Қыпшақ хандығы – шамамен 11 – 13-ғасырларда қазіргі қазақ жерінде өмір сүрген мемлекеттік бірлестік. Қимақ (кимек) қағандығы ыдырағаннан кейін әскери-саяси билік қыпшақ ақсүйектерінің қолына көшті. Олар 11-ғасырдың 2-ширегінен бастап Арал мен Каспий өңірлерін жайлаған оғыз тайпаларын ығыстырды. “Оғыздар даласының” (Мафадат әл-ғұз) орнына Дешті Қыпшақ атауы орнықты. 11-ғасырдың ортасынан бастап қыпшақтар Еділден өтіп, батысқа қарай жылжиды. Кейіннен олар Византия империясы мен Болгария жеріне әлсін-әлсін шабуыл жасап, 1071 – 80 ж. Дунай өзеніне келіп жетті. Кейбір рулары басқа түркі тайпаларымен бірлесе отырып, Кіші Азияға тарай бастады. 11 – 12-ғасырларда Алтай мен Ертістен бастап Карпат пен Дунайға дейін созылған даланы мекендеген халықтардың бәрі қыпшақтар деп аталды. 12-ғасырдың ортасынан олар Сырдария бойындағы қалалар үшін Хорезммен соғысты. Қыпшақ ақсүйектерінің бір бөлігі Хорезм шаһына қызмет етті, сондықтан 13-ғасырдың басында хорезмдіктер Сыр бойына толық иелік етіп, Торғай, Ырғыз, Есіл, Нұра өзендерін жайлаған қыпшақтарға жорық жасай бастады. Шыңғыс хан шапқыншылығы қарсаңында қыпшақтар ыдырау алдында тұрды. Таққа тек бөрілі руынан шыққандар мұрагерлік жолмен сайланды. Олар ежелгі түркі дәстүрі бойынша 2 қанатқа бөлінді. Кейіннен Шыңғыс хан әскерлері ретінде Дешті Қыпшаққа Орталық Азиядан келіп сіңген түркі-моңғол тайпалары (керей, меркіт, найман, уақ, жалайыр, қоңырат, т.б.) мен Жошы хан ұрпақтары жергілікті қыпшақтармен араласып, біртұтас халыққа айналды. Сондықтан көп ұзамай Алтын Орда халықтары “Қыпшақ ұлысы”, “Қыпшақ тілдес халықтар” деген жалпылама атаумен аталып кетті. 13-ғасырдың аяғында Алтын Орданың құрамындағы қыпшақ тайпаларының этникалық негізінде құрылған автономиялық бірлестік – Ақ Орда күшейе бастады. 14-ғасырдың аяқ кезінен бастап Ақ Орданы мекендеген қыпшақ тайпалары “өзбек” деген жалпылама атаумен аталды. 15-ғасырдың орта тұсынан бастап “өзбек” терминін “қазақ” атауы ығыстырып шығарды.[1][2]
В 60-е годы сложилось два центра радикального направления. Один -вокруг редакции "Колокола", издаваемого А.Г. Герценом в Лондоне. Он пропагандировал свою теорию "общинного социализма" и резко критиковал грабительские условия освобождения крестьян. Второй центр возник в России вокруг редакции журнала "Современник". Его идеологом стал Н.Г. Чернышевский, кумир разночинной молодежи того времени. Он также критиковал правительство за сущность реформы, мечтал о социализме, но, в отличие от А.И. Герцена, видел необходимость использования Россией опыта европейской модели развития.
На основе идей Н.Г. Чернышевского образовалось несколько тайных организаций: кружок "Великорусе" (1861-1863), "Земля и воля" (1861-1864). В них входили Н.А. и А.А. Серно-Соловьевичи, Г.Е. Благосветлов, Н.И. Утин и др. "Левые" радикалы поставили задачу подготовки народной революции. Для этого землевольцы развернули активную издательскую деятельность в своей нелегальной типографии. В журнале "Земля и воля", в прокламациях "Барским крестьянам от их доброжелателей поклон", "К молодому поколению", "Молодая Россия", "К солдатам", "Что нужно делать войску", "Великорусе" они разъясняли народу задачи предстоящей революции, обосновывали необходимость ликвидации самодержавия и демократического преобразования России, справедливого решения аграрного вопроса. Своим программным документом землевольцы считали статью Н.П. Огарева "Что нужно народу?", опубликованную в июне 1861 г. в "Колоколе". Статья предостерегала народ от преждевременных, неподготовленных выступлений, призывала к объединению всех революционных сил.
"Земля и воля". Это была первая крупная революционно-демократическая организация. В нее входило несколько сотен членов из разных социальных слоев: чиновники, офицеры, литераторы, студенты. Организацию возглавлял Русский центральный народный комитет. Отделения общества были созданы в Петербурге, Москве, Твери, Казани, Нижнем Новгороде, Харькове и других городах. В конце 1862 г. к "Земле и воле" примкнула русская военно-революционная организация, созданная в Царстве Польском.
Объяснение:
Қыпшақ хандығы – шамамен 11 – 13-ғасырларда қазіргі қазақ жерінде өмір сүрген мемлекеттік бірлестік. Қимақ (кимек) қағандығы ыдырағаннан кейін әскери-саяси билік қыпшақ ақсүйектерінің қолына көшті. Олар 11-ғасырдың 2-ширегінен бастап Арал мен Каспий өңірлерін жайлаған оғыз тайпаларын ығыстырды. “Оғыздар даласының” (Мафадат әл-ғұз) орнына Дешті Қыпшақ атауы орнықты. 11-ғасырдың ортасынан бастап қыпшақтар Еділден өтіп, батысқа қарай жылжиды. Кейіннен олар Византия империясы мен Болгария жеріне әлсін-әлсін шабуыл жасап, 1071 – 80 ж. Дунай өзеніне келіп жетті. Кейбір рулары басқа түркі тайпаларымен бірлесе отырып, Кіші Азияға тарай бастады. 11 – 12-ғасырларда Алтай мен Ертістен бастап Карпат пен Дунайға дейін созылған даланы мекендеген халықтардың бәрі қыпшақтар деп аталды. 12-ғасырдың ортасынан олар Сырдария бойындағы қалалар үшін Хорезммен соғысты. Қыпшақ ақсүйектерінің бір бөлігі Хорезм шаһына қызмет етті, сондықтан 13-ғасырдың басында хорезмдіктер Сыр бойына толық иелік етіп, Торғай, Ырғыз, Есіл, Нұра өзендерін жайлаған қыпшақтарға жорық жасай бастады. Шыңғыс хан шапқыншылығы қарсаңында қыпшақтар ыдырау алдында тұрды. Таққа тек бөрілі руынан шыққандар мұрагерлік жолмен сайланды. Олар ежелгі түркі дәстүрі бойынша 2 қанатқа бөлінді. Кейіннен Шыңғыс хан әскерлері ретінде Дешті Қыпшаққа Орталық Азиядан келіп сіңген түркі-моңғол тайпалары (керей, меркіт, найман, уақ, жалайыр, қоңырат, т.б.) мен Жошы хан ұрпақтары жергілікті қыпшақтармен араласып, біртұтас халыққа айналды. Сондықтан көп ұзамай Алтын Орда халықтары “Қыпшақ ұлысы”, “Қыпшақ тілдес халықтар” деген жалпылама атаумен аталып кетті. 13-ғасырдың аяғында Алтын Орданың құрамындағы қыпшақ тайпаларының этникалық негізінде құрылған автономиялық бірлестік – Ақ Орда күшейе бастады. 14-ғасырдың аяқ кезінен бастап Ақ Орданы мекендеген қыпшақ тайпалары “өзбек” деген жалпылама атаумен аталды. 15-ғасырдың орта тұсынан бастап “өзбек” терминін “қазақ” атауы ығыстырып шығарды.[1][2]
На основе идей Н.Г. Чернышевского образовалось несколько тайных организаций: кружок "Великорусе" (1861-1863), "Земля и воля" (1861-1864). В них входили Н.А. и А.А. Серно-Соловьевичи, Г.Е. Благосветлов, Н.И. Утин и др. "Левые" радикалы поставили задачу подготовки народной революции. Для этого землевольцы развернули активную издательскую деятельность в своей нелегальной типографии. В журнале "Земля и воля", в прокламациях "Барским крестьянам от их доброжелателей поклон", "К молодому поколению", "Молодая Россия", "К солдатам", "Что нужно делать войску", "Великорусе" они разъясняли народу задачи предстоящей революции, обосновывали необходимость ликвидации самодержавия и демократического преобразования России, справедливого решения аграрного вопроса. Своим программным документом землевольцы считали статью Н.П. Огарева "Что нужно народу?", опубликованную в июне 1861 г. в "Колоколе". Статья предостерегала народ от преждевременных, неподготовленных выступлений, призывала к объединению всех революционных сил.
"Земля и воля". Это была первая крупная революционно-демократическая организация. В нее входило несколько сотен членов из разных социальных слоев: чиновники, офицеры, литераторы, студенты. Организацию возглавлял Русский центральный народный комитет. Отделения общества были созданы в Петербурге, Москве, Твери, Казани, Нижнем Новгороде, Харькове и других городах. В конце 1862 г. к "Земле и воле" примкнула русская военно-революционная организация, созданная в Царстве Польском.