1-тапсырма. Мәтінді мұқият оқып, мәтіннің тақырыбын анықтаңыз. (1 ұпай) Жер бетін робот сайлаған заман болыпты. Адамдар тіпті бір-бірімен амадасудан калып, техниканың ұлтына айнала бастапты. Роботтар адам санасын яжаулап, акыл-есін алып, өздеріне бағындырыпты. Сондай күндердің бірінде кітапхана атты сарайда көне кітап өмір сүрген екен. Көне кітаптың сөреде тұрғанына көп болған екен. Беттеріне күн түспей, ескіріп өмір сүріп жатты. Кітапхана іші күн санап өзгеріп, мұқабалары жатт- жұлт еткен небір жана кітаптар пайда болады. Онымен қоймай электронды кітаптар да пайда болыпты. Осындай ескі-құсқыны неге жоя салмайды екен? деген сөздер де ескі кітаптың көңілін түсіріпті. Кітапхана ішіндегі әр тілдегі кітаптар бір-бірімен жарыса сөйлеп, өз окырмандарының көптігін айтып, шуласып жатты. Көне кітап ақырын ғана күрсініп тұр еді, оны бір адам алыпты. Онымен қоймай шаң басқан ескі мұқабасынан жылы алақанымен бір сипап өтті. Сөредегі кітаптар шу ете қалды. Таптым, мен осы кітапты көп іздедім ғой, деген оқырман жігіт сөзі тіпті электронды кітапты таң қалдырды. Бейне бір бойына қанат біткендей көне өте қатты қуаныпты. Әр бетін аялай ашқан окырман жігіттің қолдарында жаңа өмірге келгендей мәз. Сол күннен бастап кітап қолдан-қолға өтіп, небір ғұлама-оқымыстылардың алдына барған екен. Роботтанған мәңгүрт заманға дәру болар сөздер дәл осы көне кітапта екенін дәлелдеген жігіт заман ауруын жойған екен. Ал көне кітап болса мәртебесі артып, арманына жетіпті.
Менің ойымша, үй жануарын асырау үлкен жауапкершілік пен дайындықты талап етеді. Себебі, жануар деген де тіршілік иесі, ойыншық емес, оған да көңіл бөліп, серуендету керек, тазалығын сақтап, ауырса емдеу керек дегендей. Мен бұл жауапкершілікті толықтай түсініп, дайын боғандықтан ата - анам менің туған күніме көптен күткен арманым, жеті қазынаның бірі саналатын - ит сыйлады. Сыйлығымды көргенде менің қуанышымда шек болмады, себебі жай ит емес, нағыз қазақтың тазысы. Өзіміз жер үйде тұратындықтан, күшігіме де қолайлы болды.
Күшігіме ат қоймас бұрын, көп ойландым, атына заты сай болсын деп. Сонымен біраз уақыт бақылап жүріп, ақырында Саққұлақ деп қоюды шештім, себебі өзі әлі кішкентай күшік болғанымен, елеңдеп, сақ жүреді екен. Екеуміз бірер күннің ішінде – ақ бір – бірімізге бауыр басып, әбден үйренісіп қалдық. Қайда барсам да, мейлі аулада шаруа істеп жүрсем де, кішкене күшігім құйрығын бұлаңдатып соңымнан қалмайды. Күшігім шамалы өскен соң, оны жттықтырып нағыз тазы қылып өсіремін. Ит адамның досы демекші, менің ең жақын серігім болды. Сабақтан келген соң, ата анама үй шаруасына көмектсіп болған соң міндетті түрде бос уақытымды Саққұлақпен өткізіп, ойнауға асығып тұрамын.
Желінің кәрі, кәрі уақытында бір аста-төк және күшті бай. Бас оның көп ұл және ғана бір бірден-бір қыз болды. Қарамастан және ол әдемі және бітімді болды. Әке-шешелер онда жандар чаяли. Әке ұстап беру қиялда- ол замуж ғана үшін хан немесе бия(қазыны). Бір күні осы ауылға жігіт: келеді және бетпен әдемі және әнші әуезді және ойынның шебері бас домбыре - жігіттердің арасында осы султан. Қарамастан және кәрі және жас, тұншыға, туралы қонақтың өнерінің әңгімеледі. Жигит және бая қызы кездесті және бер бірінші назардың дос досқа ғашық болды. Бірақ разве бай оның некесіне деген келіседі? Сол біле, жас ауылдан, деген кету қайда шешеді оларды бая тыңшылары таппайды. Олар екі аргыма-ков оседлали және ауамдықтың жабынының астында ауылдан деген сбежали. Көп күн және түндердің, әлі де өтті олар тынышталды және жолға қойды, не оларға неғұрлым ештеме қорқытпайды. Сол Бурабайдың атыраптары болды. Әулиекөлдің жағасында, аңқыған көктің арасында, олар өзінің күркесін салды. Жигит қайықты салып берді және онда жас ша сулы айдынға сырғыды.
Менің сүйікті үй жануарым
Менің ойымша, үй жануарын асырау үлкен жауапкершілік пен дайындықты талап етеді. Себебі, жануар деген де тіршілік иесі, ойыншық емес, оған да көңіл бөліп, серуендету керек, тазалығын сақтап, ауырса емдеу керек дегендей. Мен бұл жауапкершілікті толықтай түсініп, дайын боғандықтан ата - анам менің туған күніме көптен күткен арманым, жеті қазынаның бірі саналатын - ит сыйлады. Сыйлығымды көргенде менің қуанышымда шек болмады, себебі жай ит емес, нағыз қазақтың тазысы. Өзіміз жер үйде тұратындықтан, күшігіме де қолайлы болды.
Күшігіме ат қоймас бұрын, көп ойландым, атына заты сай болсын деп. Сонымен біраз уақыт бақылап жүріп, ақырында Саққұлақ деп қоюды шештім, себебі өзі әлі кішкентай күшік болғанымен, елеңдеп, сақ жүреді екен. Екеуміз бірер күннің ішінде – ақ бір – бірімізге бауыр басып, әбден үйренісіп қалдық. Қайда барсам да, мейлі аулада шаруа істеп жүрсем де, кішкене күшігім құйрығын бұлаңдатып соңымнан қалмайды. Күшігім шамалы өскен соң, оны жттықтырып нағыз тазы қылып өсіремін. Ит адамның досы демекші, менің ең жақын серігім болды. Сабақтан келген соң, ата анама үй шаруасына көмектсіп болған соң міндетті түрде бос уақытымды Саққұлақпен өткізіп, ойнауға асығып тұрамын.
Желінің кәрі, кәрі уақытында бір аста-төк және күшті бай. Бас оның көп ұл және ғана бір бірден-бір қыз болды. Қарамастан және ол әдемі және бітімді болды. Әке-шешелер онда жандар чаяли. Әке ұстап беру қиялда- ол замуж ғана үшін хан немесе бия(қазыны). Бір күні осы ауылға жігіт: келеді және бетпен әдемі және әнші әуезді және ойынның шебері бас домбыре - жігіттердің арасында осы султан. Қарамастан және кәрі және жас, тұншыға, туралы қонақтың өнерінің әңгімеледі. Жигит және бая қызы кездесті және бер бірінші назардың дос досқа ғашық болды. Бірақ разве бай оның некесіне деген келіседі? Сол біле, жас ауылдан, деген кету қайда шешеді оларды бая тыңшылары таппайды. Олар екі аргыма-ков оседлали және ауамдықтың жабынының астында ауылдан деген сбежали. Көп күн және түндердің, әлі де өтті олар тынышталды және жолға қойды, не оларға неғұрлым ештеме қорқытпайды. Сол Бурабайдың атыраптары болды. Әулиекөлдің жағасында, аңқыған көктің арасында, олар өзінің күркесін салды. Жигит қайықты салып берді және онда жас ша сулы айдынға сырғыды.