1-тапсырма.Әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені берілген үзінділер арқылы түсіндіріңіз. Қ\с
Шығармадан үзінділер
Идеясы
1
«Ғажайып ертегілер еді... дүниедегі жақсылық атаулының бәрі-бәрі:ерлік те, ізгілік те, сұлулық пен ақылдылық та, әйтеуір, адамға тән небір асыл қасиеттің барлығы сол Аянныі ертегілерінде болушы еді. Аян батырлық туралы ертегіні айтқанда, біз – алым-жұлым киінген қара борбай балалар, бір сәтке жадау қалпымызды ұмытып, шетімізден: көк семсерді жарқ-жұрқ еткізіп, ат ойнақтатып жауға қарсы арыстанша ақыра шабатын нағыз қас батырдай сезінуші едік өзімізді. Өмірімізде қосауыз мылтықтан өзге ештеңе көрмесек те, жарқ-жұрқ еткен көк семсер тұрғанда зеңбірек, пулемет дегендер айтар сөзге, көңілге олқы түсіп, ойыншық сияқты болып қалатын.»
2
« Сарысу іркілген атқораның іші тұншығардай қапас, тымырсық еді. Тастай қараңғы. Төбесіне ұя салған торғайлардың, олардың шырылдаған қызылшақа балапандарының үні құлақты тұндырады. Құжынаған шыбындардың ызыңы бір басқа. Қараңғылыққа көзім үйренгенше есік алдында тұрдым да, онан соң қабырғаны жағалап түкпірге қарай жүре бастадым. Аяқ асты сазданып, басқан сайын шұрқ-шұрқ етеді. Түкпірге де жеттім. Аян қараңғы бұрышта біруыс боп бүрісіп, екі алақанымен бетін басып солқылдап жылап отыр екен. Ұзақ жылады. Онан соң көзін сүртті де, қорадан шықты. Сыртқа шыққан соң көрдім, көзі қып-қызыл боп кетіпті. Маған қарады да өз-өзінен жымиып күлді.»
2. Әрине, қазіргі таңда тек қана жастар емес, үлкен кісілерде ғаламторға тәуелді болып барады.
3. Ғаламтор -қазіргі заман талабы. Сондықтан одан құтыла алмаймыз. Дегенмен, ол да адамның өзіне байланысты. Себебі, өзіінің денсаулығына немқұрайлы қарамайтын жандар, ғаламтордан тек қана өздеріне қажет ақпаратты алып отырады.
4. Ғаламтор мәдениетін білмейтін жандар жетерлік. Әлеуметтік желілерде кейбір адамдар ауыздарына келгенді айтады, жаман суреттер, бейнематериалдар көреді. Сондықтан, барлық адамдар ғаламтор мәдениітіне бағынбайды
1) "Одан асқан жоқ шежіре,одан асқан жоқ дана".Оның тарихты,күллі құндылықты сақтай білетін ақылгөй қасиеті туралы деп ойлаймын.Себебі,домбыра да сәлет ескерткіштері,жазба әдебиеті үлгілері секілді сол дәуірдің өткені мен кеткенін жеткізе алады.Осы домбырадағы сазды күй арқылы тарих білмейтін көп мәлеметті ұға аламыз десек,қателеспейміз.
2) "Ол мылқауды сөйлетеді,жылатады кереңді" деген пікірмен толықтай келісемін.Бұл оның киелі аспап екендігін тағы бір мәрте дәлелдейді.Адамдар жаза,оқи алмаған замандарда қайғылы хабарды не қуанышты жаңалықтарды осы аспаппен жеткізе білген.Ал халық болса күйді сол мезетте-ақ түсініп іс-әрекет жасағанын өткен тарихымыздан білеміз.