сема891

02.03.2022 03:08 •  Қазақ тiлi

1.Оқылым. Мәтінді оқып, мәтін мазмұны бойынша тапсырмаларды орындаңыз.

Бабаларымыз төрт түлікке ерекше көңіл бөлген. Орі ас-ауқаты, әрі киімі, әрі көлiri, кымы - ем, әрі байлығы болғандықтан, қазақ үшін осы торт түлік мал аса қымбатты дүние болғаны белгілі. Еңбеккор казак халкы мал өнімдерін өте орынды пайдаланып отырған

Төрт түлік малдың ішіндегі ең касиеттісі түйе болып есепсаrен. Ол кырык күн

шеде шыдамды, жүк артса – колік, жесе - ст, ал жуні киімге жараған. Қазақтар түйенің

жүнінен түйе жүн шекпендер киген. од женіл әрі жұмсақ сырт киім болған. Түйе күшті, жүйрік, шыдамды жануар. Казактың каснетті малдарының бірі – жылқы. Жылқы малын аса жоғары бағалаған

казактар оны улкен ас-тоїйларда жарыска салып, бас бәйгесіне мол дүние беретін болған. Ер азаматтарға жасалатын сыйдын да үлкені ат мінгізіп, шапан жабу болған. Түйе мен жылқыны, егінді келік ретінде пайдаланады, шанаға, арбаға, малға жетеді, салт та мінеді.

Сиыр малы момакан. Қазақтар үшін көбінесе тамакка жараған, ет, сүт, айран, каймак, май, құрт, ірімшік сияқты сиырдың берген берекесі болған. Сиырды кейде кешке де, егіске де пайдаланып отырған. Сиыры жок уй ас-ауқаты жұтан уй болып есептелген.

Қой – торт түлік малдың ішіндегі казактың ең сүйіктісі десе де болады. Өзі майла, есімтал, момакан, те ет алып, қонақ кәдеге асарап отыратын, суті маїлы арі жугымды кой малын ата-бабамыз ерекше қастерлеген. Қой өсу жасына орай козы, марка, тоқты, бағыдан, тұсак, азбан, ісск, кошкар, саулык деп аталады. Ешкі де казактар үшін өсімтал малдың бірі болгандыктан, кадірлі. Ешкінің егі жеңіл әрі сінімді, сүті аса құнарлы болады.

Төрт түлік малдың өзі қадірлейтін басын казактар басқаrа бермеген, онда жұтаңдық орнап калады деп есептеген. Әрбір рудың өз малына салатын таңбасы болган. Оны олар малдын кулагына, мүйіnіне, жамбасына салатын болған,

1. Қазақтың төрт түлік малыш атаңыз.

2. Жылқы малының пайдасы мен ерекшелігін атап жазыңы.

3. Казак халкы үшін өсімтал мал кайсысы?

А) сиыр, кой. В) жылкы, ешкі

С) ешкі, кой Д) түйе, бұзау

1

4. Сын есімді белгілеңіз,

А) сүт, аран В) күшті, мүйіз

С) есептеген, мінеді

Д) шыдамды, кадірлі

5. Сөйлемді толыктырыны «Сыйлык ретінде ұсынылатын ең үлкені... »

6. Берілген сөздердің синонимін табыңыз

кымбатты

колдану

2. Жазылым.

Суреттерді пайдаланып, осы оқиға туралы баяндап, алыстағы досыңызға хат жазыңыз. Хатта

оқшау сөздерді қолданыңыз, тыныс белгілерін койыныз.

Kaakam.

Сіз ата-анаңызбен бірге ұлттық аспаптар оркестрінін концертіне барышы. Концерт унады ма диамады ма?

Неліктен?

Кандай сезімде болдыцы ?​