1. «Қалай қарай?» қай үстеудің сұрағы? А) мақсат В) мезгіл С) мекен Д) қимыл-сын Е) мөлшер 2. Үстеуден жасалған етістікті табыңыз.

А) сылтаурат В) тездет c) жылтырат Д) қарайт Е)

менменсiн

3. Сөйлемде үстеу қандай қызмет атқарып тұрғанын

анықтаңыз.

«Кешегiнi есіне алып, қысылып қалды».

А) анықтауыш В) толықтауыш С) пысықтауыш Д) бастауыш

Е) баяндауыш

4. Бастауыш қызметіндегі үстеуді табыңыз.

А) Ол бүгін келді.

B) Ертеңінді ойлап әрекет жаса.

С) Ол кешелерi ойын баласы еді.

Д) Жақсылықтың ерте-кешi жоқ.

E) Ол кейінірек барады.

5. Күрделі үстеуден жасалған пысықтауышты табыңыз.

А) Ол таңсәріден бері демалған жоқ.

В) Жазда ауылға барамыз. C) Кешкісін әкем қалаға кетті.

Д) Ол таңғы асқа әрең үлгерді.

Е) Ол амалсыздан үндемеді. 6. Бiрiккен үстеуді табыңыз.

А) қолма-қол В) қанненқаперсіз С) бүрсігүні Д) таңғысын Е)

қасақана

7. Сын есіммен тіркесетін үстеу түрін табыңыз.

А) мекен В) мезгіл С) күшейткіш Д) қимыл-сын Е) мақсат

8. Қай үстеу асырмалы шырай жасауға қатысады.

А) мөлшер В) мезгіл С) мақсат Д) күшейткіш Е) себеп

салдар

9. Туынды үстеуді табыңыз.

А) шалқасынан B) ешқашан C) қалай қарай Д) біршама Е)

әжептәуір

10. Туынды үстеудің жұрнағын табыңыз. А) -дай В) -даған С) -ың Д) -ғыр Е) -лық​

Қойбағар таңбалы тасы – Оңтүстік Қаратаудағы тасқа қашалған суреттер. Қойбағар суреттері Шымкент облысындағы Созақ ауданы, Сызған кеңшарының оңтүстік-батыс жағында Қаратау сілемдерінде (теңіз деңгейінен 700 метр биіктікте) орналасқан. Суреттердің көп бөлігі қойтастарға салынған. Қойбағарда 1200-ден астам суретті қойтас бар. Ондағы суреттер саны 3045-ке жетеді. Негізінен жабайы аңдар мен жылқылар, арқар, таутеке, адамның жабайы бұқаға, ешкіге аңшылығы, бір топ иттің ешкілерге шабуылы бейнеленген. Суреттердің кейбіреуі көлемі жағынан тіпті үлкен болып келеді. Мысалы, кейбір түйе суреттерінің ұзындығы 1-2 метрге жетеді. Бір қызығы – түйелердің бір-біріне байланып жүгіріп келе жатқан суреттері. Қойбағарда көбірек кездесетін суреттер тобына арба дөңгелектері жатады. Ондағы дөңгелектер саны кейде екеу, кейде төртеу болып келеді. Қойбағар таңбалы тасы- Оңтүстік Қаратаудағы тасқа қашалған суреттер. Қойбағар суреттері Шымкент облысындағы Созақ ауданы Сызған кеңшарының оңтүстік-батыс жығанда Қаратау сілемдерінде (теңіз деңгейінен 700м биіктікте) орналасқан. Суреттердің көп бөлігі қойтастарға салынған. Қойбағарда 1200-ден астам суретті қойтас бар. Ондағы суреттер саны 3045-ке жетеді. Негізінен, жабайы аңдар мен жылқылар, арқар, таутеке, адамның жабайы бұқаға, ешкіге аңшылығы, бір топ иттің ешкілерге шабуылы бейнеленген. Суреттердің кейбіреуі көлемі жағынан тіпті үлкен болып келеді. Мысалы, кейбір түйе суреттерінің ұзындығы 1-2м-ге жетеді. Бір қызығы - түйелердің бір-біріне байланып жүгіріп келе жатқан суреттері. Қойбағардан көбірек кездесетін суреттер тобына арба дөңгелектері жатады. Қойбағардың түйеге жегілген арбаларының дөңгелегі кейде екеу немесе төртеу болып келеді.

Қорық– аумағындағы барлық табиғи кешен толығымен шаруашылыққа пайдаланылудан алынған және үкіметтің қорғауында болатын жер не су кеңістігі; типтік, сирек кездесетін және бірегей табиғи кешендерді бүкіл компоненттерінің жиынтығымен қоса, сол қалпында сақтауға арналған, арнайы қорғау режимі бекітілген ерекше қорғалатын табиғи аумақ. Қорықтың негізгі міндеті – қорғауға алынған табиғат кешенін (эталондық табиғи экожүйелерді), сондай-ақ, осы аумаққа тән организмдердің гендік қорын сақтау және қалпына келтіру, табиғи құбылыстардың даму заңдылықтарын ғылыми тұрғыдан кеңінен зерттеу. Қорық аумағын шаруашылық мақсат үшін пайдалануға болмайды. Қорық қорғалатын аумақ қана емес, сонымен қатар табиғатты қорғау жөніндегі мемлекеттік ғылыми мекеме болып табылады. Мұнда жабайы хайуанаттарға санақ жүргізу әдістері, оларға әсер ететін факторлар анықталып, саны сиреп бара жатқан жануарлар мен қоры азайып кеткен өсімдік түрлерін қалпына келтіру мәселесі терең зерттеледі. Қорықтағы табиғи ресурстарды сақтаудың жолдары белгіленеді. Қазақстанда Ақсу-Жабағылы қорығы, Алматы қорығы, Барсакелмес қорығы, Қорғалжын қорығы, Марқакөл қорығы, Наурызым қорығы, Үстірт қорығы,Алакөл, Батыс Алтай қорықтары бар; қ. Биосфералық қорық.[1]