Тест по теме «Русские земли в середине XIII — XIV вв.»
Часть А. В каждом задании выберите один правильный ответ:
А1. В начале XIII века правитель Монгольского государства принял имя:
1) Темучин; 2) Есугей; 3) Чингисхан; 4) Субедей.
А2. Во главе монгольского войска, двинувшегося на Русь в 1237 г., стоял:
1) Чингисхан; 2) Батый; 3) Мамай; 4) Тохтамыш.
А3. Первый удар монголы под предводительством Батыя нанесли по княжеству:
1) Владимирскому; 2) Рязанскому; 3) Черниговскому; 4) Смоленскому.
А4. Какой русский город держал оборону от монголо-татар 7 недель:
1) Рязань; 2) Козельск; 3) Торжок; 4) Киев.
А5. Укажи имя былинного героя, который собрав малую рязанскую дружину, догнал врага и «нанес ему большой урон»:
1) Пётр Ослядюкович; 2) Филипп Нянька; 3) Евпатий Коловрат; 4) Илья Муромец.
А6. В каком городе вспыхнуло восстание против ордынского посла и его многочисленной свиты: 1) Тверь; 2) Ростов; 3) Полоцк; 4) Киев.
А7. Причиной нашествия монголо-татар на Русь можно считать:
1) возможность обогащения;
2) наличие сильной армии у монголов;
3) ослабление Руси в результате феодальной раздробленности;
4) все указанные причины.
А8. Первое сражение русских дружин с монголо-татарами произошло у реки:
1) Угры; 2) Калки; 3) Днепра; 4) Сити.
А9. Во сколько лет Александр Невский одержал первую победу?
1) в 24 г.; 2) в 30 лет; 3) в 16 лет; 4) в 19 лет.
А10. В 1242 г. произошло столкновение дружин с западно-европейскими рыцарями на:
1) реке Неве; 2) реке Угре; 3) Чудском озере; 4) реке Ижоре.
А11. Русь попала в зависимость от Золотой Орды в результате:
1) нашествия хана Батыя; 2) похода хана Мамая;
3) походов Чингисхана; 4) набегов половцев;
А12. С событиями какого века связано имя Александра Невского?
1) X в.; 2) XI в.; 3) XIII в.; 4) XIV в.
А13. Русское войско в ходе Невской битвы сражалось против:
1) датских рыцарей; 2) шведов; 3) немецких рыцарей; 4) поляков.
А14. Об осаде какого русского города говорится:
«…многие жители, в том числе и члены княжеской семьи, укрылись в Успенском соборе, но огонь настиг их и там…»
1) Рязани; 2) Киева; 3) Владимира; 4) Козельска.
А15. Укажите имя князя, о котором идёт речь:
«…Много потрудившись за землю Русскую, за Новгород и за Псков, за все великое княжение, отдавая живот свой и за православную веру», – так писал летописец о князе
1) Андрее Боголюбском; 2) Данииле Галицком;
3) Александре Невском; 4) Владимире Мономахе.
Часть Б.
Б1. Когда произошли следующие события? Укажите дату:
А) Невская битва;
Б) Куликовская битва;
В) Ледовое побоище.
Б2. Дайте определение терминам: ярлык, баскак, ясак, уния, слобода, эпос.
Б3. Прочтите отрывок из жития и напишите название сражения, о котором говорится в отрывке:
«Когда приблизились немцы, то поведали о них стражи. Князь же Александр приготовился к бою, и пошли они друг против друга, и покрылось озеро… множеством тех и других воинов»
Часть С.
С1. Как Ордынское господство повлияло на Древнерусское государство? Укажите не менее трёх последствий.
В 941 году Игорь совершил большой поход на Константинополь. Но он был неудачным. Византийцы сожгли ладьи русов особой горючей смесью — «греческим огнём».Это поражение не остановило Игоря. В 944 году он вновь пошёл на Византию. Узнав об этом, греки направили к князю посольство с богатыми дарами. Игорь повернул свои дружины назад. Заключённый им в 944 году договор содержал ряд ограничений для русских купцов по сравнению с договорами Олега, но оставался выгодным для них. В этом договоре владения киевского князя впервые были названы Русской землёй.
Қаңлы мемлекеті - Қытай жазба деректерінде канцзюй деген атпен, б.з.д. 2 ғ. айтылады.
Сырдария, Талас өзендері бойында орналасты. Саны 600 мың адам, 120 мың әскерімен Орталық Азиядан келген. Астанасы Битян қаласы болған
Объяснение:Б. з. б. II ғасырдың екінші жартысындағы «Халықтардың ұлы қоныс аударуы» деп аталып кеткен тарихи оқиғалардың нәтижесінде Орталық Азияда жаңа мемлекеттік бірлестіктер, соның ішінде Үйсін, Янцай, Қаңлы мемлекеттері қалыптасады. Соңғысы Қазақстан тарихында елеулі рөл атқарды.
Тарихнаманың ауқымды болғанына қарамастан, қаңлылардың зерттелуі әлі де қанағаттандырмайды. Бұған жазбаша деректемелердің мейлінше шектеулілігі себеп болды, оның үстіне деректер үздік-создық және қарама-қайшы, мұның езі мәселенің әркелкі түсіндірілуін туғызады. Мемлекеттің аумағы ұланбайтақ жерді: Ташкент жазирасы мен Сырдария, Жаңадария, Қуаңдария алабының ежелгі арналарын және Жетісудың онтүстік-батыс бөлігін қоса Оңтүстік Қазақстанды алып жатты. Ең құдіретті кезінде оған Сусе, Фумо, Юйни, Цзи, Юйцзянь сияқты бес «шағын иелік», сондай-ақ Янцай бағынды. Алайда олардың орналасуы даулы болып қалып отыр. Айтылған аймақта археологтар сол уақыттағы негізгі үш мәдениетті - қаңлы мәдениетіне баланатын Қауыншы, Отырар-Қаратау, Жетіасар мәдениетін атап көрсетеді. Осы мәдениеттерді 70—80-жылдары белсенді түрде өрістетілген зерттеу қаңлы тұрғындарының материалдық мәдениетінің сипаты, шаруашылығы, қоленері туралы деректерді едәуір толықтыра түседі.
Қытайдың тарихи хроникалық деректерінің ерекшеліктері мынадай: тек соларға ғана қарап бұл мемлекеттің пайда болған уақытын, оның нақты шекарасын, астанасы Битянь қаласының қайда екенін, тәуелді бес иеліктің қалай орналасқанын және басқа да көптеген нәрселерді айқын анықтау мүмкін емес.
Орналасу мәселелері. Қаңлы мемлекеті мен оның иеліктерінің орналасу мәселелерінің тарихы И. Бичуриннен басталады, ол оның орналасқан жерін Сырдария өзенінің солтүстік жағындағы далалар деп белгілеген. «Шицзи» мәтініне «Давань туралы хикаяда» берген түсініктемесінде ол «Кангюй иелігі қазір қазақтың Ұлы жүзі мен Орта жүзі кешіп жүрген Сырдарияның солтүстік жағындағы далаларды алып жатыр» деп атап өткен. «Шицзиде» қаңлының орналасуы туралы былай делінген: «ҚаңлыДаванның солтүстік-батысында шамамен алғанда 2000 ли жерде жатыр. Бұл — әдетте 20 000 әскері бар юечжиліктерге ұқсайтын көшпелі иелік. Кангюй Даваньмен шектес және күшінің аз болуына қарай оңтүстікте юечжилердің билігін, шығысында ғұндардың билігін таниды».
Үлкен Хань әулетінің келесі хроникасы «Цянь Ханьшудың» «жерге орналасуды суреттеу» деген тарауында қаңлыға арналған бөлім бар, онда сөзбе-сөз келтіргенде былай делінген: "Қаңлы билеушісі Лоюень елінде, Уананнан 12 300 ли жердегі Битянь қаласын мекендейді. Ол наместникке тәуелді емес. Әміршінің жазда болатын жеріне Лоюеннен жеті күнде жетуге болады. Халқы 120000 отбасынан, 600 000 адамнан тұрады; әскер саны 120 000 адам. Әдет-ғұрпы үлкен юечжимен бірдей. Қаңлы шығыс жағында ғұндарға бағынады...»6. Осы ғасырдың ортасына қарай олардың орналасу мәселелері жөнінде негізінен екі көзқарас: 1. Қаңлылар Ташкент жазирасынан Хорезмге дейінгі қос өзен арасындағы кең-байтақ жерді алып жатты; 2. Қаңлы иелігі Сырдария өзенінің сағасынан Ташкентке дейінгі алқапта шоғырланған, ал байырғы жерлері Сарысу өзенінің орта ағысынан сол өзен мен Шу өзенінде, Ұлытауға дейін орналасқан деген көзқарастар қалыптасты.