мұрат мөңкеұлының "қыз" өлеңіндегі қыз сипатын әнші-ақындар шығармашылығындағы қыз бейнесімен салыстыра талдап жазыңыз
қазақтың мұңы, зары, арманы, үміті, ардағы, аманаты, тарихы, өмірі-бәрі-бәрі қазақ қызының кірпігінде тұрғандай көрінеді. ұлт болып ұйысуда, жұрт болып жұмылуда, халық болып қайрат танытуда қазақ қызының атқарар ролі, алар орны ерекше.
міне, осы қазақ қызына арнап өлең шығармаған ақындар, сұлулығына тамсанып жырлаған жыршылар,қазақта кемде кем. соның ішінде м.мөңкеұлының «қыз» өлеңі өте ерекше. бұл өлеңді оқи отырып, ойыма «қыз жібек» жыры түседі. екі шығарманың қандай ұқсастықтары мен айырмашылықтары бар?
бір жағынан ұқсастықтарына тоқталсақ. м.мөңкеұлының өлеңіндегі қыз сипаты: ақ моншақтай әдемі, әдемілігі соншалықты, ақ жүзінің сәулесі жерге түссе сары алтындай көрінеді. ол-құрбыларының алды болған байдың қызы.
тісі- маржандай, сөзі-жағымды ,,сөйлесе, тілінен сүт шығады. келген қасынан кеткісі келметін. сол сияқты ұқсастықпен, қыз жібек бейнесінде әдемілігі соншалықты , әлемді мойындатады .көзі жанып тұрған шырақтай,мдидары-қоғалы көлдің құрағындай. бойы –ұзын, білегі-жіңішке,белі нәзік.
екінші жағынан, айырмашылықтарын да қарастыруға болады. м.мөңке ұлының «қыз»өлеңінде қазақ халқының салт-дәстүрінің бірі-қызды құтты орнына қондыру бейнеленген. автордың айтпағы, «қыз мұраты –кету»демекші, қыз өз ата-анасының дәулетіне шалықтап өскенімен ,бір күні ол да ұясынан ұшып, өз орнын табады.
ал жібек образы эпоста идеал болып суреттеледі. жібек тірі жанды менсінбейді, бұла боп өскен ерке әрі өр мінезді.сонымен қатар,онда қыз сипаты ғана емес, қыздың сезімі бейнеленген. сұлулығымен қоса, әйел екендігі көрінеді.
эссемді қортындыласам,екі шығармадағы қыз сипаты ұқсас болғанмен, олардың әрқайсысы жеке тұлға.біріншідегі қыз сипаты тұрмыс құрарға дейінгі болса, екіншідегі тұрмыстағы сипат болып табылады. қай шығарманы алсақ та,ертедегі қазақ қызының бейнесі шебер суреттелген деп ойлаймын.
Табиғаттың әрбір маусымы ерекше болатыны сөзсіз. Әр маусымның өзіне тән қызығы мен сейіл-серуені бар. Соның ішінде қыс мезгілі де өзіндік кіршіксіз аппақ қарымен, қаһарлы мінезімен, сықырлаған аязымен ерекше. Бұл мезгілде адамдар табиғаттың құпиясын, ерекше бір ұмытылмас сәттерін тамашалайды. Қара жердің бетін басқан аққұба ару сияқты үлпілдеген ақ ұлпа қар айналаға сән бергендей. Әркім бұл мезгілді асыға күтетіні рас. Бірі шаналарын арқалап, биік жоталарға, таулы қыраттарға бет түзейді. Дала төсінде қолдан сырғанақ жасайтын қызықты кездерде өз алдына бір бөлек әңгіме. Қолдарына шана сүйреген балалар, жүздері күлкіге толы адамдар барлығы бейне бір қыстың суығын емес, оның жылы нұрын, ыстық тартар сәулесін тауып алғандай қуанады. Даланың табиғаты тып-тыныш қалпынан, маужыраған күйінен серпіле түскендей күйде. Алатаудың сілемдері мен биік жоталарындағы қыс көріністері көздің жауын алады. Басында қашанда қар жататын қарт Алатау ару Алматының көркіне көрік қосып тұрғандай көрінеді. Ақындар жырға қосқан, әншілер әнге қосқан Алатау қыс мезгілінде ерекше сұлу ғой, шіркін! Қыс мезгілін тағы да асыға күтуіміздің бір себебі - Жаңа жыл. Сірә, бұл мейрамды еңбектеген баладан, еңкейген қартқа дейін күтетіні айдан анық. Бүлдіршіндер аппақ қардан аққала жасап, шырша безендіріп, аяз ата мен ақша қарды көруге асығады. Барлығы ақ тілектерін білдіріп, сыйлықтарын береді. Қылышын сүйретіп жеткен қаһарлы қыстың бізге берер қызығы мен қуанышы көп. Осындай естен кетпес оқиғаларға толы қыс мезгілін керемет деуге толық негіз бар. Қыстың ғажайып ұмытылмас шақтары адам жанына шуағын шашып, нұрын төге түскендей, көтеріңкі көңіл-күй сыйлайды.
Толығырақ: https://massaget.kz/okushyilarga/shyigarma/22691/ Материалды көшіріп басқанда Massaget.kz сайтына гиперсілтеме міндетті түрде қойылуы тиіс. Авторлық құқықты сақтаңыз
ответ:
мұрат мөңкеұлының "қыз" өлеңіндегі қыз сипатын әнші-ақындар шығармашылығындағы қыз бейнесімен салыстыра талдап жазыңыз
қазақтың мұңы, зары, арманы, үміті, ардағы, аманаты, тарихы, өмірі-бәрі-бәрі қазақ қызының кірпігінде тұрғандай көрінеді. ұлт болып ұйысуда, жұрт болып жұмылуда, халық болып қайрат танытуда қазақ қызының атқарар ролі, алар орны ерекше.
міне, осы қазақ қызына арнап өлең шығармаған ақындар, сұлулығына тамсанып жырлаған жыршылар,қазақта кемде кем. соның ішінде м.мөңкеұлының «қыз» өлеңі өте ерекше. бұл өлеңді оқи отырып, ойыма «қыз жібек» жыры түседі. екі шығарманың қандай ұқсастықтары мен айырмашылықтары бар?
бір жағынан ұқсастықтарына тоқталсақ. м.мөңкеұлының өлеңіндегі қыз сипаты: ақ моншақтай әдемі, әдемілігі соншалықты, ақ жүзінің сәулесі жерге түссе сары алтындай көрінеді. ол-құрбыларының алды болған байдың қызы.
тісі- маржандай, сөзі-жағымды ,,сөйлесе, тілінен сүт шығады. келген қасынан кеткісі келметін. сол сияқты ұқсастықпен, қыз жібек бейнесінде әдемілігі соншалықты , әлемді мойындатады .көзі жанып тұрған шырақтай,мдидары-қоғалы көлдің құрағындай. бойы –ұзын, білегі-жіңішке,белі нәзік.
екінші жағынан, айырмашылықтарын да қарастыруға болады. м.мөңке ұлының «қыз»өлеңінде қазақ халқының салт-дәстүрінің бірі-қызды құтты орнына қондыру бейнеленген. автордың айтпағы, «қыз мұраты –кету»демекші, қыз өз ата-анасының дәулетіне шалықтап өскенімен ,бір күні ол да ұясынан ұшып, өз орнын табады.
ал жібек образы эпоста идеал болып суреттеледі. жібек тірі жанды менсінбейді, бұла боп өскен ерке әрі өр мінезді.сонымен қатар,онда қыз сипаты ғана емес, қыздың сезімі бейнеленген. сұлулығымен қоса, әйел екендігі көрінеді.
эссемді қортындыласам,екі шығармадағы қыз сипаты ұқсас болғанмен, олардың әрқайсысы жеке тұлға.біріншідегі қыз сипаты тұрмыс құрарға дейінгі болса, екіншідегі тұрмыстағы сипат болып табылады. қай шығарманы алсақ та,ертедегі қазақ қызының бейнесі шебер суреттелген деп ойлаймын.
Толығырақ: https://massaget.kz/okushyilarga/shyigarma/22691/
Материалды көшіріп басқанда Massaget.kz сайтына гиперсілтеме міндетті түрде қойылуы тиіс. Авторлық құқықты сақтаңыз