1)Көсемшенің жұрнағын жазыңыз.
Ата, сіз отыр . . . тұрыңыз.
Сен ол үйге бар. . . берме
Ал, шырағым, сөйле. . . бер.
Кәрім сат. . . келді.
Үйге қонақтар кел. . . отыр.
2)Етістіктерге көсемшенің жұрнағын жазыңыз.
Қазақстан аумағының ширек бөлігін шөл мен шөлейт ал… жатыр. Қалған бөліктерін таулар, теңіздер мен көлдер ал… жатыр. Қазақстанның ауа райына солтүстіктің суық ауасы мен оңтүстіктің жылы желі әсер ет… турады. Қазақстанның оңтүстігінде көктемгі егіс жүр… жатса, солтүстігінде бұл кезде қарлы боран соғ…. тұрады. Құмды аймақтарда су бол… бермейді.
Мұнда жауын жау… бермейді. Сексеуіл суға бат… кетеді. Орман республика жерінің 3 пайызын ал… жатыр. Көлдер мен өзендерде қаз, үйрек кездес… береді.
Жинақтаңыз «тест»
Мына көсемшенің қайсысы жіктелмейді?
а) Барып б) Барғалы
ә) Келіп в) Келгелі
Қай сөйлемде көсемше бар?
а) Нағыз тәтті ұйқының шағы еді.
ә) Бас жағынан дарылдай сөйлеген әкесінің даусы оятып жіберді .
б) Сатай көзін қайта жұмды.
в) Үйдің іші әлі қараңғы екен.
Көсемшенің жұрнағы қайсы?
а) –лар, -лер, -дар, -дер, -тар, -тер.
ә) –ма, -ме, -ба, -бе, -па, -пе.
б) –қан, -кен,-ған, -ген.
в) –а, -е, -й, -ып, -іп, -п.
Көсемше қандай қызмет атқарып тұр?
Самат ағасының келгеніне қуанып жүр.
а) баяндауыш б) пысықтауыш
ә) анықтауыш в) бастауыш
Қай сөздің құрамында көсемшенің жұрнағы бар?
а) оқитын б) ұялмай
ә) бермес в) айтсын
Көсемшенің жұрнағын табыңыз
а) –лар, -лер, -дар, -дер б) –қыз, -кіз, -ғыз, -гіз
ә) –ғалы, -гелі, -қалы, -келі в) –қан, -кен, -ған, -ген
Етістіктің болжалды келер шақ түрінде тұрған сөзді көрсетіңіз:
а) келеді б) келмейді
ә) келермін в) келіп кетті
Етістіктің жедел өткен шақ түрін табыңыз:
а) баяндалған б) баяндама
ә) баяндалды в) баяндар
Тұйық етістікті табыңыз:
а) барса игі еді б) отыра кетті
ә) оқығысы келеді в) тез келу
Көсемшелі тіркесті табыңыз:
а) айтқан еді б) кеткен еді
ә) барғалы жүр в) көрмес болды
1, көсемше жұрнағы
ата, сіз отыра тұрыңыз.
сен, ол үйге бара берме.
ал, шығарым, сөйлей бер.
Кәрім сатқалы келді.
үйге қонақтар келіп отыр.
2-тап
ал-ып жатыр.
ал-ып жатыр
ет-іп тұрады
жүр-іп жатса
соғ-ып тұрады
бол-а бермейді
жау-а бермейді
бат-ып кетеді
ал-ып жатыр
кездес-е береді
Қай сөйлемде көсемше бар?
ә) Бас жағынан дарылдай сөйлеген әкесінің даусы оятып жіберді .
Көсемшенің жұрнағы қайсы?
в) –а, -е, -й, -ып, -іп, -п.
Көсемше қандай қызмет атқарып тұр?
Самат ағасының келгеніне қуанып жүр.
а) баяндауыш
Қай сөздің құрамында көсемшенің жұрнағы бар?
ә) бермес
Көсемшенің жұрнағын табыңыз
ә) –ғалы, -гелі, -қалы, -келі
Етістіктің болжалды келер шақ түрінде тұрған сөзді көрсетіңіз:
ә) келермін
Етістіктің жедел өткен шақ түрін табыңыз:
а) баяндалған
Тұйық етістікті табыңыз:
б) отыра кетті
Көсемшелі тіркесті табыңыз:
ә) барғалы жүр