03.12.2020 ж. 8 Г сыныбы. Тест тапсырмалары Көптік жалғауы жалғанбайтын қатарды табыңыз.
А) Заман, кесте, көңіл.
B) 2 кг алма, тары, мол.
С) Байланыс, төбе, сандық.
D) Жілік, соқпақ, бала.
E) Қуаныш, кезең, мәтін.
Тәуелденген зат есімдерге қосымшасы өзгеріп жалғанатын септіктер қатарын көрсетіңіз.
А) Ілік, атау, барыс.
B) Ілік, жатыс, шығыс.
С) Барыс, табыс, жатыс.
D) Табыс, жатыс, шығыс.
E) Жатыс, шығыс, көмекес.
Зат есімнің анықтауыш қызметіндегі сөзін табыңыз.
A) Анасының тілін алмаған азапқа қалады.
B) Кең болсаң, кем болмайсың.
C) Ол әрең келеді.
D) Абай қатты қуанды.
E) Мұның тамыры тереңде.
Сөйлемнен анықтауыш қызметін атқарып тұрған сын есімді белгілеңіз.
Жақсының жақсылығын айт, нұры тасысын.
A) Жақсының.
B) Жақсылығын.
C) Айт.
D) Нұры.
E) Тасысын.
Сөйлемнен баяндауыш қызметін атқарып тұрған сын есімді белгілеңіз.
Сен бір артық көркемсің.
A) Сен.
B) Бір.
C) Артық.
D) Жоқ.
E) Көркемсің.
Сөйлемнен пысықтауыш қызметін атқарып тұрған сын есімді көрсетіңіз.
Өлеңмен сөзді желдей құйындатқан.
A) Өлеңмен.
B) Сөзді.
C) Желдей.
D) Құйындатқан.
E) Жоқ.
Сөйлемнен сан есімді көрсетіңіз.
Біз екі-екіден бөліндік.
A) Біз.
B) Екі-екіден
C) Әдемі.
D) Бөліндік.
E) Пысықтауышы жоқ.
Етістіктің болжалды келер шақ түрін табыңыз.
A) Бармақпын.
B) Кетпекпіз.
C) Алмадық.
D) Айтқанмын.
E) Келерміз.
Етістіктің мақсатты келер шақ түрін көрсетіңіз.
A) Жазбақпын.
B) Айтармын.
C) Келмеспіз.
D) Сөйлепті.
E) Тартты.
Дұрыс жауап: А
Ауыспалы өткен шақта тұрған сөзді анықтаңыз.
A) Қарайтынмын.
B) Айтқанмын.
C) Келіппін.
D) Болыпты.
E) Өсіпті.
Сөздердің орын тәртібі арқылы байланысын табыңыз.
A) Оқушылардың кітабы.
B) Ақырына дейін күту.
C) Алтын сәуле.
D) Ғылымды егеру.
E) Қиялға шомылу.
Сөздердің септеулік шылау арқылы байланысын анықтаңыз.
A) Айтқан сайын түсіну.
B) Әр түрлі.
C) Астанаға бару.
D) Гүлдердің иісі.
E) Әтір себу.
Сөздердің жалғау арқылы байланысын көрсетіңіз.
A) Арман үшін аттану.
B) Білімді азамат.
C) Үш дәптер.
D) Биік дәреже.
E) Көлдің жағасында.
Сөздердің жалғау арқылы байланысын көрсетіңіз.
A) Соңғы қоңырау.
B) Ауылға қайту.
C) Әділ болу.
D) Аяқ асты.
E) Әзер жету.
Сөздердің орын тәртібі арқылы байланысын табыңыз.
A) Далаға шығу.
B) Ғарышқа сапар.
C) Үйіне қарай кету.
D) Ну орман.
E) Балаларды жинау.
Септеулік шылаумен байланысып тұрған тіркесті көрсетіңіз.
A) Жиналыстан кейін.
B) Қазыбектің жоспары.
C) Қамысты көл.
D) Туыс адам.
E) Орта мектеп.
Жалғаулық шылау арқылы байланысып тұрған тіркесті табыңыз.
A) Әлия оқыды.
B) Ақ пен қара.
C) Мектепке дейін.
D) Мектепке қарай.
E) Сен отыр.
Есімді сөз тіркесін көрсетіңіз.
A) Біліміне таңғалды.
B) Әнді тыңдады.
C) Кеше келді.
D) Бесінші сынып.
E) Көп ойланды.
Сөз тіркесінің түрін көрсетіңіз.
A) 5.
B) 2.
C) 3.
D) 4.
E) 1.
Лепті сөйлемді анықтаңыз.
A) Па! Шіркіннің сөзі!
B) Мынау қоян жепті ғой.
C) Не күдігіңіз бар еді?
D) Қандай айғақ таптыңыз?
E) Ертең қызық болады.
Бұйрықты сөйлемді көрсетіңіз.
A) Алатаудың көркін айтсаңшы, шіркін!
B) Ауылға ақындар келді.
C) Мен шебер бола алар ма екенмін?
D) Осы жағдай сенің де есіңде болсын.
E) Мәселесі шешілді.
Сөйлемді анықтаңыз.
A) Тепсе темір үзетін.
B) Ақ шағала.
C) Қызыл күрең шай.
D) Суға жүзу жарысы.
E) Біз жидек тердік.
Абайдың "Жетінші сөзінде" ұшырасатын "жанның тамағы" деген күрделі философиялық ұғым бар. Оны Абай біздің санамыздан тыс өмір сүретін объективті дүниенің санада сәулеленуі нәтижесіңде пайда болатын ғылым, білімнің жинақталған қоры ретінде қарайды.
Осы себептен де Абай: "... құмарланып, жиған қазынамызды көбейтсек керек, бұл жанның тамағы еді",— деп қайыра түсінік беріп отыр...
Абай Құнанбаев қара сөз кітабының авторы
Абайдай ұстаз ақынның бұл "Жетінші сөзде" көздеген мақсаты адамның бойыңда туа пайда болатын жан құмары арқылы өз ұрпағының санасына тек қана жанның пайдалы тамақтарын сіңдіру еді. Міне, Абайдың ағартушылық көзқарасының тамыр алған бір саласының қайнар көзі осы жақта жатыр.
Абай бұл бағыттағы ойларын өзге сөзбен "Ғылым таппай мақтанба" т.б. өлеңдерінде айтқан. Мұнда ол "жанның тамағы туралы" ұғымды өз заманынын тұрғысынан келіп, "адам болу" үшін қажет көп керектермен ауыстырады. Ақын толық адамболу туралы өзінің жүйелі де қалыптасқан көзқарасының тезисін ұсынады. Онысы:
Адам болам десеңіз...
Бес нәрседен қашық бол...,—
Бес нәрсеге асық бол, - деген жолдарда жатыр.
Ақынның бүкіл шығармаларындағы негізгі бір тұтас тақырыпта өзекті идея болған. Абайдың пікірінше, ішкі рухани казынамыздың молығуы тікелей өзіміздің қолымыздағы іс. Осы реуішті пікір Абайдың "Он тоғызыншы сөзінде" де қайталанады.Абайдың дүние танымы бойынша сананың, ақылдың пайда болуы күнделікті өмір тәжірибесінің нәтижесінен ғана туындайтын табиғи құбылыс. Соңдықтан да Абай "Он тоғызыншы сөзінде":
"Адам ата-анадан туғаңда есті болмайды: есітіп, көріп, ұстап, татып ескерсе, дүниедегі жақсы, жаманды таниды-дағы, сондайдан білгені, көргені көп болған адам білімді болады. Естілердің айтқан сөздерін ескеріп жүрген кісі өзі де есті болады... Сол естілерден есітіп білген жақсы нәрселерді ескерсе, жаман дегеннен сақтанса, соңда іске жарайды, сонда адам десе болады", — деп жоғарыдағы өлең үзіндісендегі ойын осы сөзіңде одан ары кеңіте отырып дамытатынын көруге болады.
ответ:– Сәлем. Есімің кім?
– Сәлем. Аяжан, сенің ше?
– Әсем. Олимпиадаға қандай пән бойынша қатысуға келдің?
– Қазақ тілі. Өзің? Біздің мектепке қош келіпсің.Қай мектептенсің?
– Математика. №3 мектеп.
– Бұл мектепті мен көрмеппін. Айтып бересің бе?
– Әрине. Менің мектебім 4 қабатты. Сыртын ақ кірпіштер қоршаған, ал шатыры қоңыр. Біздің мектептің ауласы үлкен. Спорт алаңының өзі көптеген спорт түрлеріне арналған. Әрі аулада ағаштар, гүлдердің небір түрі өседі.
– Асханасы қандай? Кітапхана ше?
– Асханасы сендердікіне қарағанда кіші, бірақ тағамдары арзандау. Кітапхана 2-қабатта. Іші кең әрі кітапханашы апай бізде сондай мейірімді. Кейде тәттілер беріп тұрады.
– Керемет. Мен барып көргім келеді.
– Мүмкін осындай байқаулар боп жатса келе жатарсың. Жарайды, кездескенше. Қорытындысы шығып жатыр.
– Иә, сау бол!
Объяснение:на тему "моя школа"