1-тапсырма. Берілген өлеңдердің көркемдік ерекшелігіне талдау жасаңдар. Әуелі жеңіп орыс Еділді алды,
Сарытау, Аштарханның жерін де алды.
Артынан Еділден соң Нарынды алды,
Торғайдың ағаш, қамыс, талын да алды…
Тәмамы су мен нуды орыс ұстап,
Қазақтың содан жұтап шалынғаны.
Қуалап Исатайды өлтірген соң,
Заманның содан бері тарылғаны.
Ерлерге ерегіскен не қылмады?
Ерлігі Махамбеттің бір қазақтай,
Оны да аңсыз жерде жазымдады.
Біздің ел қайтушы еді Сағыз жайлап,
Тепсеңге суы шыққан бие байлап.
Қызыл шай, жез самаурын, саздың суы
Сәскеде пісуші еді әзер қайнап.
Шынаяқ, алтын кесе, күміс қасық,
Қилаңдар құюшы еді көзі жайнап.
Тұяғын қалдырмады жалғыз тайдың,
Алланың құдіретіне шараң нешік
Құдайым жалғыз жылда қылды мұндай
Алланың құлы болсаң бізге күлме,
Тап болар тасқан елге мұндай ылаңКөркемдік ерекшелігіне талдау
3-топқа
Жайық сені қайтейін,
Ағашың абат көрінген,
Жапырағы жерге төгілген
Жапырағы жасыл алқа қамқадай,
Бұтағы бұрама күміс алқадай,
Баттауығы білектей,
Боташығы жүректей,
Балдырғаны соққыдай,
Боз сазаны тоқтыдай,
Балығының көптігі –
Суына жылқы жаптырмас...
Шырмауығының көптігі –
Шөккен түйе таптырмас
4-топқа.
Дұшпан – тазы, біз – түлкі,
Қашсақ ерікке қоймайды,
Інге кірсек, суырып,
Бір пәлеге жолықтық.
Құлғанадай қадалған,
Бұл не деген ғаламат,
Қазынасы кең қүдайым,
Сақтағайсың саламат!
ответ:тарих әлемі
1. «Тарих» сөзін алғашқы қолданған кімдер?
а/парсылар б/арабтар с/гректер
2. «Тарих» сөзі қандай мағынаны білдіреді?
а/ «шежіре» б/зерттеу с/жазу
3. «Шежіре» сөзі қандай мағынаны білдіреді?
а/ тарих б/рухани қазына с/ зерттеу
4. Жазба тарихтың негізін салушы кім?
а/ Сыма Цзянь б/ Геродот с/ Рашид ад-Дин
5. Тарих атасы кім?
а/ Сыма Цзянь б/ Геродот с/ Рашид ад-Дин
6. Шығыста тарих атасы кім?
а/ Рашид ад-Дин б/Сыма Цзянь с/ Геродот
7. 130 тараудан тұратын «Тарихи жазбаларды»
(«Ши цзи») қалдырған кім?
а/ Геродот б/Сыма Цзянь с/Рашид ад-Дин
8. 1247-1318жж өмір сүрген тарихшы Рашид ад-Диннің еңбегі қалай аталады?
а/ «Жами ат-тауарих» б/ «Тарих» с/ «Тарихи жазбалар»
9. Қазақстан тарихы неше кезеңге бөлінеді?
а/2 б/3 с/4
10. Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихының шеңберін анықтаңыз.
а/VІ-XVІІғғ б/XVІІ-XIXғғ с/XXғ бастап бүгінгі күнге дейін
Тарихтың қайнар көзі деректер
1. Тарихи аңыздар мен шежірелер қандай дерек көзіне жатады?
а/жазбаша б/ауызша с/антропологиялық
2. Мемлекеттік және сауда құжаттары қандай тарихи деректерге жатады?
а/этнографялық б/ жазбаша с/ауызша
3. Тыйындар,құйма ақша кесектері т.б. ескерткіштер арқылы тиын соғу, ақша айналымы тарихын зерттейтін көмекші тарихи пән қалай аталады?
а/геральдика б/нумизматика с/антропология
4. Елтаңба тану ғылымы, елтаңбаларды арнайы деректеме ретінде зерттейтін қосалқы тарих пәні қалай аталады?
а/этнография б/ геральдика с/нумизматика
5. Адам қаңқасын зерттеу арқылыадамның дене бітімін, сипатын анықтайтын тарихтың бір саласы қалай аталады?
а/антропология б/этнография с/нумизматика
6. Халықтың тұрмыс тіршілігі мен салт-дәстүрін зерттейтін ғылым?
а/ономастика б/топонимика с/этнография
7. Пикторграфия деген не? а/тасқа,қышқа жазылған сурет жазулар б/папирустағы жазу с/көне түрік жазуы
8. Қазіргі біз қолданып жүрген әріптерді ойлап табушылар? а/гректер б/финикиялықтар с/ежелгі түріктер
9. Атаулар тарихын зерттейтін ғылым? а/мұрағат б/ономастика с/археология
10. Археология-
а/адамзаттың өткен тарихын қаңқа сүйектер арқылы зерттейтін ғылым б/ адамзаттың өткен тарихын заттай деректер арқылы зерттейтін ғылым с/ жер-су атауларын зерттейтін ғылым
Объяснение:Тарих әлемі
сұрағы жауабы
1 Б
2 Б
4 Б
6 Б
9 С
Адамның жаратылуы
сұрағы жауабы
1 А
2 Б
4 Б
5 А
6 Б
7 А
8 Б
9 Б
10 А
Бесікке салу — нәрестені алғаш бесікке бөлеу рәсімі. Бесікке саларға шақырылған ауыл-үйдің әйелдері шашуын, жол-жоралғысын ала келеді. Баланы алғашқы бөлеу үлгілі ұрпақ өсірген қадірменді әйелге тапсырылады. Ол өзінен басқа тағы бір-екі келіншектің көмегімен бесікті жабдықтайды, сәбидің әжесі не шешесі түбектің тесігінен балаларға тәтті үлестіреді. Осыдан кейін бесікті отпен аластап, баланы бөлейді. Бесікке салған әйелдерге көйлек, жаулық сияқты сый тартылады. Үлкендер батасын беріп, баланың ер жетуіне, ананың үбірлі-шүбірлі болуына тілектестік білдіреді. Және Бесік жыры айтылады:
Айыр қалпақ киісіп,
Ақырып жауға тиісіп,
Батыр болар ма екенсің?
Бармақтарың майысып,
Түрлі ою ойысып,
Шебер болар ма екенсің?
Таңдайларың тақылдап,
Сөзіңді жұрт мақұлдап,
Шешен болар ма екенсің?
Тағы бір нұсқасы:
Әлди-әлди ақ бөпем,
Ақ бесікке жат бөпем
Жылама, бөпем, жылама,
Жілік шағып берейін.
Байқұтанның құйрығын
Жіпке тағып берейін.[1]
Объяснение: