XVII-XVIII ғасырлар тоғысында. Қазақ жүздері шекарасының ең үлкен бөлігі Ресей империясына тиесілі болды, 18 ғасырдың батыс және солтүстік шекараларындағы Қазақстанның геосаяси жағдайына тән ерекшелік - сол тәртіпті таратумен бірдей таралу болды. Төменгі Еділ бойындағы халықтар болғанымен. Оңтүстік Орал мен Сібір ресми түрде XVI ғасырдың аяғында орыс субъектілерімен бірге өмір сүрді, ал патша өкіметінің бұл территорияларға нақты әсері шамалы болды. 18 ғасырдың басында қазақ тайпаларын 20-17 жылдары көшіп келген қалмақтар солтүстікке қарай айдады. Жоңғариядан, Еділ мен Яйка арасындағы қазақ даласы арқылы (шамамен 300 мың адам) олар Оңтүстік Орал мен Батыс Сібірге қоныс аударған ноғайлар мен Симбирск даругтарының башқұрттарымен тығыз байланыста болды.
18 ғасырдың екінші жартысында қазақтар мен Еділ қалмақтарының арасында қатты қарама-қайшылық болған кезде, Кіші жүздегі қазақ тайпалық топтарының бір бөлігі башқұрттарға қоныстанды немесе ұзақ уақыт өмір сүрді. Мұның бәрі текетіреске, нан пісірудің өзара шабуылдарына, қыздарды сүйуге, башқұрт пен қазақ билері мен ақсақалдарының бәсекелестігіне және т.б.
2006 жылы Ресейде Федералды агенттіктің бастамасымен «КСРО-дағы ашаршылық: 1929–1934 жж.» құжаттар жинағының сериясын дайындау жұмысы басталды. Бұл жұмысқа Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республика-сының мұрағаттық мекемелері тартылды. Редакциялық кеңеспен редак-циялық алқаның құрамына көрнекті тарихшылар, демографтар, жобаға қатысушы елдердің мемлекеттік мұрағат мекемелерінің жетекшілері, сериялы басылымда құжаттары жарияланған ірі мұрағаттардың директорлары кірді. Қазіргі кезде серияның Редакциялық Кеңесін Федералды мұрағат агенттігінің жетекшісі, тарих ғылымдарының докторы А.Н. Артизов басқарады. Жобаның жауапты редакторы тарих ғылымдарының докторы, профессор В.В. Кондрашин.
Үш елдің тарихшылары мен мұрағатшыларының күшімен жобаның тақырыбы бойынша бірден-бір ақпараттық деректер кешені жинақталды, оның басым бөлігі соңғы жылдары ашылған құжаттарды құрайды.
Қазіргі уақытта «Демократия» Халықаралық қорында құжаттық серияның 1 жəне 2 томы [1] жарық көріп отыр. Бүгінде сталиндік кезеңдегі қасірет – 30 жылдардағы ашаршылық тарихынан 1326 жаңа құжаттар ғылыми айналымға енгізілді. 2013 жылға шығару жоспарланған 3 – томын дайындау жұмыстары жүріп жатыр. Жобаның хронологиялық жəне географиялық шеңбері Редакциялық кеңес белгілеген міндеттер тізбегімен айқындалған:
1) ашаршылықтың пайда болуы, оның барысы, шарықтау шегі жəне КСРО-ның ашаршылықтан шығу себептерін динамикалық дамуда көрсету;
2) ашаршылық қамтылған КСРО-ның жер аумағы;
3) 1930–1934 жылдардағы астық экспортын ұйымдастыру саясаты жəне оның көлемі;
4) сталиндік Саяси бюро, партиялық жəне кеңестік органдардың елдегі жағдайға қатынасы жəне оның басқарылуы;
XVII-XVIII ғасырлар тоғысында. Қазақ жүздері шекарасының ең үлкен бөлігі Ресей империясына тиесілі болды, 18 ғасырдың батыс және солтүстік шекараларындағы Қазақстанның геосаяси жағдайына тән ерекшелік - сол тәртіпті таратумен бірдей таралу болды. Төменгі Еділ бойындағы халықтар болғанымен. Оңтүстік Орал мен Сібір ресми түрде XVI ғасырдың аяғында орыс субъектілерімен бірге өмір сүрді, ал патша өкіметінің бұл территорияларға нақты әсері шамалы болды. 18 ғасырдың басында қазақ тайпаларын 20-17 жылдары көшіп келген қалмақтар солтүстікке қарай айдады. Жоңғариядан, Еділ мен Яйка арасындағы қазақ даласы арқылы (шамамен 300 мың адам) олар Оңтүстік Орал мен Батыс Сібірге қоныс аударған ноғайлар мен Симбирск даругтарының башқұрттарымен тығыз байланыста болды.
18 ғасырдың екінші жартысында қазақтар мен Еділ қалмақтарының арасында қатты қарама-қайшылық болған кезде, Кіші жүздегі қазақ тайпалық топтарының бір бөлігі башқұрттарға қоныстанды немесе ұзақ уақыт өмір сүрді. Мұның бәрі текетіреске, нан пісірудің өзара шабуылдарына, қыздарды сүйуге, башқұрт пен қазақ билері мен ақсақалдарының бәсекелестігіне және т.б.
жəне Украинаға арналған жекелеген бөлімдер бар.
2006 жылы Ресейде Федералды агенттіктің бастамасымен «КСРО-дағы ашаршылық: 1929–1934 жж.» құжаттар жинағының сериясын дайындау жұмысы басталды. Бұл жұмысқа Беларусь Республикасы мен Қазақстан Республика-сының мұрағаттық мекемелері тартылды. Редакциялық кеңеспен редак-циялық алқаның құрамына көрнекті тарихшылар, демографтар, жобаға қатысушы елдердің мемлекеттік мұрағат мекемелерінің жетекшілері, сериялы басылымда құжаттары жарияланған ірі мұрағаттардың директорлары кірді. Қазіргі кезде серияның Редакциялық Кеңесін Федералды мұрағат агенттігінің жетекшісі, тарих ғылымдарының докторы А.Н. Артизов басқарады. Жобаның жауапты редакторы тарих ғылымдарының докторы, профессор В.В. Кондрашин.
Үш елдің тарихшылары мен мұрағатшыларының күшімен жобаның тақырыбы бойынша бірден-бір ақпараттық деректер кешені жинақталды, оның басым бөлігі соңғы жылдары ашылған құжаттарды құрайды.
Қазіргі уақытта «Демократия» Халықаралық қорында құжаттық серияның 1 жəне 2 томы [1] жарық көріп отыр. Бүгінде сталиндік кезеңдегі қасірет – 30 жылдардағы ашаршылық тарихынан 1326 жаңа құжаттар ғылыми айналымға енгізілді. 2013 жылға шығару жоспарланған 3 – томын дайындау жұмыстары жүріп жатыр. Жобаның хронологиялық жəне географиялық шеңбері Редакциялық кеңес белгілеген міндеттер тізбегімен айқындалған:
1) ашаршылықтың пайда болуы, оның барысы, шарықтау шегі жəне КСРО-ның ашаршылықтан шығу себептерін динамикалық дамуда көрсету;
2) ашаршылық қамтылған КСРО-ның жер аумағы;
3) 1930–1934 жылдардағы астық экспортын ұйымдастыру саясаты жəне оның көлемі;
4) сталиндік Саяси бюро, партиялық жəне кеңестік органдардың елдегі жағдайға қатынасы жəне оның басқарылуы;
5) ашаршылық қамтылған республикалармен облыстарға Орталықтың көмегі;
6) ашаршылықтың демографиялық жəне əлеуметтік-экономомикалық зардаптары;
7) КСРО-дағы ашаршылыққа əлемдік қауымдастықтың реакциясы.