1-тапсырма. Мәтінді оқ 1. Дар Табиғат тіршілік көзі, Та
биғатты қорғау біздің парлау
.
маа, Аяулы табиғатсыз бұл ғалам
да өмір сүру, тіршілік ету мүмкін
емес, жыл мезгілдерінің ауыс
туру да табиғатты әсемдендіре
түседі. Ор л метiлiнiн бi
ерекшелігі бар. Торт ял мезгілі
қоршаған ортаны торт түрлі
кажайып күйге бөлейді. Таудан
аскан озииін дау.е., асыл
шөптің сыбдыры әдемі көңіл күй сыйлайды. Табиғаттың ғажайып
осемдігін көз алдына елестете отырып, өзің бір керемет сезімге
бөленесің. Оның керемет көрінісі жанынды тебірентеді. Бүлттарі.
мақтадай, шөптері кілемдей төселген табиғатты аялау ер адам үшін
манызды, себебі адам табиғаттың бір бөлшегі. Адам мен табиғат
егіз ұғым. Бір-бірінсіз өмір сүре алмайды. Сондықтан табиғатті.
аялап, қорғауымыз керек. Талай ақын аға-апаларымыз табиғатті.
өлеңдеріне арқау еткен:
Табиғатта сезім де, қүлақ та бар,
Ренжітсең, қайғырып, жылап та алар,
Аяласаң, жаныңа шуақ Тамара,
Қажығанда бойыңда қуат тамар
А) Мәтіндегі негізгі тірек сөзді атаңдар
Ә) Мәтіндегі ойды жалғастырып "Табиғат пен адам” тақырыбына эссе жазыңдар
Б) Мәтіндегі біріңғай жуан дауыстылардан тұратын зат есімдерді, біріңғай жіңішке дауыстылардан тұратын етістіктерді табыңдар.
1.Мәтін кім туралы?
1.Мәтін кескіндемеші,суретші Әбілхан Қастеев туралы.
2.Ол бала күнінде немен айналысты?
2.Тас пен құмға сурет салумен,тас пен ағаштан мүсін жасаумен.
3.Оған өнер әліппесін үйреткен кім?
3.Суретші Н.Г.Хлудов.
Жоспар:
1.Әбілханның ермегі.
2.Ұстаның қолдауы.
3.Өнер жолының әліппесі.
1.Әбілхан ата-анасынан ерте айрылып,жетімдіктің зардабын көп тартты.Қой бағып күнін көрді.Басқа балалар сабаққа барып хат танығанда,Әбілхан қолына күйе алып тасқа не құмға сурет салатын.Қашауы мен пышағын алып тас пен ағаштан мүсін оятын.Бір күні оның өнерін көрген ұста Түргенбай таңқалып:біз білмеген өнер екен,сурет салуда талабың зор екен,саған оқу керек ,-деді.Жетім баланың өнерін мақтаған ең бірінші адам Түргенбай ұста еді.Бір класстық білімі болмасада суретшілік өнерге қадам басты.Көп кедергілерге жолығып тағдыр оны свретші Н.Г.Хлудовпен жолықтырды.Өнер үйренуге ұмтылған қазақтың бірінші жігітін Н.Г.Хлудов жақсы қарсы алып сурет өнерінің әліппесін үйретті.Әбілхан Қастеевтің суреттегі өмір жолы осылай басталған еді.
The биоалуантүрлілік o Биологиялық әртүрлілік - бұл «биологиялық әртүрліліктің» аббревиатурасы және органикалық тіршілік иелері ұсынатын өзгергіштіктің бірнеше элементтерін білдіреді. Бұл ұғымды таксономиялық, функционалдық, филогенетикалық, генетикалық немесе трофикалық болсын, әр түрлі деңгейде түсінуге болады.
Дискретті географиялық аудандарда және тіршілік ету ортасының тар шеңберінде таралатын генетикалық біртектес даралардан тұратын (эволюциялық көзқарас бойынша) ерте жастағы бір түр мекендеген аймақ биоәртүрлілігі төмен экожүйе болады.
Керісінше, генетикалық материалы гетерогенді және кең таралған бірнеше түрі бар тіршілік ортасы - кейбіреулері ежелгі, ал басқалары спецификация процесі жақында болған - әртүрлілігі жоғары аймақ болар еді.
Алайда, жоғары және төмен - салыстырмалы шарттар. Сондықтан облыстың әртүрлілігін сандық бағалауға мүмкіндік беретін бірнеше индекстер мен параметрлер бар, мысалы, Шеннон және Симпсон индексі, басқалары. Олардың негізінде тірі организмдердің таралуы планетада біртекті емес екенін көреміз. Әдетте әртүрлілік тропикке жақындаған сайын кездеседі.