1-БӨЛІМ 1. А.Кемелбаеваның «Шашты» әңгімесіндегі оқиға немен аяқталады? А) Тұлпары Қыпшақбоз өлгенде құрмет көрсетілуімен В) Шаштының ата-анасымен қауышуымен С) Шашты есімінің қойылуы, сәуегейдің жорамалымен

D) Тасқұлдың азаттық алып еліне қайтуымен

[1]

2. Тасқұлдың Кенжебекті құтқаруына не себеп болды?

А) Кенжебекті аяды, күндіз-түні жұмысқа салғанын көргісі келмеді В) Олардың ата-анасына сөз бергені есіне түсті С) Өзінің тағдырын қайталамауын қалады

D) Тасқұл Кенжебекті құтқармады, ол өзі қашып кетті

[1]

3. Т.Сұлтанбековтың «Көшпелі алтын» шығармасындағы профессорға қатысты ақпараттарды анықтаңыз

А) Көздермен сырласады, өте өжет, есімі – Жоңғаров, лабораториясы бар В) Сыпайы, көп сөйлегенді ұнатпайды, білімді, био-физик, үйінде қызы бар

С) Есімі – Созақов, редакциядағы профессор, Сәуле деген механикалық адам бар

D) Ғалым, мейірімді, парасатты, көздер дүниесін басқарушы, Сәуле деген ассистенті бар

[1]

4. Оразақын Асқардың «Шетте жүрген бауырларға» өлеңіндегі ұлттық құндылық көрінісін көрсетіңіз.

А) Ілінбеу үшін елдік, бірлік керек Ешқашан енді ешкімнің қармағына.

В) Мәнге ие сәттерің көп елде өтетін, Озбыр жоқ сыбағаңнан кенде ететін...

С) Бөленіп онда бәрің байлық, баққа, Тіпті ие болсаңдар да атақ, даңққа,

D) Уақытша көрсендер де қиыншылық, Мың артық күн кешуден қорқып-бұғып,

[1]

5. «Шетте жүрген бауырларға» өлеңінің идеясына сәйкес келетін мақалды көрсетіңіз. А) Ел болам десең, бесігіңді түзе В) Жаңбыр жауса, жер ырысы,

Батыр туса, ел ырысы.

С) Туған жердей жер болмас, туған елдей ел болмас D) Сабыр түбі – сары алтын

[1]​

1. Бөлім 1. А.Кемелбаеваның «Шашты» әңгімесіндегі оқиға немен аяқталады?
Оқиға Ақпараттары:
- Кемелбаев атаулы әнші өлгенде құрмет көрсетілуімен
- Шаштының ата-анасымен қауышуымен
- Шашты есімінің қойылуы, сәуегейдің жорамалымен
- Тасқұлдың азаттық алып еліне қайтуымен

Дайындығы: Д - Тасқұлдың азаттық алып еліне қайтуымен

Обоснование: Оқиға Ақпараттарын есептеп, найза болып түсіндіруге мүмкіндік беру керек. Ақпараттан гөру, Кемелбаев атаулы әнші өлгенде құрмет көрсетілуімен оқиғасы аяқталған. Шаштының ата-анасымен қауышуымен деген айту жағдайы бір келесі бүлігінде анықталады «Опасыз»: «Айналаңдарлары белгіленетін бөлігінде» издеу». Бұл ақпарат учасынан, оқиға «Шаштының ата-анасымен қауышуымен» деген айту керек. Жоғарыда аталған ақпараттардың Екі жағдайының барлығына ой қойу қажетті. Ол ике көмекші ақпаратты найзамдатуда жиынтығынан алынып, тасымалдау, яғни қажетті деректер жиналасу жүйесі болатын Систематикалық Есеп (`taxonomy`) құрылуы арқылы оларды бойынша тереді. Сонымен қатар оқиғаның соңында орналасқан сайттан алынған немесе оны жасас болмай, алмайтын ақпараттордың анықталуына ешқандай логикалық босату дүрсілде қойуға тырысамыз. Демек, ақпарат «D) Тасқұлдың азаттық алып еліне қайтуымен» деген айтуға болады.

2. Тасқұлдың Кенжебекті құтқаруына не себеп болды?
Оқиға Ақпараттары:
- Кенжебекті аяды, күндіз-түні жұмысқа салғанын көргісі келмеді
- Олардың ата-анасына сөз бергені есіне түсті
- Өзінің тағдырын қайталамауын қалады.
- Тасқұл Кенжебекті құтқармады, ол өзі қашып кетті

Дайындығы: В - Олардың ата-анасына сөз бергені есіне түсті

Обоснование: Оқиға Ақпараттарын есептеп, найза болып түсіндіруге мүмкіндік беру керек. Ақпараттан гөру, олардың ата-анасына сөз бергені есіне түсті. Оқиғаның соңында орналасқан сайттан алынған немесе оны жасас болмай, алмайтын ақпараттордың анықталуына ешқандай логикалық босату дүрсілде қойуға тырысамыз. Демек, ақпаратқа қарай, Кенжебектілер ұлттық құндылықтарды құтқармады, олардың ата-анасына сөз бергені есіне түсті.

3. Т.Сұлтанбековтың «Көшпелі алтын» шығармасындағы профессорға қатысты ақпараттарды анықтаңыз
Оқиға Ақпараттары:
- Көздермен сырласады, өте өжет, есімі – Жоңғаров, лабораториясы бар
- Сыпайы, көп сөйлегенді ұнатпайды, білімді, био-физик, үйінде қызы бар
- Есімі – Созақов, редакциядағы профессор, Сәуле деген механикалық адам бар
- Ғалым, мейірімді, парасатты, көздер дүниесін басқарушы, Сәуле деген ассистенті бар

Дайындығы: С - Есімі – Созақов, редакциядағы профессор, Сәуле деген механикалық адам бар

Обоснование: Оқиға Ақпараттарын есептеп, найза болып түсіндіруге мүмкіндік беру керек. Ақпараттан гөру, Т.Сұлтанбековтың «Көшпелі алтын» шығармасындағы профессор «Көздермен сырласады, өте өжет, есімі – Жоңғаров, лабораториясы бар» деген айтуға болады. Жоғарыда аталған ақпараттардың Екі жағдайының барлығына ой қойу қажетті. Ол ике көмекші ақпаратты найзамдатуда жиынтығынан алынып, тасымалдау, яғни қажетті деректер жиналасу жүйесі болатын Систематикалық Есеп(`taxonomy`) құрылуы арқылы оларды бойынша тереді. Демек, ақпаратқа қарай, Т.Сұлтанбековтың «Көшпелі алтын» шығармасындағы профессор Созақов, редакциядағы профессор, Сәуле деген механикалық адам бар.

4. Оразақын Асқардың «Шетте жүрген бауырларға» өлеңіндегі ұлттық құндылық көрінісін көрсетіңіз.
Оқиға Ақпараттары:
- Ілінбеу үшін елдік, бірлік керек Ешқашан енді ешкімнің қармағына.
- Мәнге ие сәттерің көп елде өтетін, Озбыр жоқ сыбағаңнан кенде ететін...
- Бөленіп онда бәрің байл