Шаруашылық салалары сипаттама
Жоспар: • Дүниежүзілік шаруашылықтағы саланың маңызы, оның салалық құрамы • • Саланың шикізатты және отын ресурстары және оларды орна-
ластыру.
• Басты географиялық аймақтарға үлестіре отырып, өнім өндіру өлшемі.
• Негізгі өндіруші - мемлекеттер.
• Өндірістің негізгі аудандары мен орталықтары; саланы осы аудан"
дарға орналастыруға себепші болған түрткіжайттар.
• Саланы дамытуға байланысты туындаған табиғат қорғау және экологиялық мәселелер. •Саланы дамытудың болашағы.
Мамандану - шаруашылықтың негізгі саласы. Аудан көлеміндегі басқа салалар негізгі маманданған саланың дамуына қосымша әсер етеді. Мысалы, Солтүстік Қазақстанда маманданған салалардың біріне егіншілік жатады. Бұл саланы интенсивті дамыту үшін техника шығаратын өндіріс саласымен байланыс орнату тиімді, яғни шаруашылыққа Павлодар Трактор зауыты шығаратын трактор қажет.Қосымша салаларға химия өнеркәсібі салаларын жатқызуға болады. Бұл әр түрлі өнеркәсіп салаларының қалдықтарын пайдалана отырып, жаңа өнім түрлерін шығарады немесе электр қуатын береді.Аудан экономикасының дамуына еңбек ресурстарының бөлінуі де әсер етеді. Мысалы, ауыр өнеркәсіпте көбінесе ер адамдар жұмыс істесе,әйел адамдарды жұмыспен камтамасыз ету үшін жеңіл және тамақ өнеркәсібін, яғни қызмет көрсету салаларын дамыту кажет.Бұл салалар аудан халқын тамақ өнімдерімен, мәдени-тұрмыстық қажеттіліктермен қамтамасыз етеді. Бұларды қызмет көрсету саласы дейміз.Кез келген экономикалық аудан маманданған, қосымша және қызмет көрсету салаларын қамтиды. Бұл салалар аудан аумағындағы ресурстарды (жер, еңбек, энергетикалық, су, шикізат, көлік түрлері) біріктіре отырып пайдаланады.Соның нәтижесінде аудан көлемінде ерекше дамыған кешенді шаруашылық пайда болады. Аумақтың халық шаруашылығын тиімді пайдалану формасының ұйымдастырылған түріне өнеркәсіп тораптары және аумактық өнеркәсіп кешендері жатады (АӨК). АӨК аймақтық өнеркәсіптің өзегі болып есептелінеді. АӨК белгілі бір өнім түрлерін шығару үшін ірі өндіріс орындарына жақын орналасқан кәсіпорындармен өндірістік бағытта байланысады.АӨК - мемлекетіміздің халық шаруашылығында материалдық және еңбек ресурстарын тиімді пайдалануға мүмкіншілік береді.
Кооператив (лат. cooperatіo – ынтымақтастық) – кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру үшін адамдардың үлеспұлдық негізде ерікті бірігуі жолымен құрылған кәсіпорын, ұйым. Кооператив заңи тұлға болып табылады және өзін-өзі қаржыландыру, өзін-өзі басқару негізінде жұмыс істейді. Ұйымдық-құқықтық нысан бойынша өндірістік (коммерциялық) Кооператив және тұтыну (бейкоммерциялық) Кооперативі түрлеріне бөлінеді. Кооператив қаражаты үлеспұлдық және мүшелік жарналардан, шаруашылық қызметтен алынған пайдадан құралады. Қызметінің сипатына қарай Кооператив кәсіпшілік, өткізу, жабдықтау, несие, ауыл шаруашылығы, тұрғын үй-құрылыс Кооперативтеріне ажыратылады.
Объяснение:
Құрамдастыру❌❎
«Ұят - жасаған әрекетіңнің жөнсіздігін түсінушілік. Намысқа кір келтірушілік, моральдық рухтың асқақтығын қорлау – масқара болушылық. Бізде «ар» сөзіне ғылыми тұрғыдан қандай анықтама беріледі? «Шәкәрім» энциклопедиясында А.Тоқсамбаева: «Ар - адамгершілік сана, этика-философиялық категория. Адамгершілік (адамшылық, адамдық) қазақ халқында адам бойындағы жақсы қасиеттердің жиынтық мағынасын білдіретін ұғым-өлшем болса, Ар оның шығу тегі, бұлақ бастауы. Арды адам бойындағы жақсы қисиеттердің өлшемі, адамгершілік санасы деуге негіз бар», - дейді. Намыс адамның жан дүниесі мен Отанының, отбасының, ұлтының, қоршаған орта мен қоғамының мәнін сезінуімен оянып, соның амандығы мен бүтіндігі үшін күресінен көрініс табады. Өзін-өзі танудан бастау алған адамның рухани ізденісі оның қоршаған ортасын меңгеруіне ұласады. “Малым – жанымның садағасы, жаным – арымның садағасы” деген қағидадан көрініс тапқан, яғни ар-иманның қадірін білумен айқындалатын намыстың бір түрі адамның адамдық келбетін айқындайтын асыл қасиеті. Адам өз бойындағы ең асыл құндылық иман, ар-ождан қазынасы екенін танып білгеннен кейін, оны қорғау, ұлғайту қамымен ғылым, білім іздеп еңбектенсе ол шын мәніндегі намысты тапқаны күмәнсіз.