1.Мәтін Таза бұлақ
Үш жолаушы бір бұлақтың ба-
сында бір-біріне кез бопты. Бүлақ
бір тастақ жерден шыққан, айнала-
сы қалың біткен ағаш жапырақтары
бұлақтың үстіне төгіліп, суы мұздай,
салқын, шыныдай жылтылдап түр-
ған сонша әдемі, таза бұлақ екен. Су
шыққан жеріне бір қазандай тасты
біреу ойып қорғаныш қылып, тастың
суағар жеріне жазу жазыпты:
- Әй, жолаушы, болсаң осы бұлақ-
тай бол, - деп. Манағы үш жолаушы
бұлақтан ішіп қанған соң жазуды
оқып, біреуі саудагер екен, ол айтты:
Бұл жазылған ақыл сөз екен, бұ-
лақ күн-түн тынбай ағып, алыс жер-
лерге барады, бара-бара кеңейіп, үл-
кейеді, бұған бөтен бұлақтар құйып,
сөйте бара үлкен өзен болып кетеді.
Мұнан мұрат сол: сен де, адам, тын-
бай қызмет қыл, еш уақытта жалқау-
ланып тоқтап қалма, сөйтсең, ақырын-
да, сен де зорайып мұратыңа жетесің
дегені ме деп білемін, - деді...
Жігіт айтты: - Менің ойыма бөтен
бір нәрсе келеді: бұл бұлақтың суы
бір орында тынып тұрып, шөп-ша-
лам түсіп, лай-қоқым болса, бұған
адам мен айуан мұнша ынтық болмас
еді; бұлақ күні-түні тынбай ағып та-
заланып тұрғаны үшін ынтық бола-
ды. Олай болса, жазудың мағынасы:
көңіліңді, өз бойыңды осы бұлақтай
таза сақта дегені ме деймін, - деді.
(Ы. Алтынсарин)
болымсыздық есімдігін табу
Қазақстан - көп ұлтты мемлекет.
Қазақстан Республикасы әлемде татулығы мен ұлтаралық бірлігі жарасқан ел ретінде танылған. Қазақстанның кең байтақ дархан жерінде жүзден астам ұлт өкілдері тату - тәтті өмір сүріп жатыр. Елімізде түрлі ұлт өкілдерінің татулық діңгегі ажыраған емес.
Біз жас ұрпақ осындай кең байтақ жеріміздің көгінде тек қана бейбіт құсы қалықтап ұшып, мемлекетіміз одан әрі көркейе беруін қолдаймыз. Себебі, бейбітшілік бар жерде, бақыт орнап, тыныштық болады. Одан әрі қарай да бейбітшілік пен татулықты сақтап, ынтымақтастықты ұстап тұрсақ, ата - бабаларымыз ақ найзаның ұшымен, ақ білектің күшімен қол жеткізген Тәуелсіздігіміз де мәңгі болмақ.
Бұл бір жағынан Елбасымыздың көреген саясатының арқасында деп білеміз. Болашақта жақсы білім алып, еліміздің гүлденіп, көркеюіне өзіміздің қомақты үлесімізді қосамыз деп білемін.
Әрбір азамат туған өлкесін, елін, жерін, салт-дәстүрін, тарихын құрметтейтін, сүйетін, мақтан тұтатын, Ұлтжанды азамат болу керек. Ол үшін өткенін біліп, бағалау керек. Өзі туған қасиетті Отанын оттан да ыстық бағалау, сүю керек деп ойлаймын. Барлық әлемде тыныштық орнап, бейбіт заманның ғұмыры баянды болғай! Себебі барлығымыз да бейбіт заманда өмір сүруге лайықпыз деп есептеймін.
Ата – ана туралы мақал – мәтелдер.
Ананың көңілі балада,
Баланың көңілі далада.
* * * * *
Жалғыз баласы атқа шапса,
Атасы ауылда тұрып
Тақымын қысады.
* * * * *
Ана жақсылығын,
Ауырсаң білерсің.
Қайын жақсылығын,
Қырырсаң білерсің.
* * * * *
Баланың өзі болғандай,
Келіннің өзі келгендей.
* * * * *
Ата-ананың қадірін
Балалы болғанда білерсің.
Ағайынның қадірін
Жалалы болғанда білерсің.
* * * * *
Ақ шашты ана:
«Жастығым - балам» дейді.
Ақылды бала:
«Ай-күнім - анам» дейді.
* * * * *
Ана алдында – құрмет,
Ата алдында – қызмет.
* * * * *
Малды баққан өсірер,
Баланы тапқан өсірер.
* * * * *
Бала –
Ананың бауыр еті көз нұры.
* * * * *
Мылқаудың тіліне анасы түсінеді.
* * * * *
Бесіктегі баланың
Күлгенін көрген бір мұрат.
Алдынан түсіп ананың
Жүргенін көрген бір мұрат.
* * * * *
Өз кемеріңнен шыққан баланы
Бал сүтіңмен бағарсың.
Бал сүтіңмен бақпасаң,
Қайтіп көңілін табарсың?!
* * * * *
Мейірімі мол ананың –
Жүрегі жылы, қолы кең.
Кең пейілді атаның
Жүзі жылы, жолы кең.
* * * * *
Ақ жаулығы ананың –
Ақ көрпесі баланың.
* * * * *
Ана алақанының аясы –
Ақы шынардың саясы.
* * * * *
Ананың сүті – бал,
Баланың тілі – бал.
* * * * *
Ана сүтін ақтамағанды
Ешкім мақтамайды.
* * * * *
Әкеден – ақыл,
Анадан – мейір.