Татар теленнән итоговый тест
1 вариант
1. Исем нәрсәне белдерә?
а) предметның билгесен
б) билгенең билгесен
в) предметны
2. Кем? соравы кайсы очракта бирелә?
3. Ясагыч кушымча ялганып ясалган исем
а) кушма исем дип атала
б) ясалма исем дип атала
в) парлы исем дип атала
4. Берлек санның күрсәткече
а) –нар/-нәр
б) –лар/-ләр
в) дөрес җавап бирелмәгән
5. Предметның кайсы затка караганлыгы нинди кушымчалар белән белдерелә:
а) килеш кушымчалары;
б) тартым кушымчалары;
в) сүз ясагыч кушымчалар;
6. Сыйфат нинди сүз төркеменә керә?
а) модальлек сүз төркеме
б) мөстәкыйль сүз төркеме
в) бәйләгеч сүз төркеме
7. Бу сыйфатларның дәрәҗәсен билгеләгез?
Ак кар, караңгы төн, таза егет, матур кыз, гомуми караш, рәсми кәгазь.
а) гади (төп) дәрәҗә
б) чагыштыру дәрәҗәсе
в) артыклык дәрәҗәсе
8. Сыйфат кергән җөмләне билгеләргә
А)Алсу мәктәптә укый.
Б)Бүгенге урамда җылы.
В) Мин кибеткә бардым.
9. Чагыштыру дәрәҗәсе ничек ясала?
а) -лар, -ләр;
б) -рак,- рәк;
в) -лы,-ле кушымчалары чрдәмендә.
10. Сан белән ачыкланган исем:
а) сыйфатланмыш дип атала;
б) саналмыш дип атала;
в) берничек тә аталмый;
г) аныкламыш дип атала.
11. Мәгънәләренә карап саннарны ничә төркемгә бүләләр?
12. Кайсы җөмләдә бүлем саны бар?
а) иртәгә Ильдус күлдә йөзәр;
б) ул ел саен йөзәр төп помидор утырта;
в) бер чокырда мең чокыр;
г) йөзү ярышында унбиш кеше катнашты.
13. Рәвешнең дәрәҗәләрен санап чыгыгыз.
14. Парлы рәвешләрне тап.
а) көн, төн;
б) көн-төн, иртә-кич;
в) бүген, быел;
г) ул елны, әллә нигә бер;
15. Алмашлыкның төркемчәләрен язып чык?
16. Тартым алмашлыкларын билгелә.
а) әтинеке, апаныкы;
б) аныкы, минеке;
в) сине, мине;
г) бара, килә.
17. Билгесезлек алмашлыклары ничек ясала?
а) билгеләү алмашлыкларыннан;
б) сорау алмашлыкларына әллә, -дыр, -дер, -тыр, -тер кушымчалары ялганып ясала;
в) килеш кушымчалары ярдәмендә;
г) тартым кушымчалары ярдәмендә.
18. Боерык фигыльләрне табыгыз.
а) Кайтасы, киләсе, эшлисе
б) Көт, көтмәсен, килегез
в) Барса, килсә, укыса
19. Фигыль нинди сорауларга җавап бирә?
20. Хәзерге заман хикәя фигыльләр нинди сорауларга җавап бирәләр?
а. нишли? нишләми?
б. нишләде? нишләмәде?
в. нишләячәк? нишләр? нишләмәс?
Негізінен үш топырақ зоналарына бөлінеді: -қара топырақты зона (52° с.е. солтүстігінде); -қара коңыр топырақты зона (52-48 с.е. аралығында); -қоңыр, сұр қоңыр топырақты зона (52-48 с.е. аралығында).
Жасы мен генезисі бойынша — қыртысты күлгін топырақ, батпақты топырақ, ормандық сұр топырақ, қара топырақ, қоңыр топырақ, күрең топырақ, тағы басқалар болып бөлінеді.
2. Топырақ - бұл Жердің өсімдік өсетін үстіңгі қабаты. Топырақ - литосфераның жоғарғы әуе қабатымен байланысатын қабат, бүкіл биосферадағы тіршіліктің тірегі.
3 Қаратопырақты зона республиканың солтүстiгiнде тараған.Бұл зона Солтүстiк Қазақстан облысын түгелiмен, Костанай обылысының көп жерiн, Ақмола, Павлодар, Актөбе, Батыс Қазақстан облыстарының солтүстiк бөлiктерiн қамтиды Республика аумағының 25,5 млн гектар жерiн (9,5%-ын) алып жатыр.Қара топырақты зона 3 зона араларына бөлiнедi сiлтiсiзденген қара топырақ орманды дала табиғат зонасының оңтүстiгiнде аз ғана бөлiгiн алып жатыр
ответ:Есть, к примеру, такие:
Брат брата не выдаст.
Брат с братом на медведя ходят.
Братская любовь крепче каменной стены.
В дружной семье и в холод тепло.
В недружной семье добра не бывает.
В семье и каша гуще.
В семье разлад, так и дому не рад.
В хорошей семье хорошие дети растут.
Вся семья вместе, так и душа на месте.
Дерево держится корнями, а человек семьей.
Дом согревает не печь, а любовь и согласие.
Жизнь родителей в детях.
Земля без воды мертва, человек без семьи — пустоцвет.
Объяснение:Экономия – забота каждого.
Экономь время – и деньги будут.
Экономия – те же деньги.
Экономный и в дальнем пути нужды не терпит.
Вода – мать полей, а мать нужно беречь.
Сэкономленный пфенниг заработан дважды.
Всякая экономия требует затрат.
Экономный и во сне деньги считает.
Без нужды живёт, кто деньги бережёт.
Цену воды узнают тогда, когда высыхают источники.
Порой экономишь гроши, а теряешь барыши.
Сэкономленный хлеб слаще.