Тарихшылардыӊ жобалап есептеуі бойынша 1346-53 жылдары Еуропада оба індеттіӊ кесірінен 75 тен 200 миллионға дейін адам қайтыс болған[1][2]. Қазіргі заманныӊ ғылымдары обадаӊ қайтыс болған адамдардыӊ ДНҚ–сын зерттеген кезде аурудыӊ қоздырғышы — Yersinia Pestis бактериясы болып табылды[3][4].
Ғалымдардыӊ болжамы бойынша, қара індет Орта Азияныӊ шөлейт жерлерінде басталып, Ұлы Жібек жолымен Қырымға 1343 жылы жеткен[5]. Қырымнан Еуропаға сауда кемелердіӊ «тұрақты тұрғыны» кеме егеуқұйрықтармен бірге, дәлірек айтсақ егеуқұйрықтыӊ үстіндегі шығыс бүргелерімен бірге Еуропаныӊ жағалауларында тараған.
Пандеминыӊ салдарынан Еуропаныӊ тарихына зор әсер еткен көптеген діни, әлеуметтік және экономикалық күйзелістер туған. Бұл оқиғадан оӊалу үшін Еуропа халықтарына 150 жылдай қажет болды.
Пандемия тағы бірнеше рет қайталанған: еӊ ірілері 1361 жылы («Екінші оба») және 1369 жылы («үшінші оба»).
Қара індеттіӊ кесірінен Жерорта теӊізініӊ жағалаулары мен Еуропада халықтарыныӊ 30-60% мерт болған[6], яғни 14 ғасырда дүниежүзіндегі адам саны осы пандемиядан кейін 450 миллионнан 350-375 миллионға дейін азайған. Еуропа халықтарыныӊ санасында, психологиясы мен мәдениетінде, экономикасында, тіпті халқыныӊ гендік құрамында өшірілмес із қалдырды.
1. Внутреннее положение Казахского ханства. В годы правления хана Тауке Казахстан оставался централизованным государством. В Казахском ханстве царило спокойствие, соблюдались законы, реже случались межплеменные распри. Крупные конфликты разрешались при посредничестве авторитетных биев. Были устранены разногласия по поводу распределения пастбищных угодий и водных источников. Российский исследователь XIX века И. Крафт подчеркивал: «Он ...разграничил земли между родами и установил порядок пользования ими». Прекратилась барымта. Каждый казахский род получил свою тамгу и родовые метки (ен). Повысилась бое народного ополчения.
Внутреннее единство позволило удерживать огромную территорию от вторжений иноземных завоевателей. На севере казахи занимали земли до российского города Тары (Омская обл.) и до Ташкента - на юге, от Жайыка (Урала) - на западе и Среднего Прииртышья - на востоке. Были случаи кочевания казахов в районе низовьев Волги, которую казахи издревле называли «Едiл» (Едиль).
Являясь представителями кочевого образа жизни, казахи в то же время занимались земледелием и ремеслами. Города и земледельческие оазисы входили в экономическую систему Казахского ханства. Города являлись и центрами обмена, и ремесел. В начале XVIII века кочевое скотоводческое хозяйство казахов было тесно связано с земледельческими и городскими центрами. Стабильное развитие ремесел и караванной торговли формированию мощного экономического потенциала, на котором долго существовало Казахское ханство.3Наказной атаман — должность (чин, звание), присваивавшееся в казачьих войсках; предводитель казаков.
Тарихшылардыӊ жобалап есептеуі бойынша 1346-53 жылдары Еуропада оба індеттіӊ кесірінен 75 тен 200 миллионға дейін адам қайтыс болған[1][2]. Қазіргі заманныӊ ғылымдары обадаӊ қайтыс болған адамдардыӊ ДНҚ–сын зерттеген кезде аурудыӊ қоздырғышы — Yersinia Pestis бактериясы болып табылды[3][4].
Ғалымдардыӊ болжамы бойынша, қара індет Орта Азияныӊ шөлейт жерлерінде басталып, Ұлы Жібек жолымен Қырымға 1343 жылы жеткен[5]. Қырымнан Еуропаға сауда кемелердіӊ «тұрақты тұрғыны» кеме егеуқұйрықтармен бірге, дәлірек айтсақ егеуқұйрықтыӊ үстіндегі шығыс бүргелерімен бірге Еуропаныӊ жағалауларында тараған.
Пандеминыӊ салдарынан Еуропаныӊ тарихына зор әсер еткен көптеген діни, әлеуметтік және экономикалық күйзелістер туған. Бұл оқиғадан оӊалу үшін Еуропа халықтарына 150 жылдай қажет болды.
Пандемия тағы бірнеше рет қайталанған: еӊ ірілері 1361 жылы («Екінші оба») және 1369 жылы («үшінші оба»).
Қара індеттіӊ кесірінен Жерорта теӊізініӊ жағалаулары мен Еуропада халықтарыныӊ 30-60% мерт болған[6], яғни 14 ғасырда дүниежүзіндегі адам саны осы пандемиядан кейін 450 миллионнан 350-375 миллионға дейін азайған. Еуропа халықтарыныӊ санасында, психологиясы мен мәдениетінде, экономикасында, тіпті халқыныӊ гендік құрамында өшірілмес із қалдырды.
Объяснение:
1. Внутреннее положение Казахского ханства. В годы правления хана Тауке Казахстан оставался централизованным государством. В Казахском ханстве царило спокойствие, соблюдались законы, реже случались межплеменные распри. Крупные конфликты разрешались при посредничестве авторитетных биев. Были устранены разногласия по поводу распределения пастбищных угодий и водных источников. Российский исследователь XIX века И. Крафт подчеркивал: «Он ...разграничил земли между родами и установил порядок пользования ими». Прекратилась барымта. Каждый казахский род получил свою тамгу и родовые метки (ен). Повысилась бое народного ополчения.
Внутреннее единство позволило удерживать огромную территорию от вторжений иноземных завоевателей. На севере казахи занимали земли до российского города Тары (Омская обл.) и до Ташкента - на юге, от Жайыка (Урала) - на западе и Среднего Прииртышья - на востоке. Были случаи кочевания казахов в районе низовьев Волги, которую казахи издревле называли «Едiл» (Едиль).
Являясь представителями кочевого образа жизни, казахи в то же время занимались земледелием и ремеслами. Города и земледельческие оазисы входили в экономическую систему Казахского ханства. Города являлись и центрами обмена, и ремесел. В начале XVIII века кочевое скотоводческое хозяйство казахов было тесно связано с земледельческими и городскими центрами. Стабильное развитие ремесел и караванной торговли формированию мощного экономического потенциала, на котором долго существовало Казахское ханство.3Наказной атаман — должность (чин, звание), присваивавшееся в казачьих войсках; предводитель казаков.