Қысым (орыс. давление ) бір дене екінші дене бетіне (мысалы, ғимарат іргетасының грунтқа, сұйықтықтың ыдыс қабырғасына, қозғалтқыш цилиндріндегі газдың піспекке, т.б.) әсер еткенде пайда болатын қалыпты күштің (дене бетіне перпендикуляр) қарқындылығын сипаттайтын физикалық шама. Егер денеге әсер ететін күш оның бетіне біркелкі таралса, онда қысым (р) былай өрнектеледі:(суреттеМұндағы S – дене бетінің күш түсетін бөлігінің ауданы, F – сол бөлікке перпендикуляр түсірілген күштердің қосындысы. Күш біркелкі таралған жағдайда қысым дене бетінің барлық нүктесінде бірдей болады, ал күш біркелкі таралмаса, онда қысым бір нүктеден екінші нүктеге өткен сайын өзгеріп отырады. Тұтас, үздіксіз орта үшін сол ортаның әрбір нүктесінің қысымы туралы ұғым енгізіледі. Бұл ұғым сұйықтық пен газ механикасында маңызды рөл атқарады.
НАЧАЛЬНЫЕ СВЕДЕНИЯ О МЕХАНИЧЕСКИХ
И ТЕПЛОВЫХ ЯВЛЕНИЯХ
1. ФИЗИЧЕСКИЕ ЯВЛЕНИЯ, ФИЗИЧЕСКИЕ ВЕЛИЧИНЫ
И ИХ ИЗМЕРЕНИЕ
Физические тела. Три состояния вещества.
Физические явления
1. Назовите вещества, из которых состоит каждое из
следующих физических тел: тетрадь; швейная игла;
чайный стакан; стол; чернильница; стены школьного зда-
ния; молоток.
2. Напишите в тетради названия двух-трех тел и ве-
ществ, из которых эти тела состоят, по следующему об-
разцу: тарелка — фаянс; расческа — пластмасса, мяч —
резина и т. д.
3. Укажите несколько различных физических тел, со-
стоящих из одного и того же вещества.
4. В каком состоянии — твердом, жидком или газо-
образном — находятся следующие тела и вещества: во-
дяной пар; чернила в чернильнице; ручка двери; воздух
в комнате; молоко, налитое в стакан; нитка; пчелиный
мед?
5. Какими свойствами отличаются твердые тела от
жидкостей? жидкости от газов? ответ поясните приме-
рами.
6. Какие из перечисленных далее явлений представ-
ляют собой физические явления: а) школьный мелок
упал на пол и раскололся; б) в печке сгорели дрова;
в) зазвучал звонок на урок; г) с отвертки ввер-
Қысым (орыс. давление ) бір дене екінші дене бетіне (мысалы, ғимарат іргетасының грунтқа, сұйықтықтың ыдыс қабырғасына, қозғалтқыш цилиндріндегі газдың піспекке, т.б.) әсер еткенде пайда болатын қалыпты күштің (дене бетіне перпендикуляр) қарқындылығын сипаттайтын физикалық шама. Егер денеге әсер ететін күш оның бетіне біркелкі таралса, онда қысым (р) былай өрнектеледі:(суреттеМұндағы S – дене бетінің күш түсетін бөлігінің ауданы, F – сол бөлікке перпендикуляр түсірілген күштердің қосындысы. Күш біркелкі таралған жағдайда қысым дене бетінің барлық нүктесінде бірдей болады, ал күш біркелкі таралмаса, онда қысым бір нүктеден екінші нүктеге өткен сайын өзгеріп отырады. Тұтас, үздіксіз орта үшін сол ортаның әрбір нүктесінің қысымы туралы ұғым енгізіледі. Бұл ұғым сұйықтық пен газ механикасында маңызды рөл атқарады.