1-тапсырма.Мәтінді оқып, кластер дайында (3- )
Айтыс-халық өмірін бейнелейтін көркем әдебиет саласының бірі.Айтыс өнері қазақ халқынан басқа қырғыз,қарақалпақ елдерінде бар. Мазмұнына қарай айтыс екі топқа бөлінеді: халықтың тұрмыс-тіршілігіне байланысты туған айтыстар және ақындар айтысы.Ақындар айтысы-екі ақынның сөз жарыстыруы,тартысуы.Айтыста айтысушы адам сөзге,ойға тапқырлықтың,суырыпсалмалықтың үлгісін көрсетеді.
Екі ақын бір-бірінің кемшілігін іздемеген,олар елі ішіндегі мәселелерді қозғаған.Айтыс елдің жақсы істерін мадақтап,кемшіліктерін сынап,оның түзелуіне себепкер болатын,тәрбиелік мәні бар өнер түрі саналған. Айтысқа үлкен-кіші,ер-әйел деп бөгелмей,сөзге шешен ділмар өнері бар барша қауым қатысқан.Олардың ішіндегі ойы алғыр,дарындылары кейін үлкен айтыстарға түскен.
Қазақ халқының айтыс өнері XIX ғасырда дамыды.Мысалы,Сүйінбай,Шөже,Жамбыл,Әсет,т.б дүлдүл ақындардың айтыстары ел арасында кең тараған.Бұл үлкен дәстүрді Мұхаметжан,Аманжол,Айбек сияқты айтулы айтыс ақындары жалғастырып келе жатыр.
Судың адам өміріндегі маңызы зор. Су - біздің өміріміздегі ең басты нәрсе. Біздің денеміздің 80 пайызы судан тұрады. Су адам миының жұмысын ұлғайтып, қан айналымын жақсартады. Күнде таңертең ашқарынға 2 стакан су ішу маңызды, себебі суды асқазан бос кезде ішсек күні бойы асқазан-ішек жолдарының жұмысы өз ретімен жүріп, жұмысын бұзбайды. Адам күнделікті өмірде суды пайдаланады. Ол iшу және азық үшiн оны қолданады, жуыну үшiн, қыстыгүнi — жылыту үшiн. Бiз судан 80%ке тұрамыз. Су — бiздiң дене құрастырылған бас материал. Суы адамы үшiн алмастырылмайтын, темiр, газ, көмiр, мұнайға қарағанда бағалырақ жаратылыс байлығы болып табылады,
Объяснение: