1. Мәтіндерді оқып, ортақ ойды табыңдар. Талғам мен талғамсыздық адамның қай дәстүрде, қай ортада осилендігіне, алған тәрбиесіне, парасатына байланысты. Талғамға да торбие керек. ( www.elarna.com/horu 2162...joh) Талғамның мөлшері балалық шақтан бастау алады: туғаи ҷисмида корген, білгені, естігенінің мәні зор. Кішкентайынан не нәрсеге оуестенсе, сол тұрақты қызығушылығын дамытады. ( www.elarna.com/horu_2162 ...jok) 1. Талғамның қалыптасуына не осер етеді? 2. Талғам мен қызығушылықтың арасында байланыс бар ма? 3. Кез келген әнді тыңдап, кез келген кітапты оқи бересіңдер ме? Кез келген киім, кие бересіңдер ме? Талғамдарың, қалай қалыптасып келеді? Ойланып көріңдер.

Адамның табиғатқа әсерінен жануарлар мен өсімдіктер қырғынға ұшырауда, соның салдарынан ағзаның көптеген түрлері жойылып кету шегіне жетті. Мәселен, 90-жылдардың ортасына дейін, 40 жыл бойы бөкен Қазақстандағы негізгі кәсіптік жануар болды. 1991-1993 жылдар аралығында 800-900 мың бөкендер бар еді. 1998 жылы - 470 мың, 2001 жылы - 80 мың, ал 2003 жылы бар болғаны 21 мың бөкен қалды. Үкімет каулыларымен бөкендердің барлық түрін аулауға тыйым салынды. Бөкен Қызыл кітапқа енгізілген жоқ, бірақ осал, тіпті қиын-қыстау қауіп төнген түр мәртебесінде тұр. Оның санын қалпына келтіруде едәуір каржы салынып, аң шаруашылығы мен өзге ұйымдардың қарқынды күш жұмсауы қоса тапсырылды. Сөйтіп бөкен саны 30 мыңға жетті. Бірақ 2015 жылы бөкен ауруға ұшырап, 30 мыңнан бөкеннен 10 мың бөкен қалды.

Жалпы адамзаттық құндылық — бір заттың маңыздылығы, пайдалылығы. Сырттай құндылық зат не құбылыстың қасиеті болып анықталады. Алайда оның маңыздылығы мен пайдалылығы табиғаттан, объекттің ішкі құрылымының әсерінен емес, адам болмысына енген, адам оған құштар не қажеттілік сезетін нақты қасиеттердің субъективті бағалануынан болады. Құндылықтар жүйесі адамның күнделікті қоғамдық не жеке тұрмыстық бағдарында, оның айналасындағы заттар мен құбылыстарға қарым-қатынасының орнауында орын алады. Мысалға, стақан сусын ішу құралы ретінде өз пайдалы қасиетін тұтынушы құндылығы ретінде, материалдық игілік ретінде көрсетеді. Еңбек өнімі және тауар айналымының заты ретінде, стақан экономикалық құндылық, бағалық ретінде болады. Егер стақан өнер заты болса, ол тағы да эстетикалық құндылық, көркемдікке ие болады.