1 из 2 ІІ тоқсан
«Сүйіспеншілік пен достық» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
ІІ нұсқа
Сынып: 7 « » Оқушының аты-жөні:
Мерзімі: 07.12.2020
1-тапсырма. Мәтінді оқып, көтерілген мәселені анықтаңыз. Көтерілген мәселе бойынша проблемалық сұрақ құрастырыңыз.
Достық туралы бірер сөз
Бұрын адал достық ең жоғарғы адами құндылық саналатын, сондықтан оны белгілі ақындар жырға қосқан. Біздің ойымызша, бұрын достыққа үлкен сезіммен және жауапкершілікпен қараған. Достық үшін құрбан болуға да дайын болған. Бұрын асыл қасиет саналған достық бүгінде жай ғана қарым-қатынас немесе іскери байланыспен ғана шектеледі. Яғни, қазіргі таңдағы қарым-қатынас киноға бару және бірге отырып теледидар қарау шеңберінде қалған сияқты.
Дос табу оңай, ал оны сақтау қиын. Достық қатынасқа нәзіктікпен қарап, берік сақтау керек. Өйткені ол да баптауды қажет ететін нәзік өсімдік сияқты. Біздер достықты сақтау үшін жан-тәнімізбен еңбектенуіміз керек. Қайтарымын қажет етпей, берудің жолдарын үйрену керек. Сенім мен жарқын көңіл – достықты берік ететін тірек саналады. Өзі шынайы дос бола білген адамның достары да көп болады және жер бетінде өзін жалғыз сезінбейді.
Ертеректе ел ішінде Әйтімбет деген сөзге шешен кісі болыпты. Бір отырыста Әйтімбет шешенге замандастары: «Достық нешеу?» – деп сұрақ қояды. Сонда Әйтімбет тұрып:
– Достықтың екі түрі болады. Бірі - адал достық, екіншісі - амал достық.
– Дұрыс-ақ. Енді оларды қалай ажырата аламыз? – дегендерге:
– Адал достық – өмірлік нұсқа болады, амал достықтың өрісі қысқа болады, – деп жауап берген екен Әйтімбет. Түсіне білгенге керемет ғибратты сөз екені даусыз. Сондықтан өмірлік нұсқа болатын адал дос болуға ұмтылайық.
№
Көтерілген мәселені анықтайтын сөйлем
Проблемалық сұрақ (ықтимал жауап)
1
2
2-тапсырма. Мәтінді түсініп оқып, еліктеу сөздерді тап. Оларды мағынасына қарай ажыратып жазыңдар.
Омырауымды сипалап таппаған галстугым иығыма шығып кеткен екен. Бұрып әкеп орнына қойдым да, зып беріп сыныпқа кірдім. Балалар дүр етіп түрегелді. Есіме мұғалім айтқанда ғана түсіп, бүйірімнің түп жағы қып ете қалды. «Масқара! Сұрай қалса, масқара болдым-ау! » Жантас мұрнын уқалап, тырп-тырп басып, тақтаға шықты. Біз ду күліп жібердік.
Шіркін-ай қоңырау сыңғыр-сыңғыр етсе, жаным қалар еді-ау! Жаным қылп етіп мұрнымның ұшына келді.
-Қадыров. Төбемнен шатыр етіп жай түскендей болды. Жарайды, отыр, Қадыров.
2 из 2
Буын-буынымнан әл кетіп, орныма сылқ ете түстім.
(Б.Соқпақбаев «Менің атым - Қожа»)
вот нашла в интернете)
Содан бері бір жылға тарта уақыт өтті. Тағы да міне, күз келіп қалды.
Жомарт күз! Алтын күз деп жылдың осы тамаша мерзіміне қастерлеп тағылмаған ат бар ма? Дарқан күзді тіліне тиек етіп жырламаған ақын-жазушы, күз бейнесі жүрегін толқытпаған суретші бар ма?
Күз тынысы, күз өңі, күз әуезі шабытына шабыт қосып, шалқытпаған нәзік жанды музыкант бар ма? Иә, ондай таланттар өмірде жоқ шығар. Күз келгенін далада телегей-теңіз астық дариясының сары ала тартқан дидарына қарап білесің. Ал қалада да күзге салым жаппай сарғая бастайтын нәрселер бар. Күз келгенін қалада осыдан да байқауға болады.
Табиғат пен адамның мінезі де ұқсас. Табиғат мейір төксе, бар әлем құлпырып жүре береді. Адамның мейірімі де осындай. «Жылы-жылы сөйлесең, жылан іннен шығады», — дегендей, жағымды сөз, әдепті қылық, пайымды әрекет адам жанын жадыратып, уайымын, қайғысы мен қасіретін ұмыттырады, жағдайын жеңілдетеді, өмірге құлшынысын арттырады. Халық өзін қоршаған табиғаттың мінез, әдет қалыптарын өзіне алады және мәңгіге алады.
Табиғат пен адам, егіз әлем ретінде, бірін-бірі күтуге, аялауға міндетті. Олар бір-біріне сый, құрмет жасауға тиіс болса, сол Әр адамның туған жері болады.Туған жер-біздің туып өскен жеріміз.Адам туған жерді елімен,өткен күндермен және болашақпен байланыстырады.Қай жерде болса да адам өз туған жерін сағынады."Туған жердей жер болмас,туған елдей ел болмас"-дейді халық.Менің туған жерім-Қазақстан.Қазақстан-ірі мемлекеттердің бірі.Қазақстанның кең даласы,биік таулары,көгілдір көлдері сұлулығымен көз тартады.( здесь еще пару предложений о Казахстане можно дописать)Менің туған жерім өте сұлу және мен оны сүйемін,мақтан тұтамын!сыйластықтың және бір түрі – адамның табиғатқа деген пейілі