1. Мәтінді оқып, тест сұрақтарына жауап бер. ТАҚЫРЫП ҚОЙ ! Ғарышқа кімдер ұшады? Осыған дейін ғарышқа ұшқыштар ғана іріктелетін. Қазіргі кезеңде ғарышқа ғалымдар мен инженерлер ұшырылуда. Мысалы, 2017 жылы NASA ғарышкерлері қатарына он екі адам іріктеуден өткен екен. Оның ішінде инженерлер, әскери дәрігерлер мен мұхитты зерттеуші ғалымдар бар. Олар ғарышта түрлі зерттеулер жүргізеді. Ғарышкерлерді таңдаудағы бірінші шарт – дене дайындығы сынақтарын жақсы тапсыруы. Сынақ кезінде үміткерлердің күш-қайраты ғана емес, шыдамдылығы да жоғары бағаланады. Әрі қарай оқу мен жаттығу басталады. Әуелі екі жыл – жалпы ғарыштық дайындық, одан соң топтағы жаттығу. Барлық сынақтардан өткен маман экипаж құрамына алынып, тағы 18-24 ай ұшуға дайындықтан өтеді. Ғарышкер болғысы келген адам барлығы алты жыл жан-жақты дайындалуы керек. Олар жұлдызды аспан картасын жаттаудан бастап күрделі құрылғылармен жұмыс жасауды үйренеді. Су ғарыштағы салмақсыздық жағдайына үйренуге көмектеседі, сондықтан аквалангімен, кейін скафандрмен суда жүзуге жаттығады. Жылдам ұшатын реактивті ұшақтармен аспанға көтеріледі, кейде күніне 40 рет ұшуға тура келеді. Ғарышкер бірнеше тілді де білуі қажет.«OYLA» ғылыми-көпшілік басылымы *
2. Мәтінге сай тақырыпты таңдаңыз. *
Ғарышқа ұшуға дайындық
Ашық ғарыш кеңістігі
Ұшқыштардың ерліктері
3. Мәтіндегі сан есім *
жиырма
он жеті
он екі
4. Мәтіндегі «шыдамдылығы» сөзінің синонимі *
төзімділігі
жомарттығы
ержүректігі
5. Мәтінде қолданылған сын есім *
жылдам ұшатын
жұлдызды аспан
дене дайындығы
6.Мәтіннің екінші және үшінші абзацтарына ортақ ой
ғалымдардың ғарышқа ұшуы туралы
ғарышкерлердің дайындығы туралы
ашық ғарыш кеңістігіне шығу туралы
7.Үнді дауыссыз дыбыстан басталатын сөз *
суда
маман
жоғары
8. Мәтінде кездесетін реттік сан есім
алты
екеу
бірінші
9.Мәтінде дұрыс жазылған сөз *
жаттығыу
инженер
құрұлғы
риактивті
10.Мәтіндегі синоним сөздер *
сынақ, жаттығу
күш, қайрат
іріктеу, ұшыру
11. Берілген мәтін түрі *
құттықтау
мақала
өмірбаян
12.Болжалдық сан есімнің жұрнақтарын көрсетіңіз. *
ау, -еу
ыншы, -інші
дай, -дей
дан, -ден
13.Ұяң дауыссыздан басталған қосымшаны табыңыз. *
Терезелер.
Доптың.
Қызға.
Баласыңдар.
14. Мәтінде кездесетін мамандық атауы
тарихшы
спортшы
биолог
дәрігер
15.Экипаж құрамына алыну талабы *
бірнеше тіл білу
жақсы дене дайындығы
топпен тіл табысу
побыстрее соч
Тәуелсіздік – еліміздің ең басты мерекесі. Қазақстанның жаңа дәуірде қол жеткізген барлық табысының қайнар көзі – Тәуелсіздік. Тәуелсіз ел болғандығымыздың арқасында ғана Қазақстанның сөзі мен ісін бүкіл әлем таныды. Дүниенің бір бұрышында қазақ деген халықтың үлкен істер тындыра алатын өресі мықты, өрісі кең халық екенін әлем білді. Қазақстанның биік табысына қол жеткізген президенттік билік және осы жылдары оның басында үздіксіз болған Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың жеке факторы екеніне де ешкім күмәндана алмайды.Қазірде елімізге тыныштық заман орнап, қой үстіне бозторғай жұмыртқалаған заман келді деп мақтанышпен айта аламыз. Артқа тастаған жиырма жылдың ішінде не атқардық деген сауал туса, тізбектеп сөзбен жеткізу мүмкін емес. Бір мемлекетке жетерлік іс тындырылды және жүзеге асырылды. Экономикалық жағдайымыз жақсарып, әл-ауқатымыз артты. Қазақ мектептері мен балабақшалар саны артты. Білім мен денсаулық жағдайына аса мән берілді. өзге елдермен қарым-қатынасымыз жақсарып, саяси және мәдени қатынастар да үдей түсті. Елімізідің барлық саласындағы қызметкерлерге, шет елдің түрлі саладағы мамандарымен тәжірибе алмасуға жағдай жасалды. Осының бәрі тәуелсіз елдің мақтанышы деуге болады. Еліміздің туы көкте қалықтап, ынтымағы жарасқан ел болайық!
Объяснение:Соңғы кездері латын әліпбиіне көшу туралы мәселе жиі қозғалып, Елбасымыз кезекті жолдауларының бірінде латын қарпіне көшу мәселесіне тоқтала келіп: «Біз 2025 жылдан бастап әліпбиімізді латын қарпіне, латын әліпбиіне көшіруге кірісуіміз керек. Бұл — ұлт болып шешуге тиіс принципті мәселе» деген болатын. Кейбір тіл мамандары латын әрпіне көшу уақыт талабы екенін айта келіп, кейінгі ұрпақ қазіргі 42 әріпке қарағанда 33 таңбадан тұратын латын әліпбиін тез үйреніп алады деген ойын білдіреді.
Жалпы латын қарпіне көшудің артықшылықтарына тоқтала кетсек, біріншіден, тіліміздегі қазіргі жат дыбыстарды таңбалайтын әріптерді қысқартып, сол арқылы қазақ тілінің табиғи таза қалпын сақтауға мүмкіндік аламыз. Екіншіден, қазақ тілін оқытқан уақытта басы артық таңбаларға қатысты емле, ережелердің қысқаратыны белгілі. Ол мектептен бастап барлық оқу орындарында оқыту үрдісін жеңілдетеді. Уақыт та, қаржы да үнемделеді. Үшіншіден, латын әліпбиіне көшу – қазақ тілінің халықаралық дәрежеге шығуына жол ашады. Қазақ тіліне компьютерлік жаңа технологиялар арқылы халықаралық ақпарат кеңістігіне кірігуге тиімді жолдар ашылады. Төртіншіден, түбі бір түркі дүниесі, негізінен, латынды қолданады.
Жалпы алғанда жастар Елбасының бұл бастамасын қолдап, латын әліпбиіне көшуге оң көзқараспен қарайды.