Күлтегін, Білге қаған және Тоныкөк ескерткіштері (Орхон-Енисей) — мазмұны мен түрі жағынан да, тілі мен көркемдегіш құралдары жағынан да, өлең құрылысы, композициясы жағынан да ежелгі түркі халықтарына ортақ көркем туындылардың үлгісі болумен бірге, ол қазақ әдебиетінің де асыл қазынасына енетін әдеби мұра.
Қазіргі Орта Азия, Қазақстан, Сібір жерлерін аралаған жиһангер өткен ғасырда өзгерген өңірдің салтанатты, әсем қалаларын, зәулім зауыттарын, алып фабрикаларын қызықтап-тамашалары сөзсіз. Сонымен бірге бұл өлкелерден қол қусырып мүлгіген жансыз, меңіреу балбал тастарға да, опат соғыстардан қирап жер астына түскен ескі қалалардың жал-жал көмескі қорғандарына да, сол бір жойқын бүліншіліктерге төтеп берген сәулет өнерінің не бір ғажап ескерткіштеріне де көз тоқтатып, тарих түбіне ой жіберіп өтері де ақиқат.
Ғылымының табыстары нәтижесінде сол көне ескерткіштерге, шексіз сахарада мүлгіп қалған меңіреу тастарға бүгінде тіл бітіп, іргелі ел болып қанат жайған түркі халықтарының бақытты ұрпағына тарих шежіресін баян етуде. Бір кездерде сақтар жайлаған, гундер шарлаған кең атырапты заманымыздың VI-VIII ғасырлары арасында үш жүз жыл бойы ұзын найзалы, жарау атты түріктер еркін билеген. Бертінде Дешті Қыпшақ аталған, моңғолдар ат тұяғына таптатқан бұл өлкені ежелден-ақ қазіргі түркі тілдес халықтардың түпкі төркіні болып табылатын көк түріктер мекен етуші еді.
Победа в Атлахской битве имеет по крайней мере два глубоких исторических смысла:
1. Главнокомандующий Танской империи Генерал Гау Шиянжи едва живой в этом сражении, и с тех пор нога китайского солдата не ступала на священную казахскую землю. Средняя Азия и Казахстан отстояли свою независимость. Избавившись от китайских завоевателей, наши земли сохранили свою свободу до сегодняшних дней. В противном случае даже неизвестно какой путь могла бы избрать мировая история.
2. Может быть множество толкований, но в любом случае даже при распространении в казахской степи ислама и исчезновений древнетюркской письменной культуры, на смену которой пришло арабское письмо и грамматика, наши народы приобщились к арабской культуре, а через нее и к мировой, став составной ее частью. Тюрки через исламскую (арабскую) культуру смогли выйти на более широкие горизонты, одним из значительных результатов чего явилось появление такого мыслителя мирового масштаба, как великий ученый, философ и поэт Аль-Фараби, прозванный в ученом мире «Вторым учителем» после Аристотеля. Другой крупнейшей фигурой мусульманского ренессанса стал выдающийся ученый-врач, ставший одним из основателей канонов мировой медицины Ибн-Сина (Авиценна). Кроме них появилась целая плеяда великих мыслителей тюркского происхождения Махмуд Кашгари, Юсуп Баласагуни, переводчик и составитель священной книги мусульман, записавший и систематизировавший хадисы (главы) Корана Аль-Бухари, еще при жизни прослывший святым Ахмет Яссауи и многие другие. Большинство выдающихся мыслителей, ученых, поэтов и писателей, одним из которых является великий казахский поэт Абай Кунанбаев, впитали в себе лучшее из арабской культуры, литературы и искусства, на всех на них влияла благодатная аура мусульманского миропонимания. В этом заключается историческая правда. Конечно, арабские завоевания не бесследно для древней тюркской культуры, многое изменили в самой жизни кочевника. Но по здравому рассуждению пользы было больше, чем вреда.
Күлтегін, Білге қаған және Тоныкөк ескерткіштері (Орхон-Енисей) — мазмұны мен түрі жағынан да, тілі мен көркемдегіш құралдары жағынан да, өлең құрылысы, композициясы жағынан да ежелгі түркі халықтарына ортақ көркем туындылардың үлгісі болумен бірге, ол қазақ әдебиетінің де асыл қазынасына енетін әдеби мұра.
Қазіргі Орта Азия, Қазақстан, Сібір жерлерін аралаған жиһангер өткен ғасырда өзгерген өңірдің салтанатты, әсем қалаларын, зәулім зауыттарын, алып фабрикаларын қызықтап-тамашалары сөзсіз. Сонымен бірге бұл өлкелерден қол қусырып мүлгіген жансыз, меңіреу балбал тастарға да, опат соғыстардан қирап жер астына түскен ескі қалалардың жал-жал көмескі қорғандарына да, сол бір жойқын бүліншіліктерге төтеп берген сәулет өнерінің не бір ғажап ескерткіштеріне де көз тоқтатып, тарих түбіне ой жіберіп өтері де ақиқат.
Ғылымының табыстары нәтижесінде сол көне ескерткіштерге, шексіз сахарада мүлгіп қалған меңіреу тастарға бүгінде тіл бітіп, іргелі ел болып қанат жайған түркі халықтарының бақытты ұрпағына тарих шежіресін баян етуде. Бір кездерде сақтар жайлаған, гундер шарлаған кең атырапты заманымыздың VI-VIII ғасырлары арасында үш жүз жыл бойы ұзын найзалы, жарау атты түріктер еркін билеген. Бертінде Дешті Қыпшақ аталған, моңғолдар ат тұяғына таптатқан бұл өлкені ежелден-ақ қазіргі түркі тілдес халықтардың түпкі төркіні болып табылатын көк түріктер мекен етуші еді.
Объяснение:
осы ма
Победа в Атлахской битве имеет по крайней мере два глубоких исторических смысла:
1. Главнокомандующий Танской империи Генерал Гау Шиянжи едва живой в этом сражении, и с тех пор нога китайского солдата не ступала на священную казахскую землю. Средняя Азия и Казахстан отстояли свою независимость. Избавившись от китайских завоевателей, наши земли сохранили свою свободу до сегодняшних дней. В противном случае даже неизвестно какой путь могла бы избрать мировая история.
2. Может быть множество толкований, но в любом случае даже при распространении в казахской степи ислама и исчезновений древнетюркской письменной культуры, на смену которой пришло арабское письмо и грамматика, наши народы приобщились к арабской культуре, а через нее и к мировой, став составной ее частью. Тюрки через исламскую (арабскую) культуру смогли выйти на более широкие горизонты, одним из значительных результатов чего явилось появление такого мыслителя мирового масштаба, как великий ученый, философ и поэт Аль-Фараби, прозванный в ученом мире «Вторым учителем» после Аристотеля. Другой крупнейшей фигурой мусульманского ренессанса стал выдающийся ученый-врач, ставший одним из основателей канонов мировой медицины Ибн-Сина (Авиценна). Кроме них появилась целая плеяда великих мыслителей тюркского происхождения Махмуд Кашгари, Юсуп Баласагуни, переводчик и составитель священной книги мусульман, записавший и систематизировавший хадисы (главы) Корана Аль-Бухари, еще при жизни прослывший святым Ахмет Яссауи и многие другие. Большинство выдающихся мыслителей, ученых, поэтов и писателей, одним из которых является великий казахский поэт Абай Кунанбаев, впитали в себе лучшее из арабской культуры, литературы и искусства, на всех на них влияла благодатная аура мусульманского миропонимания. В этом заключается историческая правда. Конечно, арабские завоевания не бесследно для древней тюркской культуры, многое изменили в самой жизни кочевника. Но по здравому рассуждению пользы было больше, чем вреда.
Объяснение: