Сүйлөмдөрдүн баш мүчөлөрүн таап, кайсы сөз түркүмү ээнин
милдетин аткарып жаткандыгын эрежеге ылайык аныктагыла.
1. Мен Ч. Айтматовдун кызыктуу чыгармаларын окуп жата-
мын. 2. Ал бизге үлгү, акылман, эмгекчил каармандарды жарат-
кан. 3. Биз чыгармалардын мазмуну аркылуу адам сапаттарын
талдайбыз. 4. Чыгармалардагы каармандар дүйнөнү өзгөртсө,
дүйнө каармандарды өзгөртөт. 5. Окурмандар идеалдуу каарман-
дарды өз жашоосунда өрнөк кылышат. 6. Ч. Айтматов сөздүн
керемет күчү менен окуя, көрүнүштөрдү баяндайт.
Текст түзүп, айтып берүү.
1. Сенин сүйгөн китебиң жөнүндө.
2. Чыгармадагы негизги ой, окуя жана көрүнүштөр.
3. Сага үлгү, өрнөк болгон каармандардын сүрөттөлүшү.
4. Адамдык сапаттардын даңазаланышы.
5. Чыгарманын таалим-тарбиялык идеясы эмнеде?
Көлемі ЗО жол. Бұл шығармада тұтас халыққа арнап айтылған терең де күрделі ойлар шерлі жүректен шамырқанып, толқып шыққан. Үлкен адамгершілік, қайраткерлік, оқымыстылық биікке көтерілген ақын үні бірде айбарлы, бірде кекті, бірде мұңлы. Қазақ халқын бөлмей-жармай, түгел қамтып, тұтас шолып, баршасына бағыштап айтылған өлеңнің әлеуметтік салмағы орасан зор. Ақын алдымен көз алдыңызға мұрты аузына түскен, бір ұрты май, бір ұрты қан, алғашқыда шырайы сартша жылтырап тұрған қазақтың кескінін алып келеді. Осыдан кейін барып оның ішкі әлемін, мінез ерекшеліктерін айқындап аша бастайды.
Жоңғы – ағаш, мүйіз, металл бұйымдарын жону, өңдеу үшін қолданылатын, асыл болаттан жасалған құрал. Қос қолдап ұстау үшін екі басы екі тұтам ағашқа немесе мүйізге сапталады. Үйшілер мен арба, шана жасаушылар ағашты кептірерде әуелі қабығын Жоңғымен сыдырып тазартады. Ағаш өңдеуге арналған Жоңғының үстірік сүргі, аталғы, сарнауық, бүкір Жоңғы деген түрлері болады. Жоңғының тезден шығып кепкен уық, кереге, өре ағаштарға өрнек жүргізгенде қолданылатын ирек тісті түрлерін сарнауық деп, ал түзу сүргілей отырып, ойыс сызатты, дөңес қобылы өрнектер жасау үшін қолданылатын, арнаулы жүз отырғызылған түрін үстірік сүргі деп атайды. Ағашты, мүйізді қырып өңдегенде кедір жүзді, көбелі, қобылы Жоңғылар қолданылады