачи:
Образовательные детям усвоить новые понятия: нравственность, этика
дать знания о подвижнической деятельности великой княгини Елизаветы Фёдоровны Романовой
сформировать представление о значимости духовно-нравственной культуры.
Развивающие:
развивать познавательный интерес, кругозор, интерес к чтению исторической литературы;
развивать навыки контроля и самоконтроля, навыки практической работы в группах;
развивать познавательную активность детей, умение наблюдать, сравнивать, обобщать и делать выводы.
Воспитательные:
содействовать формированию личности ученика, поддерживать потребности и мотивы узнавать «новое»;
углубить раскрытие понятия внутренний мир человека, духовность;
формировать эмоционально-положительное отношение к предмету, показывая связь изучаемых предметов с жизнью.
Планируемые результаты:
Личностные УУД:
формировать целостный, социально-ориентированный взгляд на мир в его органичном единстве;
формировать мотивацию к обучению и целенаправленной познавательной деятельности;
воспринимать одноклассников как членов своей команды (группы);
вносить своего вклада в работу для достижения общих результатов;
быть толерантным к чужим и собственным ошибкам, другому мнению и проявлять готовность к их обсуждению.
Метапредметные УУД.
Регулятивные УУД:
совместно с учителем обнаруживать и формулировать учебную проблему;
после предварительного обсуждения самостоятельно формулировать тему урока и цель урока;
прогнозировать предстоящую работу: определение цели учебной деятельности, выбор темы;
оценивать учебные действия в соответствии с поставленной задачей;
сверять свои действия с целью, учиться давать оценку результатов учебной деятельности;
выполнять корректировку своей деятельности.
Познавательные УУД:
ориентироваться в своей системе знаний;
извлекать и перерабатывать информацию для открытия новых знаний;
извлекать информацию, представленную в разных формах (текст, видеофильм, иллюстрация);
перерабатывать полученную информацию: делать выводы в результате совместной работы всего класса, группы, пары.
Коммуникативные УУД:
доносить свою позицию до других: высказывать свою точку зрения и пытаться её обосновать, приводя аргументы;
оформлять свои мысли в речевой форме и доносить свою позицию до других;
слушать других, пытаться принимать другую точку зрения, быть готовым изменить свою точку зрения;
совместно договариваться о правилах общения и поведения в группе и следовать им;
осознанно выбирать критерий качественной оценки работы группы.
Предметные УУД:
уметь объяснять значение понятия «нравственность», «этика»;
расширить знания о соотечественниках подвижнической деятельностью, благородством.
Технологии обучения: технология деятельностного подхода, технология проблемно-диалогического обучения, здоровьесберегающая технология, проектная технология, технология оценки образовательных достижений.
Организация фронтальная, индивидуальная, групповая.
Учебно-методическое обеспечение и ресурсы:
учебник Н.Ф. Виноградова, В.И. Власенко, А.В. Поляков «Основы духовно-нравственной культуры народов России» 5 класс; презентация; видеофильм
Объяснение:
Рим өз тарихының алғашқы ғасырларында ежелгі Италияның басқа қалалары арасында еш ерекшелігімен көзге түспеді. Археологтар қазбалары болашақ қаланың орнындағы ең ежелгі елді мекендер б. э. бұрынғы сонау X ғасырда пайда болғанын көрсетті. Кейінірек Тибр өзенінің бойындағы шоқыларды б. э. бұрынғы VIII ғасырда біртұтас қалалық қауымға айналған италиялық тайпалар — латындар мен сабиндердің қоныс-жайлары пайда болды. Б. э. бұрынғы VIII—VI ғасырларда, ежелгі тарихшылар мәлімдеуінше, Римді патшалар басқарған, олардың ең соңғылары этрустардың Тарквинийлер әулетінен шыққан. Этрустар қуылған соң б. э. бұрынғы VI ғасырдың аяғынан Рим республикасының кезеңі басталды. Құл иеленушіліктің өрістеуіне орай дүние-мүлік теңсіздігі күшейіп, еркін тұрғындардың негізгі екі тобының — бай, бекзада патрицийлер мен толық правосы жоқ плебейлер арасында күрес үдей түсті. Б. э. бұрынғы III ғасырда плебейлердің азаматтық толық правоға қолы жетіп, патрицийлер өз артықшылықтарынан айрылды. Бай плебейлер бірте-бірте патрицийлер қатарына қосылып бүкіл билік бір уысқа жинақталған нобилитет құрды. Римнің күшеюіне мықты да тәртіпті армиясы көмектесті. Б. э. бұрынғы IV—III ғасырларда Рим этрус қалаларын, бұдан соң бүкіл Апеннин түбегін бағындырды.
Б. э. бұрынғы III—II ғасырлардағы қан төгіс соғыстарда римдіктер өздерінің басты бәсекелесі — Карфагенді күйретіп, осының ізінше Грекия мен Шығыс Жерорта теңізі өңірінің мемлекеттерін жаулап алды. «Римдіктер белгілі дүниенің бәрін дерлік өзіне бағындырып алды»,— деп жазды б. э. бұрынғы II ғасырда аса көрнекті грек тарихшысы Полибий, сөйтіп, өз құдіретін ата-бабаларының үш ұйықтаса түсіне кірмеген, ал кейінгі ұрпақтары басып оза алмайтын шырқау биікке көтерді». Б. э. бұрынғы I ғасырда Рим ежелгі дүниенің аса ірі құл иеленуші державасын құрды. Соғыс кезінде қолға түскен тұтқындар есебінен үздіксіз ағылып келген құлдар тасқыны құл иеленушілік құрылыстың гүлденуіне жол ашты. Италияда ірі жер иеленудің өрістеуі ұсақ, орта жер иелерінің күйреуіне әкеп соқтырды. Құлдарды жан түршігерлік езу б. э. бұрынғы II ғасырдың аяғы мен I ғасырда орасан зор көтерілістер туғызды. Толық праволы римдіктер мен жер және саяси право үшін күрескен италиялық шаруалар арасында, Римді билеген сенатор шонжарлармен байыған құл иеленушілердің жаңа топтары арасында, Рим мен оған бағындырылған провинциялар арасында әлеуметтік қайшылықтар өрши түсті. Құл иеленуші тап ішіндегі үстемдік жолындағы күрес б. э. бұрынғы I ғасырда Республиканың құлауымен, Империяның орнауымен аяқталған ұзаққа созылған азаматтық соғысқа ұласты.
Рим мәдениеті этрустар мен гректердің пәрменді ықпалымен дамыды. Ерте дәуірде, әсіресе, этрустар едәуір әсер етті. Римдіктер этрустардан азаматтарды сословиеге бөлуді және мемлекеттік қызметті, діни ұғымдар мен әдет-ғұрыптарды, құрылыс тәсілі мен театр ойын-сауықтарын, әскерді ұйымдастыру мен гладиаторлық шайқастарды алды. Рим республикасының бүкіл тарихында дерлік б. э. бұрынғы II ғасырға дейін этрустардың мәдени тұрғыдан басымдығы сақталып келеді.
Объяснение:
Беседа по иллюстративному материалу «Есть ли связь между фотографиями, расположенными слева (учёный, художник, композитор) и слева (учащиеся школы искусств, ученики, выполняющие лабораторную работу)».
Конструирование схем: «Человек – носитель культуры», «Человек – творец культуры» (на основе иллюстративного материала).
Учебный диалог: чтение и обсуждение текста учебника (с.13-14)
Проблемное задание: обсуждение притчи «Божья коровка»
5. Работа в группах: «Объяснение значения пословиц и поговорок разных народов».
Цель: Формирование представления о человеке – творце и человеке-носителе культуры. Определение места нравственности в культуре общества.
Тип урока: открытие новых знаний.
Задачи:
Образовательные детям усвоить новые понятия: нравственность, этика
дать знания о подвижнической деятельности великой княгини Елизаветы Фёдоровны Романовой
сформировать представление о значимости духовно-нравственной культуры.
Развивающие:
развивать познавательный интерес, кругозор, интерес к чтению исторической литературы;
развивать навыки контроля и самоконтроля, навыки практической работы в группах;
развивать познавательную активность детей, умение наблюдать, сравнивать, обобщать и делать выводы.
Воспитательные:
содействовать формированию личности ученика, поддерживать потребности и мотивы узнавать «новое»;
углубить раскрытие понятия внутренний мир человека, духовность;
формировать эмоционально-положительное отношение к предмету, показывая связь изучаемых предметов с жизнью.
Планируемые результаты:
Личностные УУД:
формировать целостный, социально-ориентированный взгляд на мир в его органичном единстве;
формировать мотивацию к обучению и целенаправленной познавательной деятельности;
воспринимать одноклассников как членов своей команды (группы);
вносить своего вклада в работу для достижения общих результатов;
быть толерантным к чужим и собственным ошибкам, другому мнению и проявлять готовность к их обсуждению.
Метапредметные УУД.
Регулятивные УУД:
совместно с учителем обнаруживать и формулировать учебную проблему;
после предварительного обсуждения самостоятельно формулировать тему урока и цель урока;
прогнозировать предстоящую работу: определение цели учебной деятельности, выбор темы;
оценивать учебные действия в соответствии с поставленной задачей;
сверять свои действия с целью, учиться давать оценку результатов учебной деятельности;
выполнять корректировку своей деятельности.
Познавательные УУД:
ориентироваться в своей системе знаний;
извлекать и перерабатывать информацию для открытия новых знаний;
извлекать информацию, представленную в разных формах (текст, видеофильм, иллюстрация);
перерабатывать полученную информацию: делать выводы в результате совместной работы всего класса, группы, пары.
Коммуникативные УУД:
доносить свою позицию до других: высказывать свою точку зрения и пытаться её обосновать, приводя аргументы;
оформлять свои мысли в речевой форме и доносить свою позицию до других;
слушать других, пытаться принимать другую точку зрения, быть готовым изменить свою точку зрения;
совместно договариваться о правилах общения и поведения в группе и следовать им;
осознанно выбирать критерий качественной оценки работы группы.
Предметные УУД:
уметь объяснять значение понятия «нравственность», «этика»;
расширить знания о соотечественниках подвижнической деятельностью, благородством.
Технологии обучения: технология деятельностного подхода, технология проблемно-диалогического обучения, здоровьесберегающая технология, проектная технология, технология оценки образовательных достижений.
Организация фронтальная, индивидуальная, групповая.
Учебно-методическое обеспечение и ресурсы:
учебник Н.Ф. Виноградова, В.И. Власенко, А.В. Поляков «Основы духовно-нравственной культуры народов России» 5 класс; презентация; видеофильм