Марко Поло, итал. Marco Polo (1254, Венеция — 1324, сонда) — Италия саяхатшысы. Орта ғасырларда Азия туралы аса бай геогр. және тарихи мағлұматтар қалдырған. 1271 — 75 ж. әкесі Никколо Поло мен ағасы Маттео Полоға еріп, Қытайға саяхат жасаған. Жерорта теңізі, Палестина, Кіші Азия, Ирак, Иран, Памир тауы және Қашғария арқылы 3 жылдан аса жол жүріп, Пекинге жеткен.1271-1275 ж.ж. олар теңізбен Кіші Азияның оңтүстік-шығыс жағалауына келіп жетті,осы жерден Қытай құрлығына табан тіреді. Қытайда 17 жыл тұрды. Моңғол ханы Құбылайдың қарамағында болып, Қытайды аралады. Қызмет бабымен Үндістанға жүзіп барып қайтты.Қытайда Полоның «мансабы өрледі»,қызметімен Құбылай ханға қатты ұнап,елдің әр аймағына орын ауыстыра жүріп,Құбылай ханға 15 жыл қызмет етті.Ол ел басқарудың күрделілігі мен тиімділігіне,мәселен,пошта жүйесіне қатты таңданды.Осы жүйенің арқасында салт аттылар санаулы сағаттар ішінде патшалықтың ен шалғайдағы бұрышынан астанаға хабар жеткізетін(пошта жүйесін 300000 ат қамтамасыз етті) 1295 ж. теңіз жолымен Оңтүстік Азияны айналып өтіп, Жерорта т. арқылы еліне қайтып оралды. Генуямен арадағы соғыста тұтқынға түскен. Тұтқында отырған кезінде түрмеде бірге отырған кәсіби жазушы пизалық Рустичеллоға өзінің естеліктерін жаздырған. М. П. еңбегі бүкіл Азия, Солт. Еуропа және бірқатар Африка елдерінің географиясы, тарихы және халқы туралы құнды мағлұмат береді.Бұл кітап орасан табысқа ие болды және XIV-XVI ғ.ғ теңізшілерге,картографтарға,жазушыларға айтарлықтай әсер етті.Христафор Колумб Америкаға алғаш теңіз сапары кезінде оны өзімен бірге алып жүрді.Қытайға тап болған жағдайда кәдеге жарар деп дәмеленді. 14 — 15 ғ-ларда бұл естеліктер Еуропаның бірқатар елдерінің тілдеріне аударылып,Азия картасын жасауға негіз болды. 15 — 16 ғ-ларда испан және португал экспед-ларын ұйымдастырушылар М. П-ның еңбегінен Азия құрлығы батыстан шығысқа қарай созылып жатқандығын білді. Сөйтіп Еуропаның батыс және Азияның шығыс жағалауы бір-біріне жақын, Еуропадан батысқа қарай жүзген саяхатшы Үндістан жағалауынан шығады деген қорытынды жасалды. Мұндай сенім Х.Колумбтың Американы ашуына себеп болды. Марко Поло орыс жері туралы былай деп жазды:»Шеті шалқыған теңізге дейін созылып жатқан үлкен ел...Теңіз бетінде де бірнеше аралдар бар.Бұл жерде гректер ұстанатын христиан ағымындағы адамдар тіршілік етеді.Қарапайым және өте көрікті халық...»
Марко Поло(15 қыркүйек 1254ж. — 9 қаңтар 1324ж.) — Венецияда, саудагер Нико Полоның отбасында туылған италян көпесі және саяхатшысы. Алайда кейбір деректер бойынша Марко Поло поляк делінеді, бұл жерде Поло кішкентай әріппен жазылады және бұл оның тегі емес, ұлтын білдіреді, бірақ бұл көзқарастың өтірік-шыңдығы белгісіз.
Өзінің «Алуан түрлі әлем туралы кітап» атты еңбегінде өзінің Азияға сапары туралы жазған. Марко Полоның еңбегіндегі ақпараттар күмәндік туғызсса да, бұл ақпараттар ортағасырлық: Иран, Қытай, Моңғолия, Индонезия және т.б. елдер туралы аса маңызды ақпарат көзі болып табылады. Бұл кітап 14 — 16 ғасырдағы саяхатшыларға, картографтарға, жазушыларға ірі әсерін тигізген. Сонымен қатар Үндістанға жол іздеген Христофор Колумб осы кітапты қолданған.
13 ғасырда Жерорта теңізінде үстемдік орнатқан венециялық және гэнуздық саудагерлер Орталық Азия, Қытай, Үндістан жерлеріне көз тігеді, ал бұл жаңа елдерді зерттеудің бастамасы болады. Сол себепті екі ірі венециялық саудагерлер Шығыс Азияға жол тартады. 1260 жылы Марконың әкесі — Николо өзінің ағасы Маффеомен, Крымда сауда үйі бар ағасы — Маркоға аттанады. Крымнан 1253 жылы Гийом де Рубрук жүріп өткен жолмен Сарай-Батуға жолға шығады. Сарай-Батуда 1 жыл болып, әрі қарай Бұхараға барады. Сол кездегі Батыйдың ағасы Берекенің әскери іс-әрекеттерінің қауіптілігіне байланысты, Николо мен Маффео Бұхарада 3 жыл қалып қалады. 3 жыл өткеннен кейін Хулагудың Ханбалықтағы ағасы және моңғол ханы Хубилайға жіберген парсы керуеніне қосылады. 1266 жылдың қысында Ханбалыққа жетеді және ағайындыларды Хубилай хан кездестіріп алады. Ағайындылардың айтуы бойынша Хубилай хан оларға алтын беріп және рим папасынан Йерусалимнен Иссус Христостын қабірінен май және христиан монархтарың жіберуін сұрайды. Сөйтіп Николо мен Маффео Ватиканға моңғол елшісімен жолға шығады, бірақ елші ауырып, жолда қалып қалады. Жолда Николо әйелінің қайтыс болғаның және 1254 жылы Марко атты баласының туылғаның естиді. 1269 жылы ағайындылар Венецияға оралып, Папа Климент IV – нің қайтыс болғаның естиді, жаңа рим папасы сайланбағандықтан, ағайындылар Хубилайдың тапсырмасың орындамақ болып 1271 жылы өзімен Марконы алып, Йерусалимге аттанады.
Марко Поло, итал. Marco Polo (1254, Венеция — 1324, сонда) — Италия саяхатшысы. Орта ғасырларда Азия туралы аса бай геогр. және тарихи мағлұматтар қалдырған. 1271 — 75 ж. әкесі Никколо Поло мен ағасы Маттео Полоға еріп, Қытайға саяхат жасаған. Жерорта теңізі, Палестина, Кіші Азия, Ирак, Иран, Памир тауы және Қашғария арқылы 3 жылдан аса жол жүріп, Пекинге жеткен.1271-1275 ж.ж. олар теңізбен Кіші Азияның оңтүстік-шығыс жағалауына келіп жетті,осы жерден Қытай құрлығына табан тіреді. Қытайда 17 жыл тұрды. Моңғол ханы Құбылайдың қарамағында болып, Қытайды аралады. Қызмет бабымен Үндістанға жүзіп барып қайтты.Қытайда Полоның «мансабы өрледі»,қызметімен Құбылай ханға қатты ұнап,елдің әр аймағына орын ауыстыра жүріп,Құбылай ханға 15 жыл қызмет етті.Ол ел басқарудың күрделілігі мен тиімділігіне,мәселен,пошта жүйесіне қатты таңданды.Осы жүйенің арқасында салт аттылар санаулы сағаттар ішінде патшалықтың ен шалғайдағы бұрышынан астанаға хабар жеткізетін(пошта жүйесін 300000 ат қамтамасыз етті) 1295 ж. теңіз жолымен Оңтүстік Азияны айналып өтіп, Жерорта т. арқылы еліне қайтып оралды. Генуямен арадағы соғыста тұтқынға түскен. Тұтқында отырған кезінде түрмеде бірге отырған кәсіби жазушы пизалық Рустичеллоға өзінің естеліктерін жаздырған. М. П. еңбегі бүкіл Азия, Солт. Еуропа және бірқатар Африка елдерінің географиясы, тарихы және халқы туралы құнды мағлұмат береді.Бұл кітап орасан табысқа ие болды және XIV-XVI ғ.ғ теңізшілерге,картографтарға,жазушыларға айтарлықтай әсер етті.Христафор Колумб Америкаға алғаш теңіз сапары кезінде оны өзімен бірге алып жүрді.Қытайға тап болған жағдайда кәдеге жарар деп дәмеленді. 14 — 15 ғ-ларда бұл естеліктер Еуропаның бірқатар елдерінің тілдеріне аударылып,Азия картасын жасауға негіз болды. 15 — 16 ғ-ларда испан және португал экспед-ларын ұйымдастырушылар М. П-ның еңбегінен Азия құрлығы батыстан шығысқа қарай созылып жатқандығын білді. Сөйтіп Еуропаның батыс және Азияның шығыс жағалауы бір-біріне жақын, Еуропадан батысқа қарай жүзген саяхатшы Үндістан жағалауынан шығады деген қорытынды жасалды. Мұндай сенім Х.Колумбтың Американы ашуына себеп болды. Марко Поло орыс жері туралы былай деп жазды:»Шеті шалқыған теңізге дейін созылып жатқан үлкен ел...Теңіз бетінде де бірнеше аралдар бар.Бұл жерде гректер ұстанатын христиан ағымындағы адамдар тіршілік етеді.Қарапайым және өте көрікті халық...»
Марко Поло(15 қыркүйек 1254ж. — 9 қаңтар 1324ж.) — Венецияда, саудагер Нико Полоның отбасында туылған италян көпесі және саяхатшысы. Алайда кейбір деректер бойынша Марко Поло поляк делінеді, бұл жерде Поло кішкентай әріппен жазылады және бұл оның тегі емес, ұлтын білдіреді, бірақ бұл көзқарастың өтірік-шыңдығы белгісіз.
Өзінің «Алуан түрлі әлем туралы кітап» атты еңбегінде өзінің Азияға сапары туралы жазған. Марко Полоның еңбегіндегі ақпараттар күмәндік туғызсса да, бұл ақпараттар ортағасырлық: Иран, Қытай, Моңғолия, Индонезия және т.б. елдер туралы аса маңызды ақпарат көзі болып табылады. Бұл кітап 14 — 16 ғасырдағы саяхатшыларға, картографтарға, жазушыларға ірі әсерін тигізген. Сонымен қатар Үндістанға жол іздеген Христофор Колумб осы кітапты қолданған.
13 ғасырда Жерорта теңізінде үстемдік орнатқан венециялық және гэнуздық саудагерлер Орталық Азия, Қытай, Үндістан жерлеріне көз тігеді, ал бұл жаңа елдерді зерттеудің бастамасы болады. Сол себепті екі ірі венециялық саудагерлер Шығыс Азияға жол тартады. 1260 жылы Марконың әкесі — Николо өзінің ағасы Маффеомен, Крымда сауда үйі бар ағасы — Маркоға аттанады. Крымнан 1253 жылы Гийом де Рубрук жүріп өткен жолмен Сарай-Батуға жолға шығады. Сарай-Батуда 1 жыл болып, әрі қарай Бұхараға барады. Сол кездегі Батыйдың ағасы Берекенің әскери іс-әрекеттерінің қауіптілігіне байланысты, Николо мен Маффео Бұхарада 3 жыл қалып қалады. 3 жыл өткеннен кейін Хулагудың Ханбалықтағы ағасы және моңғол ханы Хубилайға жіберген парсы керуеніне қосылады. 1266 жылдың қысында Ханбалыққа жетеді және ағайындыларды Хубилай хан кездестіріп алады. Ағайындылардың айтуы бойынша Хубилай хан оларға алтын беріп және рим папасынан Йерусалимнен Иссус Христостын қабірінен май және христиан монархтарың жіберуін сұрайды. Сөйтіп Николо мен Маффео Ватиканға моңғол елшісімен жолға шығады, бірақ елші ауырып, жолда қалып қалады. Жолда Николо әйелінің қайтыс болғаның және 1254 жылы Марко атты баласының туылғаның естиді. 1269 жылы ағайындылар Венецияға оралып, Папа Климент IV – нің қайтыс болғаның естиді, жаңа рим папасы сайланбағандықтан, ағайындылар Хубилайдың тапсырмасың орындамақ болып 1271 жылы өзімен Марконы алып, Йерусалимге аттанады.