1-тапсырма: Мәтінді оқып, ұсынылған деректер бойынша кестені толтыр. Арал теңізі - Қазакстанның інжу-маржаны, шөл белдеміндегі бірден-бір көгілдір су айдыны еді. Оның апатқа ұшырағанға дейінгі көлемі -1066 км2, тсреңдігі - 30-60 метр, тұздылығы - 10-12 % болған. Қойнауы кәсіптік бағалы балықтарға бай, жағасы қоға мен қамысты теңіз еді. Сол кездерде жылына 50-150 мың балық ауланса, теңіз жағасынан едәуір мөлшерде бұлғын терісі игерілген.
1960 жылдардаи бастап Арал өңірін игеру қолға алынды. Осы аймақтағы игерілетін жер көлемі бұрынғыдан Өзбекстан мсн Тәжікстанда 1,5, Түрікменстанда 2,4, Қазақстанда 1,7 есеге өсті. Ал Әмудария мен Сырдария бойындағы халықтың саны 1960-1987 жылдар аралығында 2,2 есеге артты. Халық санының өсуіне орай суға деген кажеттілік те артты. Осыған орай, 1970-1980 жылдар аралғында Аралға құйылатын су мөлшері азайды. Өзен бойлары игеріліп, суды ысырапсыз пайдалану жүзеге асты. Тыңайтқыштарды қолдану 10-15 есеге өскен. Осындай антропогендік факторлар Арал өңірін экологиялық апатқа ұшыратты. Құрғап қалған теңіз түбінен жыл сайын айналаға зияндылығы өте жоғары 2 млн. т тұзды шаңдар көтеріліп, желмен тарай бастады. Қазіргі Арал өңірінде адамдардың денсаулығы күрт төмендеп кетті.Бұл жағдайлар а ң қолдан істеген қателігі ретінде дүние жүзіне белгілі болды.
Арал теңізінің болашағы дүние жүзі халықтарын толғандыруда. Оның біржола жойылып кетуі Орта Азия мен Қазақстанды ғана емес көптеген Шығыс елдеріннің тыныс-тіршілігіне өзгерістер әкелмек.Қазіргі кезде Аралды құтқару бағытында батыл да жоспарлы түрде ғылыми негізде жұмыстар жасалуда. "Арал тағыдыры - адам тағдыры" болғандықтан оны сақтап қалу аға ұррпақтың болашақ алдындағы борышы.
Мен Қазақстанда тұрамын, Алматы қаласында яболок-. Мен өзінің қаласын сүйемін. Бірақ мен бы болу қаладым және Қазақстанның сырттың қалаларында. Айталық Астанада, Астана- біздің мемлекетіміздің астанасы. Ол тез дамиды және өседі. Қала- бы ара Байтереке бол-. Тағы Қарағандыда, сол көмірдің алапасының қаласы. Павлодар нефтедобычи, машинажасаудың қаласы. Шымкент- сауда және мәдениетті орталық.Барлық қалалар ша өзіне тамаша. Қарамастан және бас бас-басы өзінің көрікті орындарлары болады. Өзінің қаласының бас-басы тұрғыны ана жермен қайда өркөкіректенеді ол шыкты.
Ертеде Қазақстанның ең басты қалалары Суяб, Кулан, Тараз, Отырар болды. Біріншілері Сырдария мен Семиречье өзендер жағында болды. 17 ғасырда қазіргі Қазақстанның ауданында ең бірінші орыс қалалары пайда болды: Уральск, Яицкий городок. Қазір Қазақстанның ең басты қалалары Алматы мен Астана. Алматы Верный деп аталды. Оның себебі-онда Верный бекінісі болды. Қазақстанның астанасы болды. Алматы Қазақстанның оңтүстік-шығыс жағында орналасқан. Халықтың саны басқаларға қарағанда үлкен. Медеу мен Шымбұлақ қаланың ең көп халық келетін орындар Астана Ақмола болды. 1998 жылы оның аты ауысты. Біраз уақыттан соң ол еліміздің астанасы болды. Қазақстанның 2 астанасы бар деп есептелінеді. Алматы мен Астана еліміздің дамыған қалалары. Қазақстан ерекше ел. Онда 100 жен астам ұлт тұрады. Өте көп мұражай бар, көп әдемі жер бар
Вроде так.
Астана Ақмола болды. 1998 жылы оның аты ауысты. Біраз уақыттан соң ол еліміздің астанасы болды. Қазақстанның 2 астанасы бар деп есептелінеді. Алматы мен Астана еліміздің дамыған қалалары. Қазақстан ерекше ел. Онда 100 жен астам ұлт тұрады. Өте көп мұражай бар, көп әдемі жер бар