1-тапсырма. Қарсылықты бағыныңқы сөйлемдерге синтаксистік талдау жасаңыз.
Мұстафа одан жаман кектене түскенмен, мен енді ол үйден кетпеуге бел байладым. Күн көрісі біреуге байланысты бола тұра, ол жақсы ат мінуді, жақсы киім киюді ұнатады. Дəулеті мол бола тұра, мұншама жасақсыз, мұншама салақ үйді көрген емен . Бұл күнде Құнанбай өлсе де, құнанбайлық құрымапты. Өзеннің суы тайыз болғанмен, жағасы тік.

Әрбір өсімдіктер мен жануарлар табиғаттың бірегей, бірегей жаратылысы. Өмірден арылтатын барлық түрлер кез-келген күш-жігермен қайта жасалмайды: мұнда ғылыми ой мен техникалық прогресс дәрменсіз және әлсіз. Кішкентай гүлді немесе құсты жоғалту арқылы біз Жер планетасының бір бөлігін, Жердің бір бөлігін жоғалтып аламыз деп ойлау қиын! Сондықтан жер бетінде шөптер, құстар, жүзжылдық эмендер мен кішкентай қаз тәрізді өмір сүрген өмірдің әртүрлілігін сақтау қаншалықты маңызды екенін ойланайық. Кім, егер болмасақ, біздің ұрпағымыз, біздің табиғатымыздың байлығынан кейінгі ұрпаққа жауапты. Сондай-ақ, біз жаратылған нәрсені жоюға құқығымыз жоқ, сондықтан біз басқа жануарлардың тағдырын шеше алмаймыз, бақытымыз, әлі тірі.

«Су –тіршілік көзі» Су- баға жетпес байлық. Жер бетінде барлық тіршілік суға байланысты. Дүние жүзіндегі барлық халықтар сияқты қазақ халқы да ерте заманда өзен,көл,бұлақ,әсіресе құдық суының тазалығына қатты көңіл бөлген. Ата-бабамыз ұлттық дәстүрімізде суды қадырлеу,суды лайламау,суды ластамау туралы өсиет сөздерді көп айтқан. Балаларға ата- анасы «Суды сабама,балығын шошытасың», «Бұлақты лайлама,құсын кетіресің» деген тоқтау сөздер айтып,тәрбилеген. «Бұлақ көрсең,көзін аш» деп өсиет айтқан.Бұдан қазақ халқының суды қалай қастерлеп,қорғайтынын көреміз.Өзен,көл-табиғат көркі.Ондай жерде жайқалған өсімдік,қаптаған жануарлар тіршілік етеді.Өзенді,көлді жерде құс көп болады.