1.Мәтінді оқып, сұрақтарға жауап жазыңыз.
Бабаларымыз ежелден «Өнер алды – қызыл тіл» деп сөз өнерін аса жоғары бағалаған. Ақындар сөз сайысы кезінде жеңіске жетудің жолын іздеп, нақты дәлелдер келтіріп, сөзбен жеңген.
Айтыста ақындардың импровизациясы, логикасы мен дәлелінің күштілігі анық байқалуы тиіс. Сөз өнерінің, образды, көркем ойлардың тілдік көрінісін айтыс өлеңдерінен көреміз.
Ақындар тіліндегі көркем құралдарының бірі – мақал -мәтелдер. Мақал-мәтелдердің көпшілігі игі қасиеттерге үндеу, уағыздау сипатында болады. Мақал-мәтелдердің ерекшелігі – мазмұны терең, аз сөзбен көп мағына береді және көпшілігі есте тез сақталады. Айтыс өлеңдеріндегі мақал-мәтелдер т ілдің эстетикалық қызметін күшейтіп, өлең сөзді әсерлі етеді. Ал қанатты сөздер мен мақал-мәтелдер әдеби тілімізді байытуға қосқан айтыс ақындарының үлесі екендігін көрсетеді.
Бабаларымыз ежелден нені аса жоғары бағалаған?
Айтыста ақындардың несі анық байқалуы тиіс?
Ақындар тіліндегі көркем құралдарының бірі не?
Айтыс өлеңдеріндегі мақал-мәтелдер қандай қызмет атқарады?
ответ:Үстеу (наречие) в казахском и русском языках выражает признак действия или качества.
В предложении неречие не изменяется, а примыкает в другому слову.
Мысалы: Ол қысқаша баяндама жасады. Мен кеш келдім.
При изучении наречия необходимо обратить внимание на окончания -ша, -ше, которые соответствуют русской приставке по в наречиях типа: орысша - по-русски, қазақша - по-казахски.
По своему значению үстеу (наречия) делятся на следующие разряды:
1. мекен үстеу (наречие места): әріде - вдали
2. мезгіл үстеу (наречие времени): ерте - рано
3. себеп-салдар үстеу (наречие причины): бекерге - напрасно
4. сын-бейне (наречие образа действия): балаша - по-детски
5. мақсат үстеу (наречие цели) - әдейі - нарочно
6. мөлшер үстеу (наречие количества и меры): екі рет - дважды
S tex por FÏJ regwlyarno provodït çempïonatı mïra étomw vïdw sporta boyınşa. Sorevnovatelnaya programma vklyuçaet lïçnoe pervenstvo ï mnogobore - çetıre wprajnenïya s predmetamï, ï komandnoe pervenstvo v grwppovıx wprajnenïyax. V programmw Olïmpïyskïx ïgr xwdojestvennaya gïmnastïka vxodït s 1984 goda. Razıgrıvalos lïçnoe pervenstvo v mnogobore - wprajnenïya s obrwçem, myaçom, bwlavamï ï lentoy. so skakalkoy, obrwçem, myaçom ï bwlavamï - 1992 jılı v V 1988 godw v mnogobore vıpolnyalïs wprajnenïya so skakalkoy, obrwçem, bwlavamï ï lentoy. Programma Olïmpïyskïx ïgr 1996 goda rasşïrena za sçet vklyuçenïya pervenstva v grwppovıx wprajnenïyax. Otbor dlya wçastïya v Olïmpïyskïx ïgrax proïzvodïtsya rezwltatam çempïonata mïra, predşestvwyuşçego Olïmpïyskïx ïgr po. S 1998 goda v ïndïvïdwalnoy programme wçastvwyut 24 gïmnastkï, ïz nïx 19 otobranı na çempïonate mïra. Pyat stran, zanyavşïx s 1 po 5-e mesta, delegïrwyut po 2 gïmnastkï - vsego 10. Eşçe 9 gïmnastok - ot stran, kotorıe zanyalï posledwyuşçïe mesta v sorevnovanïyax. 5 ostavşïxsya mest prednaznaçenı dlya lwçşïx predstavïtelnïc pyatï kontïnentov. Grwppovıe wprajnenïya - 8 komand, zanyavşïx s 1 po 8-e mesta na çempïonate mïra, plyus dva mesta dlya lwçşïx sbornıx komand ostavşïxsya kontïnentov, ne popavşïx v pervwyu vosmerkw. Çempïonatı xwdojestvennoy gïmnastïke provodyatsya s 1963 jılğı boyınşa Mïra.