Розвиток нанотехнологій починається із 1931 року, коли німецькі фізики Макс Кнолл і Эрнст Руска створили електронний мікроскоп, який уперше дозволив досліджувати нанооб’єкти. Пізніше в 1959 році американський фізик Річард Фейнман (нобелівський лауреат із фізики, 1965 р.) уперше опублікував працю, в якій оцінювалися перспективи мініатюризації під назвою «Там внизу - море місця». Він заявив: «Поки ми вимушені користуватися атомарними структурами, які пропонує нам природа... Але в принципі, фізик міг би синтезувати будь-яку речовину за заданою хімічною формулою». Тоді його слова здавалися фантастикою, оскільки не існувало технологій, що дозволили б оперувати окремими атомами на атомарному ж рівні (мається на увазі можливість пізнати окремий атом, узяти його і поставити на інше місце). Фейнман призначив нагороду $1000 тому, хто вперше зможе помістити текст сторінки з книги на шпильковій головці, з метою стимулювання інтересу до цієї сфффери (ця подія сталася в 1964 р.) У 1974 році японський фізик Норіо Танігучі ввів термін «нанотехнологія», запропонувавши описувати механізми розміром, меншим одного мікрона. Німецькими фізиками Гердом Біннігом і Генріхом Рорером був створений сканувальний тунельний мікроскоп (СТМ), що дозволив маніпулювати речовиною на атомарному рівні (1981 р.), пізніше вони отримали Нобелівську премію. Сканувальний атомно-силовий (АСМ) мікроскоп розширив типи досліджуваних матеріалів (1986 р.). У 1985 році Роберт Керл, Харольд Крото, Річард Смоллі відкрили новий клас сполук – фулерени (Нобелівська премія 1996 рік). У 1988 році незалежно один від одного французький та німецький вчені Альбер Ферт і Петер Грюнберг відкрили ефект гігантського магнітоопору (ГМО) (у 2007 р. присуджено Нобелівську премію з фізики), після чого магнітні наноплівки і нанодроти почали використовуватися для створення пристроїв магнітного запису. Відкриття ГМО стало основою для розвитку спінтроніки. З 1997 року компанія IBM у промислових масштабах почала виготовляти спінтронні прилади - голівки для зчитування магнітної інформації на основі ГМО розмірами 10-100 нм. 1991 рік ознаменувався відкриттям вуглецевих нанотрубок японським дослідником Суміо Іїджимою. У 1998 році було вперше створено транзистор на основі нанотрубок Сізом Деккером (голландський фізик). А у 2004 році він з’єднав вуглецеву нанотрубку із ДНК, уперше отримавши єдиний наномеханізм, відкривши дорогу розвитку біонанотехнологіям. 2004 рік - відкриття графену, за дослідження його влас- тивостей А. К. Гейму та К. С. Новосьолову у 2010 р. присуджена Нобелівська премія з фізики. Відомі фірми IBM, Samsung фінансують наукові проекти з метою розроблення нових електронних пристроїв, що змогли б замінити кремнієві технології.
3. Бір зат молекулаларының басқа бір зат молекулаларының аралығына ену құбылысы? *
А ) инерция
Б) қозғалыс
В) энергия
Г) диффузия
Д) магнетизм
4.Дененің жылулық күйін сипаттайтын физикалық шама? *
А) броундық қозғалыс
Б) термодинамика
В) кельвин
Г) градус
Д) температура
5. Дененің температурасын өлшеуге арналған құрал? *
А) термометр
Б) психрометр
В) ариометр
Г) амперметр
Д) динамометр
6. Табиғаттағы ең төменгі шектік температура? *
А) 00С
Б) -2730С
В) 1000С
Г) -273,150С
Д) 2700С
7, Цельсий шкаласы бойынша алынған температура t0(С) мен Кельвин шкаласы бойынша алынған термодинамикалық тепературанығ Т (К) арасындағы байланыс? *
А) Т=(t -273)К
Б) Т=(t +273)К
В) Т=(273+ t)К
Г) Т=(t +285)К
Д) Т=(t -273)К
8. Дененің ішкі энергиясының өзгерту тәсілдері? *
А) механикалық жұмыс істеу
Б) қоршаған денелермен жылу алмасу
В) механикалық қозғалыс
Г) конвекция, сәуле шығару
Д) механикалық жұмыс істеу, қоршаған денелермен жылу алмасу
9.Жылу берілудің түрлері? *
А) жылу өткізгіштік, сәле шығару
Б) жылу өткізгіштік
В) конвекция
Г) жылу өткізгіштік, сәле шығару, конвекция
Д) сәуле шығару
10.Жылу мөлшерінің өлшем бірлігі? *
А) Дж
Б) Вт
В) к Дж
Г) кВт
Д) МДж
11. Денені қыздыру үшін қажет жылу мөлшерінің формуласы? *
А) Q = mc(t2-t1)
Б) Q = mq
В) Q = mc(t1+t2)
Г) Q = mc(t+t1)
Д) Q = m/q
12 Меншікті жылусыйымдылығының өлшем бірлігі? *
А) Дж/кг
Б) Дж/кг 0С
В) Дж/0С
Г) кг0С/Дж
Д) к Дж/кг0С
13. Кесеге ыстық шай құйылған. Шай мен кесе қабырғасының арасындағы жылу берілу қалай іске асырылады? *
жылуөткізгіштік
Б) сәуле шығару
В) конвекция
Г) жылу берілу
Д) жұмыс атқару
14. Массасы 100 г болат бұрғы жұмыс кезінде 150С –тан 115 0С-ұа дейін қызған. Бұрғыны қыздыру үшін двигательдің жұмсаған энергиясы? Болаттың меншікті жылу сыйымдылығы 500 Дж/кг0С. *
А) 500Дж
Б) 5 Дж
В) 5кДж
Г) 5000кДж
Д) 50 Дж
15. Массасы 0,35 т кірпіштен қаланған пеш суи келе температурасын 500С –қа өзгерткенде қанша жылу мөлшері береді? Кірпіштің меншікті жылу сыйымдылығы 880 Дж/кг0С. *
А) 15400 кДж
Б) 15400Дж
В) 15000Дж
Г) 15800Дж
Д) 15600Дж
16. Массасы 200 г керосин толық жанғанда қанша энергия бөлініп шығады? Керосиннің жану жылуы 46·106 Дж/кг. *
А) 9·106Дж
Б) 9,8106Дж
В) 9,2·106Дж
Г) 9,1·106Дж
Д) 9,3·106Дж
17. 200С температурада алынған, массасы 0,5 кг мыс білеуін балқыту үшін қанша энергия қажет? Мыстың меншікті жылу сыйымдылығы 380 Дж/кг0С; балқу температурасы 10830С, балқу жылуы 21·104 Дж/кг *
А) 1250кДж
Б) 0,125 кДж
В) 12500 кДж
Г) 125кДж
Д) 0,0125 кДж
Балқу температурасында алынған массасы 10 г нафталиннен жасалған денені балқыту үшін қандай жылу мөлшері қажет? Нафталиннің балқу жылуы 15·106 Дж/кг *
А) 1500Дж
Б) 15000Дж
В) 150Дж
Г) 15Дж
Д) 1,5Дж
19. Су, мұз немесе су буының массалары бірдей болса, олрдың қайсысының ішкі энергиясы ең көп болады? *
А) судың ішкі энергиясы ең көп
Б) үшеуінің де ішкі энергиясы бірдей
В) будың ішкі энергиясы ең көп
Г) мұздың ішкі энергиясы ең көп
Д) бу мен мұздың ішкі энергиясы ең көп
20. Отын жанғанда бөлініп шығатын жылу мөлшерінің формуласы?. *
У 1985 році Роберт Керл, Харольд Крото, Річард Смоллі відкрили новий клас сполук – фулерени (Нобелівська премія 1996 рік).
У 1988 році незалежно один від одного французький та німецький вчені Альбер Ферт і Петер Грюнберг відкрили ефект гігантського магнітоопору (ГМО) (у 2007 р. присуджено Нобелівську премію з фізики), після чого магнітні наноплівки і нанодроти почали використовуватися для створення пристроїв магнітного запису. Відкриття ГМО стало основою для розвитку спінтроніки. З 1997 року компанія IBM у промислових масштабах почала виготовляти спінтронні прилади - голівки для зчитування магнітної інформації на основі ГМО розмірами 10-100 нм.
1991 рік ознаменувався відкриттям вуглецевих нанотрубок японським дослідником Суміо Іїджимою.
У 1998 році було вперше створено транзистор на основі нанотрубок Сізом Деккером (голландський фізик). А у 2004 році він з’єднав вуглецеву нанотрубку із ДНК, уперше отримавши єдиний наномеханізм, відкривши дорогу розвитку біонанотехнологіям.
2004 рік - відкриття графену, за дослідження його влас- тивостей А. К. Гейму та К. С. Новосьолову у 2010 р. присуджена Нобелівська премія з фізики. Відомі фірми IBM, Samsung фінансують наукові проекти з метою розроблення нових електронних пристроїв, що змогли б замінити кремнієві технології.
Объяснение:
8 сынып Физика пәнінен әкімшілік бақылау тесті
* Обязательно
Аты-жөніңізді жазыңыз *
Сыныбыңызды көрсетіңіз *
1.Жылулық құбылыстарды қарастыратын физиканың бөлімдері? *
А) оптика, тұрақты электр тогы
Б) молекулалық физика, термодинамика
В) молекулалық физика
Г) механика, атомдық физика
Д) термодинамика
2.Жылулық процестердің жүруі немен байланысты? *
А) жылдамдықтан
Б) температураның өзгеруінен
В) жылу мөлшерінен
Г) қайнаудан
Д) массадан
3. Бір зат молекулаларының басқа бір зат молекулаларының аралығына ену құбылысы? *
А ) инерция
Б) қозғалыс
В) энергия
Г) диффузия
Д) магнетизм
4.Дененің жылулық күйін сипаттайтын физикалық шама? *
А) броундық қозғалыс
Б) термодинамика
В) кельвин
Г) градус
Д) температура
5. Дененің температурасын өлшеуге арналған құрал? *
А) термометр
Б) психрометр
В) ариометр
Г) амперметр
Д) динамометр
6. Табиғаттағы ең төменгі шектік температура? *
А) 00С
Б) -2730С
В) 1000С
Г) -273,150С
Д) 2700С
7, Цельсий шкаласы бойынша алынған температура t0(С) мен Кельвин шкаласы бойынша алынған термодинамикалық тепературанығ Т (К) арасындағы байланыс? *
А) Т=(t -273)К
Б) Т=(t +273)К
В) Т=(273+ t)К
Г) Т=(t +285)К
Д) Т=(t -273)К
8. Дененің ішкі энергиясының өзгерту тәсілдері? *
А) механикалық жұмыс істеу
Б) қоршаған денелермен жылу алмасу
В) механикалық қозғалыс
Г) конвекция, сәуле шығару
Д) механикалық жұмыс істеу, қоршаған денелермен жылу алмасу
9.Жылу берілудің түрлері? *
А) жылу өткізгіштік, сәле шығару
Б) жылу өткізгіштік
В) конвекция
Г) жылу өткізгіштік, сәле шығару, конвекция
Д) сәуле шығару
10.Жылу мөлшерінің өлшем бірлігі? *
А) Дж
Б) Вт
В) к Дж
Г) кВт
Д) МДж
11. Денені қыздыру үшін қажет жылу мөлшерінің формуласы? *
А) Q = mc(t2-t1)
Б) Q = mq
В) Q = mc(t1+t2)
Г) Q = mc(t+t1)
Д) Q = m/q
12 Меншікті жылусыйымдылығының өлшем бірлігі? *
А) Дж/кг
Б) Дж/кг 0С
В) Дж/0С
Г) кг0С/Дж
Д) к Дж/кг0С
13. Кесеге ыстық шай құйылған. Шай мен кесе қабырғасының арасындағы жылу берілу қалай іске асырылады? *
жылуөткізгіштік
Б) сәуле шығару
В) конвекция
Г) жылу берілу
Д) жұмыс атқару
14. Массасы 100 г болат бұрғы жұмыс кезінде 150С –тан 115 0С-ұа дейін қызған. Бұрғыны қыздыру үшін двигательдің жұмсаған энергиясы? Болаттың меншікті жылу сыйымдылығы 500 Дж/кг0С. *
А) 500Дж
Б) 5 Дж
В) 5кДж
Г) 5000кДж
Д) 50 Дж
15. Массасы 0,35 т кірпіштен қаланған пеш суи келе температурасын 500С –қа өзгерткенде қанша жылу мөлшері береді? Кірпіштің меншікті жылу сыйымдылығы 880 Дж/кг0С. *
А) 15400 кДж
Б) 15400Дж
В) 15000Дж
Г) 15800Дж
Д) 15600Дж
16. Массасы 200 г керосин толық жанғанда қанша энергия бөлініп шығады? Керосиннің жану жылуы 46·106 Дж/кг. *
А) 9·106Дж
Б) 9,8106Дж
В) 9,2·106Дж
Г) 9,1·106Дж
Д) 9,3·106Дж
17. 200С температурада алынған, массасы 0,5 кг мыс білеуін балқыту үшін қанша энергия қажет? Мыстың меншікті жылу сыйымдылығы 380 Дж/кг0С; балқу температурасы 10830С, балқу жылуы 21·104 Дж/кг *
А) 1250кДж
Б) 0,125 кДж
В) 12500 кДж
Г) 125кДж
Д) 0,0125 кДж
Балқу температурасында алынған массасы 10 г нафталиннен жасалған денені балқыту үшін қандай жылу мөлшері қажет? Нафталиннің балқу жылуы 15·106 Дж/кг *
А) 1500Дж
Б) 15000Дж
В) 150Дж
Г) 15Дж
Д) 1,5Дж
19. Су, мұз немесе су буының массалары бірдей болса, олрдың қайсысының ішкі энергиясы ең көп болады? *
А) судың ішкі энергиясы ең көп
Б) үшеуінің де ішкі энергиясы бірдей
В) будың ішкі энергиясы ең көп
Г) мұздың ішкі энергиясы ең көп
Д) бу мен мұздың ішкі энергиясы ең көп
20. Отын жанғанда бөлініп шығатын жылу мөлшерінің формуласы?. *
А) Q=mL
Б) Q=mc(t1-t2)
В) Q=mλ
Г) Q=mq
Д) Q=mc(t2-t1)
Вариант 6