1. Арал экологиясын жақсартуға байланысты қандай шаралар жос- парланған? 2. Кіші теңіз суының молаюы қандай оң өзгерістер алып келеді? 3. Мәтіндегі соңғы сөйлемді қалай түсінесіздер? Өз ойларыңызды білдіріңіздер. сурактарга жауап
Қазақ ұлттық ауыз-үйде, сияқты айнада, халықтың жаны, оның тарихының, тұрмыс-салттар қамтылды.Ертеден қазақ халықтың ең айырым сипатымен қонақжайлылық болды. Аяулы қонақты бауырмал кездестірді, ең мәртебелі жерге деген отырғызды, алды асатты, не үйде бол-.В бірінші кезекті қонаққа қымыз, шұбат немесе айран, кейін - шай сүтпен немесе қаймақтармен, баурсаками, мейізбен, иримшиком, куртом әперді. Кейін шайнамалар жылқы етімнен немесе қой етімнен - казы тиіс, шужук, жал, жая, сур-ет, карта, кабырга. Көрінген үстелде сөзсіз шелпектер бидайдың ұнынан болды. Көрінген дастарқанның сәнімен және ең излюбленным табақпен бас қазақтардың ет қазақша ылғи саналды. Обячно тұнбаның еті кесек-кесек емесбөлшекте- тілімдермен әперді. Ие етті кесті, асат- бас-басы қонақты лакомыми асамдармен: шылыпшын кости және сирақты мәртебелі қарт-қарияларға тапсырды, төстікті - жездеге немесе абысынға, мойнақ омыртқа - қыздарға және т.д. Ең мәртебелі қонаққа ие айрықша қиюмен қойдың қайнаулы басын преподносил
Қайырын өзің көресің, — дейді қазақ xалқы. Қайырымдылық-адамзат бойындағы ерекше бір қасиет болып саналады. Қайырымдылық ізгіліктің, адамның адамға деген таза ниетін, адамгершілік қарым-қатынасын көрсететін адамдардың бір-біріне деген сүйіспеншілігі мен көмегі.
Қазіргі таңда елімізде түрлі іс-шаралар мен акциялар, қайырымдылық қорлары арқылы қол ұшын созатын ізгі жандар көбейіп келеді. Қайырымдылық жасауға мемлекет тарапынан да көп көңіл бөлініп отыр. Жақсылық жасайтын жандар әрқашан және әркезде табылады. Осы орайда Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университетінің "Көмек" Қоғамдық Қорының еріктілері жақсылық жасаудан еш аянбаған. Қазіргі кезде әрбір адам жылы сөзге, мейірімге мұқтаж, өзгелердің көмегіне зәру. Сондықтан да "Көмек" Қоғамдық Қорының еріктілері балалар үйімен барынша байланыс жасауды ұйғарған. Әр жұма сайын университеттің жүректері мейірімге толы студенттері балалар үйіне барып, түрлі тақырыпта әңгімелер, қосымша сабақтар, концерттер өткізеді.
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті — Қазақстанның жетекші классикалық университеті мәртебесіне ие Қазақстан білімі мен ғылымының ірі орталығы, жоғары кәсіби, жоғары оқу орнынан кейінгі білім мен ғылымның инновациялық дамуының ұлттық көшбасшысы. Университет ұжымы студенттерге сапалы білім берумен қатар, олардың тұлға ретінде қалыптасуына зор мән береді. Ал осындай көшбасы студенттердің қалай білім алатынын, қоғамдық жұмысқа қалай араласатынын көзбен көрген балалар үйінің жеткіншектері келешекте ел қамын күйттейтін, қайырымды болуға барынша тырысатын ұлағатты ұрпақ болып ер жетері даусыз.
Жақсылық жасау — имандылықтың, тәрбиеліліктің, парасаттылықтың айқын көрінісі. «Не берсең де балаға бер, бала үшін жаса» — деген халқымыздың игі дәстүрі қазіргі кезде қайырымдылық қоғамдарының іс-тәжірибелерімен жалғастырылып келеді.
Есекеева Айнаш Акимсаловна Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университетіндегі Құқық факультетінің аға оқытушысы
Қазақ ұлттық ауыз-үйде, сияқты айнада, халықтың жаны, оның тарихының, тұрмыс-салттар қамтылды.Ертеден қазақ халықтың ең айырым сипатымен қонақжайлылық болды. Аяулы қонақты бауырмал кездестірді, ең мәртебелі жерге деген отырғызды, алды асатты, не үйде бол-.В бірінші кезекті қонаққа қымыз, шұбат немесе айран, кейін - шай сүтпен немесе қаймақтармен, баурсаками, мейізбен, иримшиком, куртом әперді. Кейін шайнамалар жылқы етімнен немесе қой етімнен - казы тиіс, шужук, жал, жая, сур-ет, карта, кабырга. Көрінген үстелде сөзсіз шелпектер бидайдың ұнынан болды. Көрінген дастарқанның сәнімен және ең излюбленным табақпен бас қазақтардың ет қазақша ылғи саналды. Обячно тұнбаның еті кесек-кесек емесбөлшекте- тілімдермен әперді. Ие етті кесті, асат- бас-басы қонақты лакомыми асамдармен: шылыпшын кости және сирақты мәртебелі қарт-қарияларға тапсырды, төстікті - жездеге немесе абысынға, мойнақ омыртқа - қыздарға және т.д. Ең мәртебелі қонаққа ие айрықша қиюмен қойдың қайнаулы басын преподносил
Қайырымдылық жасасаң,
Қайырын өзің көресің, — дейді қазақ xалқы. Қайырымдылық-адамзат бойындағы ерекше бір қасиет болып саналады. Қайырымдылық ізгіліктің, адамның адамға деген таза ниетін, адамгершілік қарым-қатынасын көрсететін адамдардың бір-біріне деген сүйіспеншілігі мен көмегі.
Қазіргі таңда елімізде түрлі іс-шаралар мен акциялар, қайырымдылық қорлары арқылы қол ұшын созатын ізгі жандар көбейіп келеді. Қайырымдылық жасауға мемлекет тарапынан да көп көңіл бөлініп отыр. Жақсылық жасайтын жандар әрқашан және әркезде табылады. Осы орайда Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университетінің "Көмек" Қоғамдық Қорының еріктілері жақсылық жасаудан еш аянбаған. Қазіргі кезде әрбір адам жылы сөзге, мейірімге мұқтаж, өзгелердің көмегіне зәру. Сондықтан да "Көмек" Қоғамдық Қорының еріктілері балалар үйімен барынша байланыс жасауды ұйғарған. Әр жұма сайын университеттің жүректері мейірімге толы студенттері балалар үйіне барып, түрлі тақырыпта әңгімелер, қосымша сабақтар, концерттер өткізеді.
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті — Қазақстанның жетекші классикалық университеті мәртебесіне ие Қазақстан білімі мен ғылымының ірі орталығы, жоғары кәсіби, жоғары оқу орнынан кейінгі білім мен ғылымның инновациялық дамуының ұлттық көшбасшысы. Университет ұжымы студенттерге сапалы білім берумен қатар, олардың тұлға ретінде қалыптасуына зор мән береді. Ал осындай көшбасы студенттердің қалай білім алатынын, қоғамдық жұмысқа қалай араласатынын көзбен көрген балалар үйінің жеткіншектері келешекте ел қамын күйттейтін, қайырымды болуға барынша тырысатын ұлағатты ұрпақ болып ер жетері даусыз.
Жақсылық жасау — имандылықтың, тәрбиеліліктің, парасаттылықтың айқын көрінісі. «Не берсең де балаға бер, бала үшін жаса» — деген халқымыздың игі дәстүрі қазіргі кезде қайырымдылық қоғамдарының іс-тәжірибелерімен жалғастырылып келеді.
Есекеева Айнаш Акимсаловна Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университетіндегі Құқық факультетінің аға оқытушысы