Wiadomo od dawna, że treść utworu Aleksandra Fredry ma swoje źródło w prawdziwym konflikcie, o którym przypadkowo dowiedział się autor. W 1828 r. Fredro ożenił się z Zofią Skarbkową. W posagu wniosła ona połowę starego zamku w Odrzykoniu. Druga część posiadłości należała do innej rodziny.
Fredro z zainteresowaniem przyglądał się dokumentom związanym z otrzymaną posiadłością. Przypadkowo natknął się na papiery procesowe właścicieli zamku. Dotyczyły one konfliktu niegdysiejszych właścicieli z XVII wieku. Był to Piotr Firlej (który zajmował wtedy zamek dolny) i Jan Skotnicki (zamieszkiwał zamek górny).
Firlej był wojewodą, który uważał się za lepszego i bardziej znaczącego niż Skotnicki. Ich konflikt narastał. Skotnicki doprowadził przy reperowaniu muru granicznego) do wylewania się wody z rynien na zamek Firleja. Ten z kolei napadał na robotników sąsiada naprawiających mur. Problemy sąsiedzkie zakończyły się w sądzie. Mimo wyroku prawdziwy rozejm nastał dopiero po ślubie podopiecznej Skotnickiego – Zofii i syna Firleja – Piotra.
Jak więc widać, Fredro zaczerpnął swój pomysł na treść utworu z autentycznej historii. Także charaktery jego postaci – Cześnika i Rejenta odpowiadają usposobieniu swoich prawdziwych pierwowzorów. Występuje też analogiczna historia z murem i oczywiście finalne pojednanie. Do odnalezionej historii dodał autor popis swojego kunsztu pisarskiego i humoru. I tak powstało dzieło, które od wieków bawi i poucza czytelników oraz widzów – gdy jest wystawiane w teatrze.
Warto też dodać, że Zemsta została napisana w 1833 r. Fredro był już dojrzałym twórcą, znanym szerszej publiczności. Prapremiera utworu odbyła się w 1834 r. we Lwowie. Sama książka wydana została jednak aż cztery lata później, w 1838 r. – w zbiorze dzieł pisarza.
Geneza Zemsty
Wiadomo od dawna, że treść utworu Aleksandra Fredry ma swoje źródło w prawdziwym konflikcie, o którym przypadkowo dowiedział się autor. W 1828 r. Fredro ożenił się z Zofią Skarbkową. W posagu wniosła ona połowę starego zamku w Odrzykoniu. Druga część posiadłości należała do innej rodziny.
Fredro z zainteresowaniem przyglądał się dokumentom związanym z otrzymaną posiadłością. Przypadkowo natknął się na papiery procesowe właścicieli zamku. Dotyczyły one konfliktu niegdysiejszych właścicieli z XVII wieku. Był to Piotr Firlej (który zajmował wtedy zamek dolny) i Jan Skotnicki (zamieszkiwał zamek górny).
Firlej był wojewodą, który uważał się za lepszego i bardziej znaczącego niż Skotnicki. Ich konflikt narastał. Skotnicki doprowadził przy reperowaniu muru granicznego) do wylewania się wody z rynien na zamek Firleja. Ten z kolei napadał na robotników sąsiada naprawiających mur. Problemy sąsiedzkie zakończyły się w sądzie. Mimo wyroku prawdziwy rozejm nastał dopiero po ślubie podopiecznej Skotnickiego – Zofii i syna Firleja – Piotra.
Jak więc widać, Fredro zaczerpnął swój pomysł na treść utworu z autentycznej historii. Także charaktery jego postaci – Cześnika i Rejenta odpowiadają usposobieniu swoich prawdziwych pierwowzorów. Występuje też analogiczna historia z murem i oczywiście finalne pojednanie. Do odnalezionej historii dodał autor popis swojego kunsztu pisarskiego i humoru. I tak powstało dzieło, które od wieków bawi i poucza czytelników oraz widzów – gdy jest wystawiane w teatrze.
Warto też dodać, że Zemsta została napisana w 1833 r. Fredro był już dojrzałym twórcą, znanym szerszej publiczności. Prapremiera utworu odbyła się w 1834 r. we Lwowie. Sama książka wydana została jednak aż cztery lata później, w 1838 r. – w zbiorze dzieł pisarza.