1-тапсырма. Берілген өлең жолдардан автордың айтпақ ойын анықтаңыз. Өлең жолдары
Қандай ой айтылады?
Шығамын тірі болсам адам болып,
Жүрмеймін бұл дүниеде жаман болып,
Жатқаным көрде тыныш жақсы емес пе,
Жүргенше өмір сүріп надан болып.
Бұл сөзім асып айтқан асылық емес,
Ойында оты барлар асылық демес.
Тебем деп, тірі болсам надандықты,
Серт етіп, өз-өзіме еткем егес.
Қараңғы қазақ көгіне
Өрелеп шығып күн болам
Қараңғылықтың кегіне
Күн болмағанда кім болам
Мұздаған елдің жүрегін
Жылытуға мен кіремін
Шешендік сөздер мазмұнына қарай 3-ке бөлінеді.
1. Шешендік арнау
2. Шешендік толғау
3. Шешендік дау
Шешендік арнау-қоғам мен заман ағымына байланысты өлеңдер.
Шешендік толғау-қоғамды суреттейтін өлеңдер.
Шешендік дау- жер дауы, жесір дауы, мал дауы, құл дауы.
Шешендік сөздер композициялық құрылымы жағынан;
1.Термелі сөз-өлеңмен жазылады.
2.Пернелі сөз-қара өлеңмен жазылады.