анна2248

27.03.2021 12:42 •  Қазақ тiлi

1-тапсырма Мәтінді мұқият тыңдап, не туралы айтылатынын анықтаңыз. Өз пікіріңізді
өзгелердің пікірімен салыстырыңыз.
Өте ерте кездері Қытайдан бастап Орталық Азия арқылы Таяу Шығысқа баратын керуендік жол бағыты пайда болған. Тек ХІХ ғасырда ғана бұл жолдың атауын неміс географы Фердинанд фон Рихтгофен қолданысқа енгізген екен.
«Ұлы Жібек жолы» - адамзат өркениетінің тарихи ескерткіштердің бірі. Жолдың бұлай аталуына сауданың негізгі заты Қытайдан шығарылатын жібек мата себеп болды. Бұл жол Еуропа мен Азияның - Батыс пен Шығыстың арасын жалғастырған көпір жолы болған.
Бұл жолдың басым бөлігі Орта Азия мен Қазақстан жерінің үстімен өтті. Жол Қытайдан басталып, Қазақстанның ежелгі қалалары - Түркістан, Қашғар, Жетісу, Сырдарияны жағалап, Арал маңынан әрі қарай Батыс елдеріне өткен.
Жібек мата, былғары, темір, фарфордан жасалған тұрмыстық бұйымдар мен қару- жарақтар, киім-кешек, шабдолы, өрік сияқты жемістер керуен арқылы сауда үшін тасымалданған.
Қазіргі күні Қазақстан мен Қытай елдерінің арасында ынтымақтастығын бекіту үшін конференциялар, жобалар ұйымдастырылып жатыр. Оның басты мақсаты - Қазақстан мен Қытай арасындағы Ұлы Жібек жолының қайта жаңғырту.
Мәтіннің тақырыбын анықтаңыз:
2) Өз пікіріңізді өзгелердің пікірімен салыстыра отырып жауап беріңіз.
- Жібек жолы деп кім атаған?
- Жібек жолы қай жерден басталады? -
Мәтінге қандай тақырып қоюға болады?

-Сауда ұшін керуен арқылы нелер тасымалданған?
3) «Дұрыс,бұрыс» мәліметтерді анықтаңыз.
Мәлімет
Дұрыс +
Бұрыс -
1.Бұл жолдың басым бөлігі Орта Азия мен
Қытай жерінің үстімен өтті.

2.«Керуен жолы» - адамзат өркениетіндегі
тарихи ескерткіштердің бірі.

3.Алма, алмұрт сияқты жемістер сауда үшін
тасымалданды.

2-тапсырма
Шығарманы түсініп оқып, кейіпкерге берілген автор мінездемесін табыңыз.
Бегабат Ұзақов «Жантаза» (әңгімеден үзінді)
Екі күннен бері орта бойлы, төртбақ денелі, қалың қабақты қарасұр жігіт торы атпен желдіртіп келеді. Бес қаруын түгел асынған. Қызылқұмның жұмақ көркіне қызыға көз тастап келе жатқан жасы әлі жиырмаға тола қоймаған жігіттің кеудесінде ел үнемі осындай мамыражай тірлік кеше берсе ғой деген арман ұлғая түсті.
Осындай ауыр ойлар санасын сан-саққа жүгіртіп жатқан бұл жігітті бірде бетін, бірде сыртын беретін баянсыз дүние ертерек есейткен. Әйтпесе, қазір жылт еткен сезімге желігіп, өмірдің
қайталанбас көгілдір көктем шағының қызығын көретін жаста емес пе? Қой үстінде бозторғай жұмыртқалаған заман көзден бұл-бұл ұшқалы жеке бастың арман тілегі алыста қалды. Болатын бала он төртінде бас болар. Кеудеде жолбарыс жүрек соғып тұрған кезде ер жігіт үйінде бұғып жата алмас.
Сыр бойындағы қалың елдің қамын жеп, жас күнінен атқа қонып, ақ найза ұстады. Он жетіге толар-толмас кезінде айрандай ұйып отырған елгеоңтүстіктегі ала шапандылардың әскері киліге кіріп, ойран салды. Жекпе-жекте бас батырына найза қадап, аттан аударды. Ел тізгінін ұстағандар екі тарапқа жалтаңдап ашырқаған халқын тойдырудың орнына, алқымын толтыруымен әлек. Жағдай бұлай жалғаса берсе, тұлымды ұл - құлға, бұрымды қыз - күңге айналарын сезген бұл жігіт араздасқан ағайынды жарастырып, елді біріктіруімен әуре. Арал, Сырдың кейбір салаларына бөген құрып, егіншілікпен айналысуға үндеді.
1 ) Мәтін бойынша кестені толтырыңыз. Кейіпкердің мінез-сипатын,
іс-әрекетін анықтаңыз.

Кейіпкерге берілген автор
мінездемесін тап.

Кейіпкердің
жасы, түрі,
сыртқы келбеті

Кейіпкердің
мінезі,
ішкі жан-дүниесі

Кейіпкердің
іс-әрекеті
СОР ПО КАЗ.ЯЗ