1 - тапсырма. Екі ұқсас мәтінді оқу, сөздікке сүйене отырып түсіну.
1 мәтін
Аса тиімді гаджеттердің бірі Sikker болуы әбден мүмкін. Бұл гаджеттің
жұмыс істеу ерекшелігі сол – білезіктің бірі баланың, екіншісі – анасы
мен әкесінің қолына тағылады. Bluetooth арқылы баланың хал – ахуалы
жайлы мәлімет білезіктің бетіне шығу арқылы ата – аналарға беріледі.
Соның арқасында олар балаларының жағдайын ұдайы бақылауда ұстап
отыра алады. Қажет болған жағдайда көмек көрсете алады. Гаджеттің
қызметі арқылы баланың жүрек соғысын да бақылап отыруға мүмкіндік
бар екен. Ата – ана балаларының дауысын естіп қана қоймай, онымен
сөйлесе алатын да көрінеді. Білезік базалық станция арқылы күні бойы
қуаттандырылып
отырады.
2 мәтін
Астаналық өнертапқыш Серікбол Шәймардан өздігінен тербелетін бесік
ойлап тапты. Баланың дауысына қарай қозғалатын құрылғы дене қызуы
мен жаялық дымқылдығын өлшеп тұрады. Ол тербелетін бесік жасап
шығуға 6 жыл уақытын жұмсаған. Smart Бесік ұзындығы – 100, ені – 40,
биіктігі – 60 см. Бесікте баланың жағдайынан хабар беретін бірнеше
құрылғы бар. Оның бірі бөбектің дене қызуын бақыласа, екіншісі
жаялықтың ылғалдылығын анықтайды. Егер баланың қызуы бөлме
температурасынан түсіп не асып кетсе: «Балаңыз тоңып қалды» немесе
«Балаңыз ауырып қалды» деген дыбыс ескерту айтады. Бесік
тербелгенде қондырғыға егізілген «Бесік жырын» ойнатып қоюға
болады. Smart Бесік ата – анаға тек көмекші емес, сонымен бірге тәрбие
құралы
да
болады.
2-тапсырма. «Қос диаграммаға» сала отырып мәтіндердің үзінділерін
салыстыр.
1
Ортағын, білезік пен бесіктің артықшылықтарын жазады.
Объяснение:
Көнерген сөздер:сұрақтар-күнделікті қарым-қатынаста сирек қолданылатын, бірақ тілдің сөздік қорында сақталған, көпшілікке түсінікті сөздер. Мысалы:мағынасы түсініксіз сөздерге-байыз, кежеге, т.б жатады, ал түсінікті сөздерге-бәйбіше, алдаспан, т.б жатады.
Архаизмдер:сұрақтар-халықтың күн-көріс тіршілігіне, салт-санасына, тұрмысына, әдет-ғұрпы, дүниетанымына қарай әр дәуіріде өзгеріп, басқа сөздермен ауысып, ескеріп, пайдаланудан біржола шығып қалған сөздер. Мысалы:дағара, түмен, дүрия, патсайы, т.б.
Тарихи сөздер:сұрақтар-тарихи сөздердің көнеруі лауазымдық атаулардың, қоғамдық құбылыстардың жойылуымен, сондай-ақ әскери қару-жарақ, өндірістік құрал-жабдықтардың қолданыстан шығып қалуымен байланысты. Мысалы:барымда, айбалта, балыс, сұлтан, адырна, т.б.
-Тағы да біз металл және металл еместерді көріп тұрмыз, бұл жиынтықты бізге археолог әйел сыйлаған болатын.
-Жомарт әйел, оған рахмет
-Енді біз тау-кен техникумының қайнар көзі болып табылатын директорлардың суреттерін тамашалаймыз.
-Ең ұзақ уақыт аралығында директор болған кім?
-Куценко, енді біздің мұғалімдеріміздің суреттерін қараймыз
-Міне Әлия Бейсенбаева, әне Сәуле Ибраевна, әлі тым жас , ал біздің куратор Андрей Серикович қайда?
-Оның жұмыс істеп жүргеніне тек 2 жыл болды, сондықтан біз оның суретін қоймадық. Сізге ұнады ма?
-Иә, өте