1. Шығарманы сюжеттік-композициялық құрылысына талдап, жанрын, фабуласын, сюжетін анықтаңдар.
2. Әңгіме мазмұнына сүйеніп, Тортайға мінездеме беріңдер.
Тортай тағдыры туралы әңгімелеңдер.
3. «Ойлаудың алты қалпағы» әдісі арқылы алты топқа бө-
лініп, өз көзқарастарыңды білдіріңдер. «Ақ қалпақ» (проблемаға қатысты деректерді талассыз келтіреді), «сары калпақ» (үзіндінің жағымды тұстарын айтады), «қара
қалпақ» (шығарманың жағымсыз тұстарын айтады), «Кок
калпак» (талдау жасайды, топтар «Не үшін?» «Неге?
Неге байланысты?» деген сұрақтарға жауап іздейді),
жасыл қалпақ» (шығармаға қатысты тың идеялар мен
болжамдар айтады), «қызыл қалпақ» (оқиғаны оқу бары-
сында бастан кешірген сезімдерін тұжырымдайды).
4. Әңгіме мазмұны бойынша оңай және қиын сұрақтар
кестесін құрастырыңдар. Кестенің сол жағына өз түсі-
ніктерің бойынша оңай, ал оң жағына қиын сұрақтарды
келтіріңдер. Оңай сұрақтар дегеніміз мәтінде жауабы
бар сауалдар; ал қиын сұрақтар жауабы мəтінде жоқ,
өзіндік тұрғыдан жауап беруге бағытталған сауалдар.
Оңай сұрақтар
Қиын сұрақтар
5. Шығарма кейіпкерлерінің іс-әрекетіне талдау жасап,
«Түйін» кестесін толтырыңдар.
Менің ойымша...
Себебін былай түсіндіремін...
Мына фактілермен дәлелдей
аламын...
Былай қорытамын...
6. Әңгімеден эпитет, теңеу, мақал-мәтел, фразеологизм-
дерді табыңдар.
7. Туындыны аяқтаудың нұсқасын ұсыныңдар.
МНЕ НУЖЕН ОТВЕТ
Флюгер (голл. vleugel - қанат) - желдің бағыты мен жылдамдығын анықтайтын аспап. Желдің бағытын Флюгердің вертикаль осіне желдің әсерінен еркін қозғалып тұратындай етіп орнатылған флюгарка көрсетеді. Флюгарканың қарсы салмақтық ұшы әр уақытта желге қарсы орнатылады және бағыты өзінен төменірек орнатылған румбалар өрнегі арқылы анықталады. Флюгердің жоғарғы бөлігінде желдің жылдамдығын көрсететін арнаулы шкала бойымен вертикаль бағытта, желдің жылдамдығына сай еркін қозғалып тұратын металл тақта орнатылған. Флюгер ашық жерге, 8-10 м биіктікке орнатылады.
Қазақ зиялыларының шығармашылық мұрасын айқындайды
Шығармалар
Шығарманың негізгі идеясы
«Қазағым».
Қазағым, таянды ғой қылта мойын,
Жер, мал кетіп, бос қалды біздің қойын.
Қарашы өзіңе өзің көз жүгіртіп,
Жара бұдан былай күлкі-ойын.
Жетті енді қам жер мезгіл, жатпа бекер,
Ойламау келешекті түпке жетер.
Надандық қоршап алған тұс-тұс жақтан,
Жан қорқып, дене тітіреп, есің кетер.
Тасталық болыстыққа таласуды,
Таласып, жаман кезбен қарасуды.
Мың-мыңның төгілуі жетер енді,
Ізделік аққан бұлақ - қара суды.
Бар жерді күннен-күнге алып жатыр,
Хохолдар алып қала салып жатыр
/Мағжан Жұмабаев/
«Адасқан өмір».
Ұғынбаймын ешкімнен бар деп жаза.
Қастық деген не нәрсе: көрінген дос;
Қайғы деген не нәрсе: көңілім қош.
Алдау, күндеу, айла не — мен білмеймін,
Жүрегімде түкпір жоқ сүюден бос.
Мен білмеймін жалыну, жағынуды,
«Ресім», «ұлтық», «құдай» деп табынуды.
/Сұлтанмахмұт Торайғыров/